26 Nisan 2024 Cuma / 18 Sevval 1445

2018'de kültür sanat şaha kalktı

Türkiye’de 2018, Türk sinemasının şaha kalktığı, yurt dışına kaçırılan eserlerin ait oldukları topraklara geri döndürüldüğü, arkeolojik açıdan önemli başarılara imza atıldığı bir yıl olarak tarihe geçti.

1 Ocak 2019 Salı 07:00 - Güncelleme:
2018'de kültür sanat şaha kalktı

Geçen yıl, Devlet Tiyatroları (DT) ile Devlet Opera ve Balesi (DOB) yönetimlerinde 3 Ocak’ta yapılan görev değişimlerine ilişkin gelişmelerle başladı.Bu kapsamda DT Genel Müdürlüğüne Mustafa Kurt, DOB Genel Müdürlüğüne de ünlü tenor Murat Karahan getirildi.

YENİ YAPILANMA

Cumhurbaşkanlığı kabinesinde yeni sistemin ilk Kültür ve Turizm Bakanı olarak turizmci, iş adamı Mehmet Nuri Ersoy yer aldı. Vakıflar Genel Müdürlüğü, TİKA, Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlandı.

2018 yılında arkeolojide Türkiye’nin ajandası haylı yüklüydü. Haziran ayında medyada yer alan haberlerde Türkiye’de yurtdışından gelen ekiplerin yürüttüğü arkeolojik kazılar için en az yüzde 51 Türk çalışan şartı getirildi. Karar, arkeoloji alanında daha fazla Türk bilim insanı yetişmesi için alındı. 

2018 yılında Türkiye’de yapılan en dikkat çekici arkeolojik keşifler ise şöyle sıralandı: 

İstanbul’un Beykoz ilçesinde yapılan yüzey araştırmasında, Paleolitik döneme ait taşınabilir kaya sanatı örneği bulundu.  

İstanbul Haydarpaşa’da yürütülen kazılarda, Khalkedon kentinin izleri bulundu.

İstanbul’un Beşiktaş semtinde yürütülen metro kazılarında ortaya çıkarılan bir mezarın içinde, stilize insan formunda iki adet 5.500 yıllık figürin bulundu.  

Antalya’nın Kaş ilçesindeki Patara Antik Kenti’nde, 9 veya 10. yüzyıla ait Viking kılıcı bulundu. 

Binlerce tarihi eser ait olduğu topraklara döndü

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yürüttüğü ısrarlı çalışmalar sonucunda 2003 ila 2018 arasında 4 bin 319 parça tarihi eser Türkiye’ye getirildi. Ait olduğu topraklara bu yıl döndürülen binlerce yıllık tarihi eserler “Altın Taç” ile “Dağ Keçisi Figürü”nün tanıtım töreni 29 Ocak’ta düzenlenirken, 1960’lı yıllarda yurt dışına kaçırılan Zeugma’nın en nadide eseri “Çingene Kızı” mozaiğinin ABD’de bulunan 12 parçasının Türkiye’ye iadesi sağlandı.

Necip Fazıl ödülleri 5 yaşında

Star Gazetesi tarafından Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkılarıyla verilen Necip Fazıl Ödülleri Lütfi Kırdar Kongre Merkezi’nde düzenlenen görkemli bir törenle 5. kez sahiplerini buldu. Başkan Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleşen tören bugüne kadar hiçbir edebiyat ödülüne nasip olmamış yoğun katılım ve coşku içinde geçti. Ödüller bu yıl şiirde Arif Ay, hikaye-romanda Aykut Ertuğrul, fikir-araştırmada Ahmet Yaşar Ocak, ilk eserlerde Naime Erkovan ve Fatih Baha Aydın, uluslar arası kültür sanatta Mısırlı yazar Muhammed Harb’e verildi. Necip Fazıl Saygı Ödülü ise, Türk müziğinin yaşatılması için ömrünü vakfeden, hocaların hocası Prof. Dr. Nevzat Atlığ’a tevdi edildi. Atlığ’a ödülünü Başkan Erdoğan verdi. Erdoğan,törende yaptığı konuşmada “Necip Fazıl Kıskürek’in fikirlerini genç nesillerle buluşturmalıyız. Onu dokunulmaz kılıp tabulaştırırsak Üstad’ı derin bir sessizliğe terk etmiş oluruz. Ona vefa borcunun ödenmesi manasına gelen Necip Fazıl Ödülleri’ni düzenleyenlere teşekkür ediyorum’ diye konuştu.

Sanatın ustalarına büyük ödüller

Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Ödülleri, “Sinema”da Safa Önal, “Musiki”de Cüneyt Kosal, “Sanat Tarihi”nde Prof. Dr. Nurhan Atasoy, “Tasavvuf Tarihi”nde Prof. Dr. Süleyman Uludağ ile “Kültür ve Sanat Kurumu” dalında Baksı Müzesi’ne verildi.         

Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri tarih ve sosyal bilimlerde Prof. Dr. Mehmet İpşirli’ye, sinemada Türker İnanoğlu’na, müzikte Erol Sayan’a, sanat/fotoğrafta İzzet Keribar’a, vefa ödülü ise Mehmet Akif Ersoy’un manevi şahsına verildi.

‘Millet Kıraathaneleri’ devrede

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı “100 Günlük Eylem Planı”nda yer alan ve bazı halk kütüphanelerinin “millet kıraathaneleri” olarak da hizmet vermesine yönelik çalışmalar, başlatıldı. Türkiye genelinde çok sayıda kıraathane oluşturuldu. Buralarda kitap okuma zevkine çay ve simit keyfi de eklendi.

Troya yıla damgasını vurdu

2018 Troya Yılı kapsamında, yılın 7 ayında Troya temasıyla ulusal ve uluslararası alanda 133 tanıtım etkinliği gerçekleştirildi. 55 ülkedeki 100 turizm fuarında kurulan Türkiye stantlarında Troya boy gösterdi. Çanakkale’de 5 bin yıllık geçmişe sahip Troya Antik Kenti’nde yapımı tamamlanan Troya Müzesi 10 Ekim’de ziyarete açıldı. Topkapı Sarayı Müzesinden 1964’te Bursa Arkeoloji Müzesine devredildikten bir süre sonra yerinde olmadığı fark edilen 524 yıllık el yazması Kur’an-ı Kerim, süreçlerden habersiz olarak eseri bir sahaftan satın alan ve koleksiyonuna dahil eden hattat Ziya Aydın’ın oğulları tarafından Topkapı Sarayı Müzesine teslim edildi.

“Göbeklitepe” ve “Dede Korkut” UNESCO listelerinde

Şanlıurfa’da 12 bin yıllık geçmişiyle “tarihin sıfır noktası” olarak nitelendirilen Göbeklitepe, 1 Temmuz’da yapılan açıklamayla UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alındı. Böylelikle Türkiye’nin listedeki tescilli alanlarının sayısı 18’e yükseldi. Türk Destanı “Dede Korkut” ise 28 Kasım’da UNESCO Dünya Somut Olmayan Kültür Mirası Temsili Listesi’ne oy birliğiyle kabul edildi.