Tüm yetki başsavcıda

ANAYASA VE YASALAR ÇOK AÇIK

İstanbul’daki seçim ayarlı operasyonun ardından başlayan tartışmalar ve ardından Adli Kolluk Yönetmeliği’nin iptaliyle ilgili tartışma sürüyor. Ancak, yasaya göre Cumhuriyet savcıları ve adli kolluk kendi başına hareket eden, bağımsız yapılar değil. Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Kanunu’na göre soruşturma yapmak veya yaptırmak Başsavcının görevi. Aynı yasada Cumhuriyet savcıları arasında görev dağılımı yapmak, onları denetlemek de Başsavcının görevleri arasında yer alıyor.

Yönetmelik iptal edilse de...

Adli Kolluk Yönetmeliği’nde yapılan değişikliğin Danıştay tarafından yürütmesini durdurulması, Cumhuriyet Savcısının, Başsavcıya, adli kolluğun ise amirlerine bilgi vermesi gerçeğini ortadan kaldırmıyor. Yönetmelikte yapılan düzenlemeler aslında bir çok yasada var. Yönetmelikle bu biraz daha derli toplu hale getirilmişti. Bunlardan ilki 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun.

Savcı, verilen işi yapar

Bu kanunun 17.maddesinde Cumhuriyet Başsavcılığının görevleri arasında “Kamu davasının açılmasına yer olup olmadığına karar vermek üzere soruşturma yapmak veya yaptırmak” yer alıyor. Aynı yasanın 18. maddesinde ise Başsavcının görevleri; “Başsavcılığı temsil etmek, başsavcılığın verimli ve uyumlu bir şekilde çalışmasını sağlamak, iş bölümünü yapmak ve gerektiğinde adlî göreve ilişkin işlemleri yapmak, duruşmalara katılmak ve kanun yollarına başvurmak ile Cumhuriyet savcıları üzerinde gözetim ve denetim yapmak” olarak sıralanıyor.

Yasanın 20.maddesinde savcıların görevleri ise, “Başsavcı tarafından verilen adlî ve idarî görevleri yerine getirmek” olarak yer alıyor. Tüm yasal çerçevede, Başsavcıların yürütülen soruşturmalar hakkında bilgi sahibi olmaları, gizliliğin ihlali olmadığı gibi yasal bir zorunluluk. Bu konuda Adalet Bakanlığı ve HSYK tarafından yayınlanmış birçok genelge de mevcut.

Bilgi vermek zorunluluk

Aynı zamanda adli kolluk olarak da görev yapan polis ve Jandarmanın mülki amirlere bilgi vermesi İl Özel İdaresi, Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, Emniyet Teşkilatı Kanunu ile Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği uyarınca bir zorunluluk.

Cumhuriyet savcısının görevleri

MADDE 20. - Cumhuriyet savcısının görevleri şunlardır:

1. Adlî göreve ilişkin işlemleri yapmak, duruşmalara katılmak ve kanun yollarına başvurmak

2. Cumhuriyet başsavcısı tarafından verilen adlî ve idarî görevleri yerine getirmek

3. Gerektiğinde Cumhuriyet başsavcısına vekâlet etmek  

Başsavcılığın görevleri

MADDE 17. - Cumhuriyet başsavcılığının görevleri şunlardır:

1. Kamu davasının açılmasına yer olup olmadığına karar vermek üzere soruşturma yapmak veya yaptırmak,

2. Kanun hükümlerine göre, yargılama faaliyetlerini kamu adına izlemek, bunlara katılmak ve gerektiğinde kanun yollarına başvurmak

3. Kesinleşen mahkeme kararlarının yerine getirilmesi ile ilgili işlemleri yapmak ve izlemek

Başsavcının görevleri

MADDE 18.

1. Cumhuriyet başsavcılığını temsil etmek

2. Başsavcılığın verimli, uyumlu ve düzenli bir şekilde çalışmasını sağlamak, iş bölümünü yapmak.

Ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcısının; ağır ceza mahkemesinin yargı çevresinde görevli Cumhuriyet başsavcıları, Cumhuriyet başsavcıvekilleri, Cumhuriyet savcıları ile bağlı birimler üzerinde gözetim ve denetim yetkisi vardır.