Kudüs’te 12 yıldır elçimiz var

Türkiye, İsrail işgali altındaki Kudüs’te  büyükelçi görevlendirerek Kudüs’ü fiilen Filistin devletinin başkenti olarak kabul ediyor. Bunu yapan tek İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi olan Türkiye, Kudüs’te Filistinlilere yönelik diplomatik kanalı bulunan 10 ülkeden biri. ABD’nin, İsrail Büyükelçiliği’ni Telaviv’den Kudüs’e taşıyarak İsrail işgalini fiilen tanıma girişimi, başta Türkiye olmak üzere dünya genelinde yükselen tepkiler nedeniyle askıya alınmış görünse de Filistin toprağı Kudüs üzerine oynanan bu oyunlara Türkiye ‘diplomatik’ hamlelerle karşı koyuyor. Kağıt üzerinde Filistin devletine ait olan Kudüs, Ürdün’e ait olan 400 dönümlük Mescid-i Aksa ve çevresi hariç şu an İsrail askerinin kontrolü altında. İsrail, işgalci devlet olarak başka ülkelerin Kudüs’te Filistin devleti için büyükelçilik veya başkonsolosluk açmasına engel oluyor. Kendisinin başkenti olan Telaviv’de başkent açılabileceğini, diğer şehirlerde ise büyükelçiliğin şubesi olarak başkonsolosluk ve konsolosluk açılabileceğini söylüyor. 

DOĞU KUDÜS’TEKİ ÜLKELER

Türkiye, İsrail’in 1967’deki Kudüs işgalinden önce Doğu Kudüs’te diplomatik temsilciliği bulunduğu için İsrail’in bu konuda bir engellemesi olamıyor. Ancak Türkiye, BM’nin 478 Sayılı Kararı gereği, Kudüs’teki temsilciliğini ‘Büyükelçilik’ olarak değil ‘Başkonsolosluk’ olarak tanımlıyor. İsrail, işgalden 13 yıl sonra Kudüs’ü ‘ Ebedi başkenti’ olarak ilan etmiş ve acil koduyla toplanan BM Genel Kurulu, 20 Ağustos 1980’de aldığı 478 sayılı kararla İsrail’in bu kararı kınanmış ve hiç bir ülkenin Kudüs’te büyükelçilik açmaması ve mevcut açılan büyükelçiliklerin de İsrail’in başkenti Telaviv’e taşınması kararını almıştı. 

FİİLİ BÜYÜKELÇİLİK

Türkiye, nihai statüsü belli olana kadar BM kararlarına uyarak Kudüs’teki temsilciliğini büyükelçilik değil başkonsolosluk olarak niteliyor. Ancak Türkiye, Doğu Kudüs’teki temsilciliğini diğer ülkelerin Telaviv veya Ramallah büyükelçiliklerine bağlı bir şube gibi değil direkt Ankara’ya, Dışişleri Bakanlığı’na bağlı bağımsız bir Büyükelçilik olarak kullanıyor. 2005 yılından itibaren Kudüs’ teki misyon şefliğine ‘büyükelçi’ atayan Türkiye, burada 30 personel bulunduruyor. Türkiye’nin Doğu Kudüs Başkonsolosluğu’nda şu anda Büyükelçi Hüsnü Gürcan Türkoğlu görev yapıyor. Daha önce Madrid, Şam, Bağdat, Tahran’da, BM ve Cumhurbaşkanlığı’nda görev yapmış olan Büyükelçi Türkoğlu, tecrübeli bir diplomat olarak da dikkat çekiyor.