Rekora koşan otmotivciler yeni yıla da iyimser giriyor

Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Başkanı Kudret Önen:

AVRUPA PAZARINDAKİ CANLANMA UMUT VERİCİ

Pazarda iki önemli gelişme dikkat çekici. Hafif ticari araçlar son 10 yılın en düşük seviyesine geriledi. Sanayimiz son 5 yıldır da bu konumunu koruyor. Üretimin yanı sıra iç pazarda sağlanan bu güçlü talep yapısının ihracata olumlu yansıması ile de hafif ticari araçların toplam araç ihracatındaki payı da geçtiğimiz yıl yüzde 42’ye ulaştı. Bu ürünler ilk kez ABD pazarına da doğrudan ihraç edilmektedir, 2014 yılında iki firma tarafından gerçekleştirilen bu ihracatın yıllık 50 bin adede yükselmesi beklenmektedir. Ancak iç talebi daraltan ve kullanıcıları olumsuz etkileyen uygulamalar sonucu hafif ticari araçların pazar payı azaldı. 2013 yılı Ocak-Ekim döneminde hafif ticari araç pazarı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13 oranında azaldı ve pazar 145 bin adet düzeyine geriledi. Son 10 yıla bakıldığında; toplam pazar yüzde 29, otomobil pazarı yüzde 56 artarken, hafif ticari araç pazarı yüzde 17 azaldı ve hafif ticari araçlar son 10 yılın en düşük seviyesine geriledi.

Otomobil ithalatındaki artış dış ticaret dengesini olumsuz etkiliyor. AB’deki daralan pazara rağmen otomobil ihracatımız yeni model yatırımları ile önemli bir artış yakalamıştır, ancak hızla artan ithalat bu ürünlerde dış ticaret dengesini olumsuz etkilemektedir. 2012 yılının son çeyreğinden beri otomobil ithalatı hızla artış göstermiş, son 10 yılda ithalatın payı yüzde 70’ler düzeyinde iken bu oran yüzde 80’ler düzeyine kadar yükselmiştir. Hızla artan otomobil ithalatı, olumsuz koşullarda başarılan Türkiye ortalamasının üzerindeki ihracata rağmen, dış ticaret dengelerimizi olumsuz etkilemektedir. Diğer taraftan yerli ürünlerin etkin olduğu hafif ticari araçlardaki kısıtlamalarla bu ürünlerin pazardaki etkinliği kaybolmakta ve talep ithal ürünlere doğru kaymaktadır. 2013 yılında AB ülkelerindeki devam eden riskler ve pazardaki daralma nedeni ile bazı üreticilerimiz ABD pazarına ihracatını arttırmaya başlamıştır. 2013 yılında da üretime benzer olarak ihracat adetlerimizde 2012 yılına göre yüzde 12 dolayında bir artış beklenmektedir. Diğer taraftan 2013 yılında toplam pazarın 2012 yılına göre yüzde 15 dolayında artması beklenmektedir. Bu gelişmeler üretime de olumlu yansıyacaktır.

SEÇİM YILI OLACAK

2011 yılın son çeyreğinden beri bir talep düşmesinin ardından son iki aydır AB’de otomobil, hafif ve ağır ticari araç pazarında talepte artışların başladığı gözlenmektedir. Ekim ayında otomobil pazarı yüzde 5 artarken hafif ticari araç pazarı yüzde 6, ağır ticari araç pazarı ise yüzde 13 oranında artış göstermiştir. AB pazarındaki bu olumlu gelişmenin 2014 yılında da devam edeceği beklenmektedir. Bu durumda 2014 yılında ihracatımızın 2013 yılının yaklaşık olarak yüzde 10 üzerinde olacağı tahmin edilmektedir. İhracattaki artışın yaratacağı olumlu gelişme sonucunda üretimde de benzer bir artış trendi olacağı öngörülmektedir. Diğer taraftan 2013 yılı ikinci yarısında başlayan kur ve faizdeki yükselişlerin satışlar üzerindeki olumsuz etkilerinin 2014 yılında görüleceği tahmin edilmektedir. Ayrıca BDDK tarafından tüketici kredileri ile ilgili uygulanması muhtemel sınırlandırmaların da talep üzerinde olumsuz etkisi olacağı bilinmektedir. Ancak 2014 yılının seçim yılı olacağı da dikkate alınırsa toplam pazarın en az 2013 düzeyinde olması beklenebilir.

YATIRIMLAR DEVAM EDİYOR

Yeni düzenlenen teşvik sistemi ile sanayimizde 2013 yılında kurulu tesislerimizde yeni model ve teknoloji yenileme ile birlikte ek kapasite yaratacak önemli yeni yatırım projeleri başlatılmıştır. Bu çalışmaların 2014 yılında devam edeceği bilinmektedir. Bu yatırımlar sanayimizin rekabet gücünün artarak devamına önemli katkı yapacak ve özellikle ihraç pazarlarında önemli gelişmeler sağlayacaktır. Küresel koşulların olumsuzluğu ve özellikle AB ülkelerinde yaşanan düşük kapasite sorunları nedeni ile yeni bir markanın yatırımı sınırlı bulunmaktadır. Ancak mevcut kuruluşlarımızda yatırım faaliyetleri devam edecektir.

