Bartolo, Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" olduğu Antalya Diplomasi Forumu (ADF) için geldiği Antalya'nın Belek Turizm Merkezi'nde, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
ADF kapsamında tartışılacak Doğu Akdeniz konusunun, Orta ve Batı Akdeniz için önemine dikkati çeken Bartolo, "Ben, Doğu Akdeniz konulu panele katılacağım. Bu bölgeye fazlasıyla aşinayım. Bizim gibi küçük bir ülke için olabildiğince dost edinmek çok önemli. Bu nedenle Mısır'la, Kıbrıs'la, Yunanistan'la, Körfez ülkeleriyle ve tabii ki Türkiye'yle görüşüyorum. Bizim için bölgenin tarihini ve ülkelerin çıkarlarını bilmek çok önemli." diye konuştu.
Bölgenin karmaşık bir yapıya sahip olduğuna işaret eden Bartolo, "Bu yüzden doğru noktaya parmak basmak ve konuya dahil olan ülkelerin çıkarlarını anlamak gerekiyor. Çoğu zaman kimin haklı, kimin haksız olduğunu tartışıyoruz. Aslında konu bundan daha karışık çünkü herkes haklı. Herkesin kendi çıkarlarını korumaya hakkı var ancak bölgesel sorunları çözmenin en iyi yolu, ortak bir çıkar bulmak." değerlendirmesini yaptı.
Bartolo, ülkelerin, problemleri iş birliği içinde çözebileceğini belirterek şöyle devam etti:
"Bugün hiçbir ülke günümüzün birçok problemini tek başına çözemez. Kim olursa olsun, sevsek de sevmesek de birlikte çalışmaya mecburuz."
Türkiye ile Malta arasındaki ilişkilere de değinen Bartolo, Türk firmalarının ülkedeki iki limanda ve inşaat sektöründe çeşitli işler yaptığını söyledi.
Bu şirketlerin Malta'da zamanında ve kaliteli işler yaptığının altını çizen Bartolo "Turizm konusunda da ilişkileri geliştirmek istiyoruz. Uzun yıllardır Maltalı turistler, özellikle Antalya olmak üzere Türkiye'ye ilgi duyuyor. Ayrıca Türk gençlerinin İngilizce öğrenmek için Malta'ya gelmesini istiyoruz." dedi.
Bartolo, Malta'nın tüm ülkelerle diyaloğa önem verdiğini de belirterek Türkiye ile de ilişkileri geliştirmeye devam etmek istediklerini vurguladı.
AB-Türkiye ilişkilerine yönelik ise Evarist Bartolo, "AB-Türkiye ilişkileri son yıllarda çok karmaşık olsa da ben hala stratejik olarak Türkiye'nin AB'ye katılmasının hem AB'nin hem de Türkiye'nin yararına olduğunu düşünüyorum." dedi.
İki taraf arasında gerginlikler ve anlaşmazlıklar olduğu kadar iş birliği alanları olduğuna da işaret eden Bartolo, "Şunu itiraf etmeliyim ki son aylarda ilişkilerin gelişmeye başlaması konusunda umutlu ve iyimserim. Birbirimize karşı samimi olmalıyız, açık olmalıyız ve açık sözlü olmalıyız. Hangi konularda anlaştığımızı, hangi konularda anlaşamadığımızı görmeli ve anlaşamadıklarımı nasıl çözeceğimizi düşünmeliyiz." değerlendirmesini yaptı.
Tarih ve coğrafya konusunun değiştirilemeyeceğini söyleyen Maltalı Bakan Bartolo, "Konfor alanı dışına çıkmalı" dedi. Bakan Bartolo, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Çok rahat bir dünyada yaşamıyoruz. Bu yüzden bu rahatsızlıkları çözmenin en iyi yolu, bu konuları tartışmaya açık olmaktır. AB-Türkiye ilişkilerinde ise karşılıklı saygı olmalı, oyalama olmamalı ve bir söz verildiyse tutulmalı. Bu, iki taraf için de geçerli. Düzgün bir ilişkinin, saygı ve birbirini anlamakla mümkün olduğunu düşünüyorum."
Bartolo, AB üyeliğinin Türkiye için ticaret ve yatırım açısından önemine işaret ederek Türkiye'nin konumunun ve göç konusunun da AB için önemli olduğunu söyledi.
Türkiye-AB ilişkilerinde iyi niyet ve pozitif tutum oldukça sorunların çözüleceğine yönelik inancını paylaşan Bartolo, Türkiye-Malta ilişkilerinde iş birliği yapılabilecek potansiyel alanlara da değindi.
Bartolo, iki ülkenin uluslararası suç örgütleriyle mücadele, terörizmin finansmanı, kara para aklama konularında çalışmaya devam etmesi gerektiğini belirterek bankacılık ve finans alanında iş birliklerinin de yüksek potansiyel taşıdığını söyledi.
Libya'da barış ve istikrarın Malta için de önemli olduğunu ifade eden Evarist Bartolo, Libya'nın güney sınırlarının hiçbir şekilde gözlemlenmediğini kaydetti.
Ülkede refahın sağlanması gerektiğinin altını çizen Bartolo, "Ne yazık ki çoğu zaman Libya konusuna sadece jeopolitik olarak yaklaşıyoruz ancak orada yaşayan 7 milyon insanın çektiği çileleri unutuyoruz. Son Libya ziyaretimde Başbakan (Abdulhamid) Dibeybe, nüfusun yüzde 60'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığını söyledi. Böylesine zengin bir ülkenin, bu durumda olması trajik bir şey." ifadelerini kullandı.
Bartolo, Türkiye ve Malta'nın Libya'ya ekonomik ve sosyal kalkınma alanlarında yardım edebileceğini belirterek Libya, Malta ve Türkiye arasında iş birliği imkanları bulunduğunu kaydetti.
Doğu Akdeniz konusunda da değerlendirmeler yapan Bartolo, Doğu Akdeniz konulu bir konferans yapılması fikrine destek verdiğini ifade etti. Bakan Bartolo, "Bu konferansta tüm konuları konuşabiliriz. Burada ekonomik, güvenlik, enerji, insan hakları ve kültür alanında konular var." diye konuştu.
Avrupa ülkelerinin geçmişte bir araya gelerek sorunlarını çözdüğünü anlatan Bartolo, "Gerçek şu ki, onlar sabırlıydı. Bir araya geldiler ancak sorunlar bir günde çözülmedi. Burada 'Yenilikçi Diplomasi'yi tartışıyoruz ama eski diplomasiye de ihtiyacımız var. Bu, bir araya gelmek, birbirimizin gözüne bakarak birbirimizi anlamak demek." ifadelerini kullandı.
Bartolo, tarafların birbirini anlaması ve kendilerini karşı tarafın yerine koyması gerektiğini belirterek "Birçok zor problem bu şekilde çözüldü, karşı tarafı küçümseyerek, dışlayarak değil." dedi.
Doğu Akdeniz konferansı kapsamında tarafların açıklıkla her konuyu konuşması ve adım adım giderek sorunlara parmak basması gerektiğine vurgu yapan Malta Dışişleri Bakanı Evarist Bartolo, "Bu yazın, geçen yazdan daha iyi geçeceği konusunda umutluyum." diye konuştu.