Büyükler Ölünce...

Cebimizdeki bilyeler, parmağımızdaki uğurböcekleri, yakamızdaki mendil ve başımızdaki kolonyalı okşamalar her aradığımızda bulacakmışız gibi yerli yerinde duruyor sanki. Hafsalamızda biriktirerek aldığımız yaşlar, kaybettiklerimizle toprağa gömüldükçe bir varmış bir yokmuş'a dönüşüyor.
Çocukluğun öznesi 'o', tavan arasındaki bir kutu, sokak kavgasındaki bir yara, mahalle kadınlarının dedikodusundaki bir hicab, baba bakışındaki bir güven ve anne susuşundaki bir cevapla dolan kumbarasını getirip bugünün ortasına bırakıyor.
Nezih Erdoğan, yeni kitabı Büyükler Ölünce Toprağa Gömülür'de, 60'lı yılların orta sınıf bir aile hayatında, büyümek için biriktirilen her şeyle çocukluğun ne kadar da eksildiğini anlatmaya çalışıyor. Dışımızdaki üçüncü tekil şahısta ifadesini bulan içimizdeki çocuğun hikâyesinde, kâh bir akşam yemeğindeki muhabbete, kâh bir düğün davetine, aile içi tartışmaya ya da mahalleler arası baskıya denk geliyoruz, yaşamışçasına. Seneler öncesinden damaklarda kalan tatlı ayrıntılarla, dönemsel detaylarla anlatılan hikâye, neleri geride bıraktığımızı bir kez daha hatırlatır nitelikte.
ÇOCUK ZİHNİNE KAZINAN ÖĞRETİLER
Sinema ile son derece ilgili olan ve akademik hayatını da sinema bağlamında oluşturan yazar Nezih Erdoğan, İletişim Yayınları tarafından çıkan kitabında, yer yer Yeşilçam'ın ve filmlerin halkın hayatında ne kadar belirgin bir noktada durduğuna da değiniyor. İzlenilen bir film yahut denk gelinen bir set ortamı; karşılaşılan bir aktör yahut kendisine benzetilen bir aktrist, orta sınıf yaşamının bir köşesinde muhakkak rastlanan anılardan biri.
Kitap aynı zamanda, kendi yaşamını başka hayatlarla özdeşleştirerek yaşama alışkanlığının, çocuk zihninde gittikçe belirginleşen ötekiler olgusuna etkisini de gözler önüne seriyor. Annenin, babanın, kadının, erkeğin, dostun, düşmanın, iyinin kötünün teker teker yaşanan olaylar üzerinden anlamlandırıldığı; bir fısıltının dahi zihnimize yerleştirdiği köklü öğretilere zemin hazırladığı çocukluk dönemlerinde, ceplerimize attığımız insan hikâyelerine kapı aralıyor.

Büyükler Ölünce Toprağa Gömülür
Nezih Erdoğan
İletişim Yayınları