Necip Fazıl İlk Eserler Ödülü sahibi Can Acer: Bir noksanlığı gideren ödül

Türk Edebiyatı'nın genç kalemlerinden Can Acer, 'Demirin Demiri Kesme Sesi' (Ketebe Yayınları) adlı şiir kitabıyla Necip Fazıl İlk Eserler Ödülü'ne layık görülen isim oldu. Akşam Gazetesi'nden Bedir Acar, ironiden beslenen şiir dili ve aynı zamanda özgün tasvir gücüyle dikkatleri üzerine çeken Acer ile Necip Fazıl'ın düşünce dünyamızdaki yerini konuştu.

■ Necip Fazıl şiirinin en önemli özelliği nedir size göre?

İsmet özel "Acı duymak ruhun fiyakasıdır" diyor. Necip Fazıl şiirimizin bu manada en fiyakalı şairi belki de. Acı içinde ve hepimiz ilk gençliğimizde Necip Fazıl'ın acısıyla derinleştik. Necip Fazıl'ı büyük yapan ayırıcı yan da budur, Yahya Kemal ve Ahmet Haşim'in açtığı estetik damara trajik bir karakter kazandırması. Bende ilk karşılığı çoğu kişide olduğu gibi, kendini acıyla bilinçlendirmek için erken bir kapı olması Necip Fazıl şiirinin. Sanat, düşünce ve hayatın iç içeliğini, sanatçının çok yönlülüğünü, insanın bir kalıp değil köklü bir şekilde değişebilen bir irade olduğunu ilk Necip Fazıl'dan öğrendik.

■ Çile kelimesi ve Necip Fazıl yan yana geldiğinde neler söylersiniz?

Necip Fazıl'ın çilesi, en başta yukarda bahsettiğim trajik bilinçle ilgili. O, dünyada olmanın insanı atıl, hareketsiz bırakabilecek acısını büyük bir jeste çevirmiştir. Hayatının her dönemi için geçerlidir bu. Buhran, cinnet, acı, sancı, hafakan... Bütün bu durumlar Necip Fazıl'da eylemin zeminidir. En karakteristik örneği de Kaldırımlar şiiri. Şiirin öznesi acı içinde sürekli hareket halindedir. Yürür, bahsettiğim durumların içinden taşarak yürür. "Ben gideyim, yol gitsin, ben gideyim, yol gitsin;". Başka şiirlerinde de böyledir: "Git ve gel... Yüz adım... Bin yıllık konak.", "Toprağın, koşacağım, üzerinde yalnayak;" Eylem Necip Fazıl'da mizaçtır. Şiirindeki somut eylemi hayatının ilerleyen safhasında dava alanına taşıyor.

■ Yaşadığı dönemin şartları Necip Fazıl'ın düşünce dünyasını nasıl etkiledi sizce?

Meşrutiyet İslamcılığı ile Cumhuriyet İslamcılığı arasında dönemin politik şartlarından kaynaklanan kopuşlar yaşandı. Necip Fazıl düşünsel devamlılığın aksadığı bir zamanda ortaya çıkıyor. Tek parti rejiminin hoyratlığı, İkinci Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş şartlarının getirdiği güvenlik sorunları, eğitimden iktisada her alanda seküler bir atmosfer. Müslamanların sahnenin dışında kaldığı bir sessizlik anı. Necip Fazıl bu sessizlik anında, Müslüman düşünceyi tekrar Türkiye merkez olmak üzere canlandırmak için söz alıyor. Ahlak, sanat, siyaset. Hiçbirini dışarda bırakmayan temel bir inşa faaliyetine giriyor. Sanatçı karizmasıyla kendi ben'ine yaptığı vurgu, Müslümanların yaralı benlik algılarının sağalmasını sağlıyor.

■ Necip Fazıl'ın matbuatta mücadele alanı olan Büyük Doğu'nun fikir hayatımızdaki yeri nedir?

Türkiye'de hem sanat alanında hem düşünce alanında Necip Fazıl'ın toprağından çok şey yetişti. Kendisi de bunu açıklıkla ifade eder: "...bugün, milletvekili, profesör, politikacı, talebe ve ayrıca gazete, yayınevi, dernek ve parti halinde Türk'ün ruh muhtevasına bağlı kim ve ne varsa hepsi birden manevi sütünü Büyük Doğu'dan emmiştir." Sanat sahasında da Diriliş'ten, Mavera'ya büyük etkisi malum. Piyasada onlarca ismin adına ödüller verilirken böyle kurucu vasıflara sahip bir kalemin adına ödül verilmemesi elbette bir eksiklikti.

■ Ödül aldığınızda neler hissettiniz?

Günümüzün kitap enflasyonunda okuyucu bir şaşkınlık içinde. Ne okuyacağını bilemiyor. Bu kalabalıkta, kıymetli bir jüri tarafından eserimin fark edilmiş olmasından mutluluk duyuyorum.

Portre
1994 yılında Yozgat'ta doğdu. Gazi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliğini bitirdi. Milli Eğitim Bakanlığı'nda görev yapmakta ve aynı üniversitede lisansüstü eğitimine devam etmektedir. Şiir, öykü ve yazıları Fayrap, İtibar, Post Öykü, Cins, Şiir Versus, Karabatak, Hece, Öykü Gazetesi, Çevrimdışı İstanbul, Türk Dili, Mahalle mektebi dergilerinde yayınlandı.