‘Korsan Gazeteciliğe Son’ deklarasyonu geniş yankı buldu

ULUSAL yayın yapan 20 gazetenin bir araya gelerek açıkladıkları ‘Korsan Gazeteciliğe Son’  deklarasyonu geniş yankı buldu. Gazeteler haber, yorum, köşe yazısı, fotoğraf, karikatür, grafik, çizgi ve sayfa dizaynı gibi materyallerin televizyon, radyo ve internet sitelerinde sorumsuzca ve sınırsız bir şekilde paylaşılmasına karşı çıktı.

Geç kalınmış hareket

STAR Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Karaalioğlu, gazetelerin ürettiği haberler, gazete mizanpajları, köşe yazıları, karikatürler, grafiklerin birer sanat eseri olduğunu belirterek şunları söyledi: “Giderek de maliyeti artan ürünler. Bunların sorumsuzca ve sınırsız bir şekilde paylaşılması kabul edilebilir bir şey değil. Gazetelerin kendi varlıklarını devam ettirebilmeleri, ticari olarak, endüstriyel olarak da güçlü kalabilmeleri için kendi içeriklerine sahip çıkmaları gerekiyor. Geç kalınmış bir şey.”

Mal sahibinde kalacak

Gazetelerin içeriklerini kendi internet sitelerinde vermeye devam edeceğini anlatan Karaalioğlu, “Okuyucu için erişim sorunu yaşanmayacak. Sadece mal sahibinde kalacak. İşin doğrusu bu” dedi. Bu konuyla yasalarda bazı maddelerde belirsizlik olduğuna dikkati çeken Karaalioğlu, “Onların da düzeltilmesini talep ediyoruz. İnternet medyası da gerçekten kendi rekabetçi şartlarını haberciliğe alıştıracak, kendi ekiplerini kuracak ve gazetelerle rekabet edebilecek. Doğru olan sistem bu. Bu doğru sisteme geçişe adım attık” diye konuştu.

Akşam Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İsmail Küçükkaya, sabah saatlerinde herhangi bir televizyon kanalında, gazetelerin birinci sayfalarından başlanarak, yazarlarının, ekonomi sayfalarının ve spor haberlerinin ‘peş peşe olduğu gibi’ yayınlandığını gördüklerini söyledi.

Küçükkaya, bu durumun büyük emek ve kaynak harcanarak oluşturulan içeriklerin haksız kullanımına girdiğini ifade ederek, “Gazetelerin tirajlarına bunun olumsuz yansıdığına inanıyoruz” dedi.

“Televizyonların ve internet sitelerinin ipin ucunun fazlasıyla kaçırıldığını düşünüyoruz” diyen Küçükkaya, haberlerin kaynak gösterilerek kullanılmasında sakınca görmediğini ancak birinci sayfaların köşe yazılarının ve karikatürlerin olduğu gibi yayınlanmasının ciddi bir haksızlık oluşturduğunu kaydetti.

Akyol’dan tam destek

Hürriyet Gazetesi yazarı Taha Akyol da deklarasyonu doğru bulduğunu ve içeriğine katıldığını ifade ederek, “Ancak bu, referans niteliğindeki alıntılara engel olmamalıdır” dedi.

Deklarasyonu “haklı gerekçelere dayalı bir çıkış” şeklinde tanımlayan Sabah Gazetesi Okur Temsilcisi Yavuz Baydar, televizyonlarda tüm ayrıntılarıyla gazetelerin birinci sayfaları, köşe yazıları okunduğunda okur açısından “gazeteye para verip, alıp okumak ve taşımanın bir ihtiyaç” olmaktan çıktığını söyledi. Baydar, “Türkiye’de her şey ifratla tehdit arasında gider gelir. Bir orta yol bulunması lazım. Orta yolun nasıl bulunacağı da internet, görsel medya ve yazılı basın yöneticileri arasında varılması gerekli bir mutabakattan geçiyor” dedi.

Etik açıdan ele alınmalı

Bugün Gazetesi yazarı Ahmet Taşgetiren, deklarasyonu, gazetelerin kendilerini savunma girişimi olarak nitelendirerek, şunları söyledi:

“Gazeteler, okurlarına ulaşmadan, hem televizyonlarda, hem sitelerde tüketiliyorlar. Bu da gazetelerin, okuyucuyla buluşmasını önlüyor. Bu konu, gazeteler için hayati sorun haline geldi. Gazeteler bir yatırım alanıdır. Aynı zamanda emeğe yönelik bir saygısızlık söz konusu. Bunun önlenmesi gerekir.”

Konunun etik açıdan ele alınması gerektiğini de kaydeden Taşgetiren, ilgililerin soruna, birlikte çözüm üretmeleri gerektiğini de söyledi.

FİKİR VE EMEK HIRSIZLIĞI GAZETECİLİK DEĞİLDİR

20 gazetenin ortak deklarasyonu özetle şöyle:

-Bugüne kadar bazı internet sitelerinin, gazete içeriklerimizi fikir ve emek hırsızlığı yaparak, pervasızca kullanmakta olduğu kamuoyunca da gözlemlenmektedir.

-Takdir edileceği üzere; bu durum ciddi emek ve maliyetlerle çıkartılan gazeteler ve gazetelerin internet siteleri aleyhine açık bir haksız rekabet oluşturmaktadır.

-Bu, aynı zamanda hukuka ve kanunlarımıza aykırı bir durumun ortaya çıkmasına da sebebiyet vermektedir.

-Gazetelerin içerikleri; yani, haberler, yorumlar, köşe yazıları, yazı dizileri, fotoğraflar, çizgi, grafik, sayfa tasarımı ve benzeri bütün unsurların tek sahibi gazetelerdir.

-Bu unsurların şimdiye kadar gazetelerin izni olmaksızın, fikir ve emek hırsızlığı yapılarak bazı internet siteleri tarafından çalınması eylemi ‘gazetecilik’ olarak nitelendirilemez.

-Hem gerçek anlamda emek ve bilgi sonucu ortaya çıkartılan gazetelerin içeriklerini korumak ve hem de sağlıklı bir internet haber medyası düzeni için fikir ve emek hırsızlığına karşıyız.

-Bu itibarla, ürettiğimiz ve bütün hakları bize ait olan; haber, yorum, köşe yazısı, fotoğraf, karikatür, grafik, çizgi ve sayfa dizaynı gibi materyallerin hiçbir şekil ve hacimde kullanılmasına izin vermeyeceğiz.

-1 Ekim 2012 tarihinden itibaren, hiçbir televizyon kanalı, internet sitesi ve haber portalı, aşağıda imzası bulunan gazetelerin içeriklerini kaynak göstererek dahi kullanamayacaklardır.