Yeni sistemle ağır krizler bertaraf oldu 

16 Nisan 2017’deki referandumda yüzde 51,41 oy oranıyla kabul edilen Anayasa ile Türkiye, yönetim sistemi değişikliği yolunda ilk adımını attı. 24 Haziran 2018’de yapılan TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde; Recep Tayyip Erdoğan yüzde 52,6’lık oyla Başkanlık Sistemi’nin ilk Cumhurbaşkanı oldu. Sistem, Erdoğan’ın 9 Temmuz 2018’de TBMM Genel Kurulu’nda yemin etmesiyle yürürlüğe girdi. Başkanlık Sistemi’nin birinci yılında Türkiye, alınan hızlı kararlar, oluşturulan yeni mekanizmalar ve oturtulmaya başlanan sistemle yeni yolunda ilerlemeye edeceğini ortaya koydu. Sistemin güvenli bir yol olarak Türkiye’yi vesayet odaklarından uzaklaştırması, hem askeri, hem de ekonomik açıdan dış saldırılara karşı daha güçlü kılması, henüz sistemin birinci yılında kendini gösterdi. Gerek ekonomiyle, gerekse dış politikayla ilgili mücadele edilen ciddi kriz süreçleri, Cumhurbaşkanı’nın önderliğinde alınan hızlı kararlar ve işletilen istişare mekanizmalarıyla Türkiye’nin elini güçlendirecek şekilde yönetildi.

SİYASETTE İTTİFAK DÖNEMİ 

Yeni sistemle girilen ilk seçimlerde partiler, ilk kez kendileriyle birlikte bir başka partinin de desteğini alarak sahada ‘ittifak’ halinde boy gösterebildi. Yeni sistemin en büyük avantajlarından birisini siyasi partiler arasında ittifakların sağlanabilmesi oluşturdu. Parlamenter sistem sırasında partiler, seçim için resmi olarak işbirliğine gidemiyor, bunun için bir partinin seçimlere katılmaması, aday olacakların isimlerinin de işbirliğine gidilen partinin listelerinden gösterilmesi gerekiyordu. Böylece vatandaşı yanıltmaya dönük bir ‘hülle’ yoluna gidilerek işbirliği sağlanabiliyordu. Yeni sistemle vatandaş hangi parnin, kimlerle işbirliği içinde hareket ettiğini net bir şekilde görme imkanına sahip oldu. 

HIZLI KARAR HIZLI TATBİK 

Başkanlık sisteminin ana amaçlarından birisi de daha hızlı karar alma süreçlerine sahip olabilmeyi sağlamaktı. Sistemin henüz birinci yılı dolduğunda, bu amacın büyük oranda hâsıl olduğu da görüldü. Cumhurbaşkanı, tek mercii olarak karar alma süreçlerini oldukça hızlı şekilde işletebiliyor. Dolayısıyla yayınlanan ‘Cumhurbaşkanlığı kararnameleri’ ile birçok konuda önemli düzenlemeler gerçekleştirildi. Bir yılda yeni sisteme uyum kapsamında bin 500’ü aşkın karara imza atıldı. 

İLK BÜTÇE TBMM’DEN GEÇTİ 

Başkanlık Sistemi, yıllık bütçenin hazırlanmasına ilişkin değişikliği de beraberinde getirdi. Cumhurbaşkanlığı teşkilatı çerçevesinde kurulan Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan kesin hesap kanunu teklifini inceleyerek nihai hale getirmekle görevlendirildi. Başkanlık, ilk hazırlığını 2019 bütçesi için yaptı. Yeni sistemin ilk bütçesi TBMM’de kabul edildi. 

MSB’YE BAĞLANDI 

Yeni sistemin, geçmiş dönemlerde Türkiye’nin yaşadığı derin acılara son verecek en önemli adımlarından birini, özellikle güvenlik birimlerine başkanlık edecek kurumların hangi makama bağlı olarak çalışacağı oluşturdu. Geçmiş yıllarda Türkiye, Genelkurmay başkanlarının sözleri ve kuvvet komutanlarının açıklamalarıyla diken üstünde dururken, AK Parti askerin, Türk siyaseti üzerinde bir ‘vesayet’ odağı olmaktan çıkartılıp, ‘kışlasına çekilmesi’ni sağlayacak önemli adımlar atmıştı. Sistemin en önemli adımı ise Genelkurmay Başkanlığı’nın, Milli Savunma Bakanı’na (MSB) bağlanması oldu. Böylelikle, Türkiye’yi on yıllarca geriye götüren darbe dönemleri sonlandırılmış oldu. 

ASKERLİK SİSTEMİ DEĞİŞTİ 

Yeni sistemin askeriye ile siyaset ilişkisini rayına oturtmasının sonucu, yeni askerlik sisteminin tartışmalardan uzak, gürültüsüz patırtısız çıkartılmasıyla da kendini gösterdi. Yeni askerlik sistemi, Milli Savunma Bakanlığı tarafından şekillendirildi. Ancak Meclis’te milletvekillerinin imzasıyla yasa teklifi olarak ele alındı. Meclis’teki partiler ve milletvekilleri, sisteme ilişkin eleştiri ve önerilerini tüm boyutlarıyla ortaya koyarak, uzlaşma içinde hayata geçirdi. 

EKONOMİK SALDIRIYA DİRENÇ 

Son dönemde uluslararası güçlerin özellikle ekonomik saldırılarıyla sıkıştırılmaya çalışılan Türkiye, son bir yıl içinde bu ekonomik saldırıların en güçlülerine maruz kaldı. Türkiye’nin bölgesinde güç oluşturmasını engellemeye ve alınacak kararlardaki etkisini azaltmaya dönük hamleler, içeride yapılan ciddi müdahalelerle bertaraf edilmeye çalışıldı. Ekonomik krizin tetiklenmesine yol açabilecek tedbirlerden uzak durularak bu tür oyunların boşa çıkması sağlandı. Özellikle ‘döviz’ hareketleri üzerinden ekonomiye yapılmak istenen darbeler, sistem içindeki argümanların doğru kullanılmasıyla başarıyla bertaraf edildi. Doların  fırlayacağı, ekonominin alt üst olacağı beklentisi boşa çıkartıldı. 

SURİYE, S-400 VE F-35 

Başkan Erdoğan’ın bir yıllık süreçte Türkiye, içerdeki siyasi ve ekonomik gündemin ötesinde, yurt dışı kaynaklı ciddi sorunlarla baş etmeye çalıştı. Erdoğan’ın ana gündemini Suriye krizi, buna bağlı olarak çözülmeye çalışılan PYD/YPG terör örgütüyle mücadele, ABD’nin bu örgütlere verdiği destekle  ortaya çıkan ciddi askeri risk ve bölgesel sorunlar oluşturdu. Türkiye’nin Rusya’dan almak istediği S-400 füze savunma sistemi de, ABD ile Türkiye ilişkilerinde çok ciddi bir kriz döneminin yaşanmasına yol açtı. ABD, Türkiye’nin S-400’leri teslim alması halinde; Türkiye’nin ortağı olduğu F-35 programından çıkarılması gibi argümanlarla karşı çıktı. Ancak Başkan Erdoğan’ın liderlerle yaptığı özel temaslar ve işlettiği diplomasi trafiği ile Türkiye, sorunun üstesinden ‘krizi aşacak formüller’ ile gelmeye çalıştı. Sistemin 

Kodları ilk üç kararnamede