Kitabı pamuklara sarmak

Orhan Pamuk’un yazı ve resimleriyle renklendirdiği Kara Kitap’ın Sırları Yapı Kredi Yayınları’ndan çıktı. Orhan Pamuk kitaplarını yayına hazırlayan, Boşnak asıllı editör Darmin Hadzibegoviç’in imzasını taşıyor kitap.

Pamuk bir röportajında “nasıl yazdığımı bazen ben de anlamıyorum dediği Kara Kitap’a 1985 sonbaharında Amerika’da Iowa’da başladı. 1986-88 arası yazları Nişantaşı ve Heybeliada, kışları Newyork’ ta devam etti ve 1990 Şubat’ında İstanbul Erenköy’de bitirdi.

Kara Kitap, Türk edebiyatının en değişik ve kendine özgü romanlarından biri. Yapı ve üslup bakımından hem Türk edebiyatında hem de Orhan Pamuk’un eserleri içinde en etkili ve en benzersiz romanların başında geliyor.

İsveç Akademisi başkanı Horace Engdahl, 12 Ekim 2006’da gazetecilere ödülün gerekçesini açıklarken, Pamuk’un en özgün başarısının Kara Kitap olduğunu söylemişti. Horace Engdahl, Pamuk’un roman sanatını Batılılardan “çaldığını” ve daha önce Batı’da bilinenden farklı bir şeye dönüştüğünü söylemişti.

Kara Kitap, karısı Rüya’yla İstanbul’da, Nişantaşı’nda yaşayan avukat Galip’in bir gün evi terk eden karısını ve amcasının oğlu gizemli köşe yazarı Celal Salik’i İstanbul sokaklarında arayışını konu alır. Aynı zamanda bir polisiye olan Kara Kitap, önce bir aile romanı gibi başlar. Kısa sürede, kayıp karısını arayan İstanbullu genç bir avukatın günlük hayatını da ele alan bir dedektif romanına dönüşür.

Daha romanın ortasına gelmemişken yazılanlar felsefi, sosyolojik, antropolojik bir araştırmanın derinliği ve karmaşasını çağrıştırır: Bireysel ve milli kimliğin çelişkileri, insan karakterinin kırılgan özellikleri, İstanbul’un tarihi yaşam ve üslubu ve binlerce yıllık büyük ama eskimiş bir şehirde yaşamanın felsefi boyutları üzerine bir çeşit araştırma ve düşünme gibidir.

Kara Kitap’ın Sırları’nı okurken bir roman nasıl yazılır? Kitap ilk fikrinden son haline, hangi aşamalardan geçerek gelir? Yazar ne kadarını kendi hayatından, ne kadarını hayal gücünden, ne kadarını başka düşüncelerden ve etkilerden çıkarmıştır? gibi sorulara cevaplar buluyoruz. Kitabı yayına hazırlayan Hadzibegoviç, kitapta Orhan Pamuk’un romanı yazarken tuttuğu defterlerden, çizdiği resim ve karalamalardan yaptığı röportajlardan ve roman müsveddesindeki izlerden yaralanıyor. Kitapta Orhan Pamuk’un hiçbir yerde yayımlanmamış özgün yazı, çizim ve fotoğrafları da ilk kez yer alıyor.

Kara Kitap’ın Sırları

Hazırlayan: Darmin Hadzibegoviç

Yayınevi: YKY (2013)