Suçu işlemeye teşebbüs edene o suç işlemiş gibi ceza verilir

BALYOZ SANIKLARINA AYM’DEN KÖTÜ HABER VAR

ANAYASA Mahkemesi (AYM), Balyoz Darbe Planı davası sanıklarını yakından ilgilendiren önemli bir karar verdi. “Askeri Ceza Yasası’nda teşebbüs suçuna müessir fiil gibi ceza verilmesinin Anayasa’ya aykırı” olduğu gerekçesiyle açılan davada AYM ret kararı verdi. Mahkeme ret kararında, “Fiili taarruza teşebbüs edenler de fiil tamam olmuşçasına aynı ceza ile cezalandırılmaktadır” dedi. Balyoz sanıkları da darbeye teşebbüs ettikleri gerekçesiyle indirim hükümlerinden yararlanmış ve ağırlaştırılmış müebbet cezaları 20 yıla kadar indirilmişti.

Teşebbüs de tamamlanmış suçtur

Balyoz sanıklarının darbeye eksik teşebbüs etmek iddiasıyla aldıkları 13.5-20 yıl hapis cezasının fazla olduğu gerekçesiyle yapılan itirazlar tartışılırken, AYM’den sanıkları yakından ilgilendiren karar çıktı. AYM, 24 Mayıs 2012’de yaptığı toplantıda Hava Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin Askeri Ceza Kanunu’nun teşebbüs suçlarına ilişkin maddesinin iptal başvurusunu ele aldı. Anayasa Mahkemesi, askeri mahkemenin Askeri Ceza Kanunu’nun “amire ve üste fiilen taarruz edenlerin cezaları” hükmünü düzenleyen 91’inci maddesinde “suça teşebbüs”ü de “tamamlanmış suç” gibi kabul ettiği ve anayasaya aykırılığı iddiasını reddetti.

Fiil tamamlanmış sayılır

Anayasa Mahkemesi ret gerekçesinde “Fiilen taarruza teşebbüs” edilmesini değerlendirdi. Gerekçede, “Askeri disiplinin korunması ve amirlik otoritesinin sağlanması yönünden fiili taarruz ile fiili taarruza teşebbüs arasında bir fark gözetilmemiştir. Fiili taarruza teşebbüs edenler de fiil tamam olmuşçasına aynı ceza ile cezalandırılmaktadır” denildi. Yüksek mahkeme gerekçesinde şu değerlendirmeyi yaptı:

“İtiraz konusu ibarenin bulunduğu kuraldaki düzenleme bağımsız bir teşebbüs suçuna ilişkin olup, 5237 sayılı Kanundaki teşebbüs ile ilgili genel hükmün uygulanmadığı bir kuraldır. Çünkü kural ile suç, teşebbüs derecesinde kalmasına rağmen tamamlanmış gibi kabul edilmiş, tamamlanmış suçun yaptırımı olan aynı ceza öngörülmüştür. Nitekim gerek Türk Ceza Kanunu’nun gerekse özel ceza kanunlarının kimi özel hükümlerinde teşebbüs halinde kalan bazı eylemler tamamlanmış gibi cezalandırılmaktadır.”

TCK’da ‘teşebbüs’e ağır ceza

Yeni Türk Ceza Kanunu’nun “Anayasayı ihlal”, “hükümete karşı suç” hükümlerine göre de “teşebbüs” etmek cezalandırılmak için yeterli. TCK’nın 312. maddesinde “Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs eden kimseye ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir” hükmü düzenleniyor. Aynı şekilde TCK’nın 309. maddesinde de “Cebir ve şiddet kullanarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye veya bu düzenin fiilen uygulanmasını önlemeye teşebbüs edenler ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılırlar” deniliyor.

ANAYASA MAHKEMESİ’NİN KARAR VERDİĞİ OLAY

Manisa İl Jandarma Komutanlığı Terör Olayları Kısım Komutanlığı’nda Jandarma Kıdemli Üst Çavuş A.A ile Uzman Çavuş A.B, görev yolluklarının hazırlanması konusunda tartıştı. Tartışma kısa sürede kavgaya dönüştü. Araya giren diğer askeri personel tarafları ayırdı. A.B hakkında “amire fiilen taarruz” suçlamasıyla dava açıldı. Ancak, Askeri Mahkeme suçun teşebbüs aşamasında kaldığını, bu nedenle de indirim hükümlerinin uygulanması gerektiği görüşüne vardı. Askeri Ceza Kanunu’nun 91.maddesinin suça teşebbüs edilmesini de şuç işlenmiş gibi cezalandırmasını anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal davası açtı. Anayasa Mahkemesi ise başvuruyu reddetti.