Kuzey Irak’ı ateşe attı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Ellerindekini de kaybederler” sözü, Kuzey Irak’taki bağımsızlık referandumundaki ısrar sonucu bölgenin ‘yarı bağımsız devlet’ haklarını kaybetmesi ve Kuzey Irak’taki milyonlarca kişinin dünyadan tecrit edilmesiyle sonuçlandı. 

Türkiye, İran ve Irak yönetimleri, uyarılarını dikkate almayarak dün bağımsız bir devlet olmak için referanduma giden Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) yönelik yaptırım kararı aldı. Bağımsız devlet fikrinde ısrar edilmesi durumunda siyasi, ekonomik ve askeri unsurları devreye sokacağını açıklayan IKBY’yi çevreleyen bu üç ülkenin ilk yaptırımı, referandumu ‘Yok hükmünde’ sayıp, Erbil yerine Bağdat hükümetini muhatap almak oldu.

ARTIK MUHATAP IRAK DEVLETİ

IKBY kağıt üzerinde, Irak anayasasına göre bu devlet içinde dışişleri ve savunmada Bağdat hükümetine bağlı olmak ve içişlerinde bağımsız olmak üzere bir bölgesel yönetim hakkına sahipti. Ancak hiçbir federal yönetimde görülmemiş şekilde ülke sınırlarında merkezi hükümetin değil federal Erbil yönetiminin gümrük kapıları ve askerleri bulunuyor hatta merkezi hükümetten bağımsız uluslararası anlaşmalara imza atabiliyordu. Türkiye-İran ve Irak’ın bu kararı, Erbil yönetiminin adı konulmamış ‘konfederasyon devlet’ yetkilerini kaybetmesi anlamına kalıyor. Türkiye ile Irak ordularının, iki ülke sınırında ortak tatbikat başlatması da Erbil yönetiminin elindeki bu yetkilerini kaybetmesi olarak görüldü. Türk Dışişleri Bakanlığı referandumun sonuçları bakımından yok hükmünde olduğunu bildirerek “Gerek uluslararası hukuk, gerek Irak anayasası bakımından her türlü hukuki temelden ve meşruiyetten yoksun olan bu girişimi tanımıyoruz” açıklamasını yaptı.

Irak ve İran’dan dün ‘hava sahasının IKBY’ye kapatılması kararı alınırken, yaptırımları bir adım daha öteye götüren Bağdat, IKBY yönetiminde bulunan uluslararası havalimanlarının merkezi hükümete devrini ve yönetiminin kime bağlanacağı tartışmalı olan Kerkük gibi şehirlere askeri müdahale etme ve bu bölgelerdeki de facto Erbil yönetimlerine son verme kararı aldı.  

KAPI KAPANDI SIRA VANADA

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dün yaptığı açıklamalarda, Türkiye’nin adım adım uygulamaya koyacağı yaptırımların Kürt yönetiminin referandum sonrasında ‘bağımsız devlet’ fikrinde ısrar etmesi durumunda bölgenin adeta tecritiyle sonuçlanacağını ortaya koydu. Erdoğan, Erbil yönetimi için hayati önemdeki Habur sınır kapısını Irak’tan Türkiye’ye geçişler için kapatıldığını ve bir süre sonra Türkiye’de Yumurtalık üzerinden dünyaya açılan ve IKBY’nin en önemli gelir kaynağı olan Kerkük boru hattının vanasının kapatılacağını açıkladı. Bu durum, Türkiye-Irak-İran kara ve hava sınırları kapatılmış, ekonomik gelirlerini kaybetmiş IKBY yönetiminin varlığını sürdürememesi anlamına geliyor. Türkiye, Rudaw televizyon ve radyolarının Türk uyduları üzerinden yaptığı yayınlarına son vererek bir nevi Erbil yönetiminin dünya ile iletişimi kesti. 

RUSYA DA ‘IRAK BÖLÜNEMEZ’ DEDİ

Erdoğan’ın dün telefonla görüştüğü Rus lider Putin’in de, Irak’ın toprak bütünlüğünün korunması mesajı vermesi, IKBY yönetiminin Suriye üzerinden dünyaya açılma olasılığını tarihe karıştırdı. Erbil yönetiminin PKK-PYD ile olası ittifakında dahi ‘terör koridoru’ bölge ülkelerinin ittifakı nedeniyle Akdeniz’e ve dünyaya açılamadığı için ‘tecrit edilmiş bölge’ye dönüşüyor. 

Tüfenkci: Denetimi artırdık

Tuzhurmatu’da