Abdurrahman Şen: Kültürün fiyatı olmaz

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Güney Kore ile ortaklaşa gerçekleştirdiği Expo 2013 programının Kore ayağı olan İstanbul Kore’de etkinlikleri için İBB tarafından ayrılan bütçe tartışmalara yol açtı. Ancak İBB Kültür Daire Başkanı Abdurrahman Şen, Kore Kültür Expo’sunun Türkiye ve İstanbul’a kazanımlarına dikkat çekerek ‘savurganlık’ iddialarının yersiz olduğunu kaydetti. Şen’e iddiaları ve Kore Kültür Expo’sunu sorduk… 

İstanbul'da geçen yıl gerçekleşen Kore Kültür Expo'sunun devamı niteliğinde bu yıl Kore'de yapılacak etkinliğin bütçesine 'savurganlık' gerekçesiyle itirazlar oldu. Bu itirazlar hakkında neler söylersiniz? 

Yapılmak istenen kültürel bir iştir ve kültürün fiyatı olmaz. Ülkeler arasındaki kültürel ilişkilerde fiyat ve harcamalar üzerinden değil yapılacak işin mahiyeti ve kapsamı üzerinden konuşmak lâzım. Bugün, uluslararası bir alanda yapılması düşünülen etkinlikler için bile bizim gerçekleştirme aşamasına getirdiğimiz proje bütçesinin birkaç katı tanıtım parası harcandığını görüyoruz. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) olarak Güney Kore ile gerçekleştirdiğimiz Expo 2013 programından sonraki uluslararası tepkileri gördükçe harcanan tek bir kuruşun da boşa gitmediğini görmüş olduk. Bilmeyenler de hatırlamalı ki bu kültürel girişim; yeni bir ortak yolculuğun kültürel pusulayla yeniden başlamasıdır. Tarihi İpek Yolu’nun iki ucunda bulunan ülkelerimiz; geçen yıl İstanbul’da yapılan etkinliğin devamı olan bu projeyle “yeni bir yolculuk” için adım atmaktadırlar. Meselenin bu kültürel boyutunu görebilenler, para değil başkaca konular üzerinde konuşması gerekir. Eylül ayında Gyeongju, Busan ve Seul’de gerçekleştirilecek olan “İstanbul Kore’de” organizasyonunda amaç;  başta İstanbul olmak üzere, Türkiye’ye turistik, kültürel ve ekonomik fayda sağlamakla birlikte, İstanbul’un milli, manevi, tarihi, kültürel ve sanatsal değerlerini Kore halkına, dünyaya tanıtmaktır.

Kore Kültür Expo'sunun öncesi ve sonrasına bakarak, İstanbul’un kazanımları hakkında somut bilgi verebilmeniz mümkün mü?

Elbette… Geçen yıl 31 Ağustos – 23 Eylül tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirdiğimiz “İstanbul-Gyeongju Dünya Kültür EXPO 2013”  organizasyonu ile İBB olarak uluslararası alanda önemli bir kültürel başarıya daha imza attık. Organizasyonun sonucunda bir önceki yıla göre İstanbul’a gelen Güney Korelilerin sayısının yüzde 33.72 arttığına şahit olduk. 2014 yılının ilk 5 ayı sonunda ise İstanbul’a gelen Koreli turist oranı sıralamada 20. sıradan 13. sıraya yükseldi. Dünya lideri olma yolunda hızla yükselen Türkiye’nin ve onun en önemli şehri İstanbul’un artık dünyada her alanda söz sahibi olması beklenir. Bunun en önemli adımı da kültür alanında olacaktır.

Söz konusu edilen rakamla ilgili neler söylemek istersiniz?

Uluslararası standartlardaki projelerin maliyetlerinin yüksek olması, ilgilenen herkesin bilmesi gereken bir sonuçtur. Savurganlık olarak nitelendirilen bütçedeki sayısal verilerin titizlikle yapılan araştırmalar ve çalışmalar ile oluşturulduğu, yurt içindeki ve özellikle yurt dışındaki emsallerine göre son derece makul olduğu bilinmelidir. Ayrıca iki devlette ayrı ayrı ödenmesi gereken vergilerin varlığı, Kore’deki hizmet satın almanın maliyetindeki yükseklik gibi çok temel unsurların etkileri de göz önünde bulundurulduğunda maliyetin boyutunun kaynakları daha rahat anlaşılacaktır.