Otomotiv Distribütörleri Derneği Başkanı Mustafa Bayraktar:

BDDK'NIN TASLAĞI OLUMSUZ ETKİLEYEBİLİR

82013 yılının ilk yarısında, ekonomi gündemini kredi kuruluşlarının not artırımları, TCMB’nin faiz indirimleri oluşturdu. Düşük faiz ortamı otomobil pazarını olumlu etkilerken, düşük büyüme süreci ticari araç pazarını olumsuz etkilemeye devam etti. 2013 yılı ikinci yarısında ise, Amerikan Merkez Bankası FED’in açıklamaları sonrasında varlık alımlarını azaltacağı beklentisi oluştu ve gelişmekte olan ülke ekonomilerinde sıkıntılar ve sermaye çıkışları meydana geldi. ABD hükümetinin kapanması ve borç tavanı gibi olumsuzluklar nedeniyle, varlık alım azaltımı ertelendi, kur ve faizdeki seviye ve hareketlilik arttı. Görece yüksek faiz ortamı, TCMB’nin parasal sıkılaştırmaya geçeceğinin işaretleri, Haziran ayında başlayan güven endekslerindeki düşüş, Ekim-Kasım aylarında bir miktar toparlanmaya rağmen etkili olmaya devam etti.

TALEP ÖNE ÇEKİLME İHTİMALİ VAR

Bu dönemde, döviz kurlarındaki yükselme nedeniyle markaların maliyetlerinde meydana gelen artışların, satış fiyatlarına aynı ölçüde yansıtılmaması nedeniyle, otomobil pazarı bir önceki yıla göre büyümesini sürdürdü. 2013 yılı otomotiv sektörü toplam pazarının 840-880 bin adet aralığında gerçekleşeceğini öngörüyoruz.

2014 yılının ilk aylarında, öne çekilen talep nedeniyle pazarda bir miktar daralma yaşanabilir. 2013 yılının ikinci yarısında kur ve faizde yaşanan yükselişin hem yatırımlar hem de tüketim tarafındaki olumsuz etkilerinin, 2014’ün ilk yarısında görülmesi söz konusu.

BDDK’nin kredi işlemlerine yönelik sınırlamalar içeren taslağının etkilerini 2013’an son iki ayı için değerlendirdiğimizde, taslak hayata geçmeden önce araç sahibi olmak isteyen tüketicilerin alımları nedeniyle talebin öne çekilmesi etkisi yaratabilecektir. 2014 yılı için ise, otomotiv sektörü için öngörümüz olan 800-860 bin adet toplam pazar tahminimizin, kredi işlemlerine yönelik sınırlamaların içerik ve zamanlamasına göre tekrardan revize edilmesi gerekebilir.

Toyota Pazarlama CEO'su Ali Haydar Bozkurt:

2014'TE SATIŞLAR YÜZDE 10 GERİLEYEBİLİR

2013 yılının toplamda 2012 yılına göre yüzde 8 oranında büyüyerek 840 bin adede ulaşmasını beklemekteyiz. Bu büyümenin tamamının binek araç pazarından geleceğini, pazarın yılı yüzde 17 büyüme ile 650 bin adetle kapatacağını beklemekteyiz. Hafif ticari araç pazarının ise 2013 yılını 2012 yılının yüzde 14 gerisinde 190 bin adetle kapatacağını öngörmekteyiz. 2014 yılında pazarın gidişatını etkileyecek en önemli gelişme taşıt kredilerine getirilecek düzenleme olacaktır. Bu yasayla birlikte hem peşinat oranlarına hem de kredi vadelerine sınırlama getirilmesi planlanmaktadır. Araç satın alımlarının çok büyük bir kısmının kredi ile yapıldığı göz önünde bulundurulduğunda böyle bir düzenleme otomotiv satışlarını oldukça olumsuz yönde etkileyecektir. Toplam otomotiv pazarının 2014 yılında bir miktar küçüleceğini ve 2013’e göre yüzde 5 oranında daralarak 800 bin adet seviyesine geleceğini, 2013 yılında yüzde 20’ye yakın büyüme gösteren binek araç pazarının 2014’te yüzde 3, 2013’te düşüş yaşanan hafif ticari araç pazarının da 2014’te yine yüzde 10 oranında küçüleceğini tahmin etmekteyiz.

Peugeot Genel Müdürü Marc Bergeretti:

ÇOK DEĞİŞİK BİR YIL OLDU

2013 yılı otomotiv pazarı açısından değişik bir yıl oldu. Bu yılın toplam pazar rakamlarının 825-840 bin aralığında gerçekleşmesini ön görüyoruz. Geçen yıla oranla yaklaşık yüzde 10 oranında bir büyüme ile 2013 yılı, Türkiye otomotiv tarihindeki en güçlü gerçekleşen ikinci yıl olarak yeni bir rekor kıracak. Ayrıca bu yıl pazarda farklı bir durum oluştu. Binek otomobil pazarı yüzde 18 oranında bir artış gösterirken, hafif ticari araç pazarında yüzde 14 oranında bir düşüş yaşandı. Ayrıca son 2 yıl içerisinde toplam pazarda binek otomobillerin payı yüzde 69’dan yüzde 78’e yükseldi. Bu gelişme binek otomobillere, özellikle B segmentine olan ilginin artmasının yanı sıra hafif ticari araçlar ile ilgili karşılaşılan idari zorlukların bir sonucu olarak da açıklanabilir. Bu eğilimin 2014 yılında da devam edeceğini öngörmekteyiz.