Ortodonti hakkında her şey

1.Ortodonti tedavisi dendiğinde en basit anlatımla aklımıza ne gelmeli?

Ortodontik tedavi,çeşitli özel teller yardımıyla dişlerdeki çapraşıklığı ve çeneler arasındaki uyumsuzluğu düzeltir; sadece estetiğe yönelik olmayıp, ileride olması muhtemel dişeti hastalıkları ve alt çene eklemindeki problemleri önler. Bunun yanı sıra çiğneme fonksiyonunu ve bozuk olan konuşmayı düzeltmeye yardımcı olur. Dişlerimizin ve çenelerimizin doğru pozisyonlarda birbirleriyle fonksiyon görebilmeleri tüm solunum ve çiğneme fonksiyonlarımızı etkileyen çok önemli bir faktördür.

2. Ortodontik bozuklukların nedenleri nelerdi? Ne gibi önlemler alınabilir?

Ortodontik bozuklukların başta genetik faktör olmak üzere birçok nedeni vardır.Başlıcaları:Beslenme bozuklukları,parmak emme ,yalancı emzik, dişeti problemlerine bağlı diş düzensizlikleri,diş sıkma, tırnak yeme, kalem ısırma, dudak ısırma gibi kötü alışkanlıklar, süt dişlerinin erken kaybı, 20 yaş dişlerinin öndeki dişleri sıkıştırmasına bağlı düzensizlikler, diş kaybına bağlı olarak meydana gelen düzensizlikler,hormonal düzensizlikler, sistemik hastalıklardır.

 
3. Ortodonti tedavisinin belirli bir yaşı, alt üst sınırı var mıdır?

Dişsel düzeltmelerde yaş sorun değildir. Hasta kaç yaşında olursa olsun tedavi mümkündür. Eğer bireyin kemik yapısında bir düzensizlik söz konusu ise (iskeletsel) yaş önemlidir. Bu durumda fonksiyonel tedaviye gereksinim vardır ki bu tedavi de ergenlik çağına kadar olan sürede yapılır. Çocuklarda ilk kalıcı dişlerin çıkmaya başladığı 6-7 yaşlarında ortodontist muayenesi gereklidir .Eğer ortodontist gerek görürse 8-10 yaşları arasında tedaviye başlayabilir.

 
4. Kimlere ortodonti tedavisi uygulanabilir? Tedavinin belli kriterleri var mı hastalar için?

Çocukken yapılamayan ortodontik tedaviyi yetişkinlikte yapmak mümkündür.
Yükselen diş sağlığı bilinciyle yetişkinler de artan sayılarla ortodontik tedavi görmektedirler. Aslında dişleri ilgilendiren tedaviler hemen her yaşta yapılabilir; yeter ki dişler ve periyodonsiyum sağlıklı olsun. Hastanın yaşı sadece hareketin ve tedavinin süresini etkiler.
 
 5. Küçük yaşta yapılan ortodonti muayenesi ve alınan küçük tedbirler ilerleyen yaşlarda ciddi ağız ve diş sorunlarını önler mi?
 
 Tüm tıp dallarında olduğu gibi, ortodontide de temel prensip, bozukluğun oluşmamasıdır. Bu amaçla alınan tedbirlerin tamamına koruyucu ortodonti denir. Koruyucu ortodontik tedavilerin başlıcaları diş çürüklerinin önlenmesidir. Süt dişleri, arkalarından gelecek olan daimi dişlere yer tutucu olarak görev yaptıkları için çok önemlidir. Süt dişlerinin çürümemesi için, dişlerin ağıza sürmelerinden itibaren korunmaları gerekir.Durdurucu ortodontik tedavilerle ise, oluşmakta olan bozukluğun, etkeninin ortadan kaldırılması yoluyla ilerlemesinin durdurulması amaçlanır. Parmak emme, ağız solunumu gibi etkenleri ortadan kaldırırsak, dişlerde oluşan açık kapanış durumunu durdurmak bu duruma örnektir.Özet olarak küçük yaşta alınan tedbirler, ileride ortaya çıkabilecek büyük sorunları önleyebilir.
 
