2 Haziran 2025 Pazartesi / 6 ZilHicce 1446

Avrupa günlerce ‘Uçan kadın Belkıs’ı konuşmuştu

Tarihimizdeki uçak yolcusu ilk Türk kadını, Belkıs Şevket Hanım’dı. Kadınların da pilot olabileceğini göstermek ve yeni savaş uçağı alınması için yardım toplayan vakfa dikkat çekmek isteyen Belkıs Hanım, Şişli’den Kadıköy’e kadar uçmuştu.

Murat Kutlu9 Ağustos 2015 Pazar 07:00 - Güncelleme:
Avrupa günlerce ‘Uçan kadın Belkıs’ı konuşmuştu

1 Aralık 1913 günü Yeşilköy’den havalanan bir askeri uçakta ilk kez bir hanım yer alıyordu. Bu uçuşun amacı, hem Osmanlı ordusunun yeni askeri uçaklar edinebilmesi için maddi destek sağlayabilmek hem de organizasyonu düzenleyen Kadınların Haklarını Savunma Derneği’nin sesini duyurabilmekti...

Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa, Avrupa’dan aldığı raporlar doğrultusunda askeri uçakların lüzumunu anlamış, vakit kaybetmeden 1911 yılında Yüzbaşı Fesâ ve Mülazım Yusuf Kenan Beyleri uçuş eğitimi için Fransa’ya göndermişti. Sekiz aylık eğitimin ardından hükümetin satın aldığı uçaklarla birlikte İstanbul’a gelen subaylarımız, 14 Nisan 1912’de Hürriyeti Ebediye tepesinde yapılacak askeri geçit resmine eğitimini aldıkları bu uçaklarla iştirak edeceklerdi. Lakin resmigeçide az bir zaman kala talihsiz bir olay yaşanmış, çıkan bir fırtına uçakların kanatlarını parçalamıştı. Fransa’ya acil olarak ısmarlanan yeni uçağın 11 Nisan’da Yeşilköy’e yakın bir yerde montajı tamamlanmış ve uçağımız geçit yapan askerlere başarılı bir şekilde iştirak etmişti. Bu tarihten sonra ordumuz daha fazla uçak siparişi vermiş, eğitim için de daha çok subayımızı yurtdışına göndermişti...

O GÜN TARİHE GEÇTİ

II. Meşrutiyet sonrası İstanbul’da, Müdâfaa-i Hukûk-u Nisvân adlı bir cemiyet kurulmuş, Kadınlar Dünyası adıyla bir de dergi yayımlanmaya başlamıştı. Osmanlı Batılılaşmasının da tesiriyle kadınların içtimai hayatta daha fazla rol alması istiyor ve bu amaçla yaptıkları etkinliklerden biri de içlerinden hanım bir üyenin Avrupa’daki hemcinslerinin yaptıkları gibi uçağa binip kadınların da pilot olabileceğini göstermek istiyorlardı. Bunun için ilk gönüllü Belkıs Şevket Hanım ise Sultan II. Mahmut’un veziri Ali Namık Paşa’nın torunuydu. Cemiyet, Balkan Savaşı’ndan sonra orduya yeni uçak ve gemi alma kampanyasına aktif olarak katılmış, bunun için dikkatleri çekebilmek adına bir hanım üyelerinin uçağa binmesini Harbiye Nezaretine teklif etmişti. Gerekli izinler alındıktan sonra Belkıs Hanım, 1 Aralık 1913’te yerli ve yabancı basın mensupları ile halktan da bir hayli izleyici önünde Üsteğmen Fethi Bey’in idare ettiği askeri uçağa binmiş ve Şişli, Hürriyet Abidesi, Üsküdar ve Kadıköy güzergâhını takip ederek vatandaşların üzerine elindeki broşürleri bırakmıştı. Avrupa basınına da konu olan bu uçuş yeteri kadar yardımın toplanmasını sağlayamasa da Belkıs Hanım, Türkiye’de uçağa binen ilk kadın olarak tarihe geçmişti.