Bir de şunu belirtmeliyim. Meclisten alınan bütçe onayı harcanacak bütçenin tamamı olduğu anlamına da gelmemekte. Yapılmakta olan sponsorluk görüşmelerinin gerçekleşmesiyle beraber, gerçekte harcanacak miktar konuşulan rakamın oldukça altında olacaktır.

Kore'de Türkiye ve İstanbul'u tanıtma adına neler yapılacak bu etkinlik çerçevesinde?

İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak 12-22 Eylül 2014 tarihleri arasında düzenleyeceğimiz “İstanbul Kore’de” etkinlikleri Kore’nin üç büyük şehrinde gerçekleşecek. Etkinliklerin ana merkezi Gyeongju şehri olacak. İstanbul’un kardeş şehri Busan ile Güney Kore’nin başkenti Seul de yapacağımız etkinliklere ev sahibi olacak. 10 gün boyunca etkinliklerde görev almak üzere İstanbul’dan Kore’ye 339 kişi gidecek. Harcamanın önemli bölümünü, ulaşım ve konaklama oluşturuyor. “İstanbul Kore’de” etkinlikleri kapsamında açılış ve kapanış için düzenlenen özel gösteriler dışında Anadolu Ritüelleri, Mehteran, Türk Halk ve Türk Sanat Müziği konserleri, Geleneksel Tiyatro örnekleri gibi gösterimlerden oluşan 64 ayrı performans gerçekleşecek. Şehir Tiyatroları repertuarından Şahika Tekand’ın yönettiği “Oyun”un sahnelenmesi, iki ülkenin edebiyatının konuşulacağı  “ Edebiyat Sempozyumu”, Türk sinemasının tanıtılacağı “Türk Film Günü”, geçmiş ve günümüz İstanbul’unu gösteren fotoğraflardan oluşan sergiler, Ebru, Çini, Minyatür, Cam, Tezhip, Hat, Gravür, Rölyef, Sedef, İğne Oyası, Trabzon Kazaz gibi geleneksel sanatların gerçek ustaları tarafından sergilendiği “Kapalı Çarşı”  etkinliği, İstanbul kültürünü, tarihini, sanat eserlerini, turistik alanlarını ziyaretçilere tanıtacak görsel yönü güçlü bir “ İstanbul Tanıtım Çadırı” Korelilerle buluşacak.    

Kısa süre önce Şehir Tiyatrolarında Genel Sanat Yönetmenliğine yeni bir isim getirildi. Neden bu nöbet değişikliğine gidildi?

İBB Şehir Tiyatroları ülkemizin ilk ve en köklü sanat kurumudur. Yasal bir zorunluluk olarak yapılan yönetmelik değişikliğinin ardından başlatılan siyasî istismar ortamında büyük bir fedakârlıkla göreve gelen değerli dostum Hilmi Zafer Şahin’in istifasıyla yeni bir görevlendirme ihtiyacı doğdu. Kurumun geleceğini, geleneklerinden beslenerek 100. yılına ve sonrasına sağlıklı biçimde yürüyecek bir öze dönüşü sağlayacak isim aradığımızda; kurumdaki geçmişi 47 yıl öncesine uzanan Erhan Yazıcıoğlu ilk akla gelen isimlerden oldu. İnanıyoruz ki; sevgili Erhan Yazıcıoğlu usta ile bu asırlık sanat kurumumuz aslî kimliğini hatırlayarak, 100. Yılına lâyık bir sanatsal atılımı gerçekleştirecektir. 

CRR Konser Salonu’nda da bir hareketlilik göze çarpıyor. Fiziksel olarak bir yenilenme mi sözkonusu? 

İstanbul’un ilk uluslararası konser salonu olma özelliği taşıyan Cemal Reşit Rey Konser Salonu, başta akustik olmak üzere çeşitli alt yapı sıkıntıları yaşıyordu. 2014-2015 Kültür Sanat sezonu için yepyeni bir salon hazırlanmaya başlandı. İstanbullu sanatseverlerin konserleri, kültürel ve sanat etkinliklerini daha konforlu izleyebilmeleri için; deformasyona uğramış olan seyirci koltukları en üst düzeyde konfora sahip ergonomik bir dizayna sahip koltuklarla değiştiriliyor. 846 kişi kapasiteli CRR salonunu 939 kişi kapasiteye yükseltebilmek için planlama yapıldı.