 6. Ortodonti tedavisinde yeni geliştirilen teknikler nelerdir?
 

Ortodontik tedavide şeffaf braketlerden sonra günümüzde kullanılan en son teknikler Lingual teknik ve invisalign tekniğidir..Lingual ortodontide teller dişlerin arkasına takılmakta ve dışarıdan hiç görünmemektedir.İnvisalign tekniği ise diş telleri olmadan, şeffaf plakların kullanımıyla dişlerin düzeltilmesini sağlayan bir ortodonti tedavisidir. Diş teli kullanılmadan yapılan ortodonti tedavisinde , yaklaşık 12-16 adet şeffaf plak kullanımı söz konusudur. Bu plakaların gözle görülmesi ve fark edilmesi zordur. Şeffaf plaklar istenildiğinde çıkartılabilip temizlenebilmektedir.
 
 
 7. Bahsettiğiniz bu teknikte hastalar günde kaç saat süreyle bu damak tarzındaki kalıbı takmak zorunda?
 
Günde 22-23 saat kullanılmaları gerekir. Yemek yerken,diş fırçalarken veya bir şeyler içerken çıkarılabilirler. Bunları kullanmadan önce bütün kalıcı dişlerin çıkmış olması gerekir.
 
8.Ortodontik tedavinin süresi ortalama ne kadardır?
 

Ortodontik tedavinin süresi anomalinin şiddetine göre değişmekle beraber ortodontik tedavi uzun sürelidir ve her aşama değişkenlik gösterir. Bazı kapanış bozuklukları tek fazlı bir tedaviyle halledilebilirken bazı tedaviler iki-üç fazda olmaktadır. Bu sonuç hasta,ailesi,aile dişhekimi ve ortodontist arasındaki bir takım çalışmasına bağlıdır.Ortalama bir süre vermek gerekirse 1 ile 2.5 yıl arası denebilir.
 

9. Ortodontik müdahaleler hastaların hayat standardında değişime sebep oluyor mu?
 
Tabii ki olumlu yönde olur.Bir kere hasta çok iyi bir diş estetiğine üstelik hiçbir yapay diş kullanmadan sahip olunca kendine güveni artar ve sosyal ilişkileri çok daha iyi olur.Çiğneme fonksiyonu düzeldiği için hertür yiyeceği zorlanmadan yiyebilir hazım sorunları varsa biter.Konuşma fonksiyonu normale döner bu da yine sosyal ilişkilerini olumlu yönde etkiler.
 
10. Ortodonti tedavisi sırasında dişlerin ve kullanılan materyalin temizlik ve bakımı nasıl yapılır?

Hastaya özel ortodontik diş fırçasıyla dişlerini günde en az 2-3 kez 2-3 dakika diş fırçalaması önerilir.Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus diş fırçasının plastik aksamının diş tellerine değmeyip onları parçalamamasıdır. Diş telleri varken diş ipi kullanmak mümkün gözükmese de, bu hem kolayca yapılabilir hem de gereklidir. Tellerin ve dişeti çizgisinin arası için özel diş ipleri vardır. Diş telleri ilk takıldığında, diş ipi kullanım teknikleri diş hekiminiz tarafından gösterilebilir.Eğer bu mümkün olmazsa ağız duşu kullanılması önerilir.Marka önemli olmamakla birlikte Fluoridli diş macunu kullanımı önerilmektedir. Daha fazla fluorid için marketlerde satılan gargaraları deneyebilirsiniz. Bu gargaralar ortodontik tedavi sırasında dişleri güçlendirecek ve koruyacak kadar fluorid içerirler. Ama dişinizde çürük varsa veya olma ihtimali varsa ortodontistiniz size daha yoğun bir gargara tavsiye edebilir.