Ergenleri anlama kılavuzu

Ergenlik döneminin kızlarda 11, erkeklerde ise 13 yaşlarında başladığını belirten Uzm. Psikolog Enes Bülbül, ‘’ çocuk bu dönemlerde kimlik arayışına girer. Kimliğini oluştururken de aile faktörü dışında çoğunlukla arkadaş gibi dış faktörlerden etkilenir. İyi not alma, başarılı olma, iyi arkadaşlar edinme gibi olumlu özellikler taşıyabileceği gibi; kötü not alma, başarısızlık, kötü arkadaş ve buna bağlı olarak madde kullanımına kadar uzanan olumsuzlukları da taşıyabilir. Çocuk kendini daha çok bir yetişkin gibi hissedecektir. Bu histe çoğunlukla ailenin de yadsınamaz bir rolü vardır. Şöyle ki anne- baba bazı durumlarda çocuğuna ‘’sen artık büyüdün, yatağını sen toplamalısın’’ derken bazen de ‘’ sen küçüksün, büyüklerin işine karışma’’ gibi cümleler kurabilir. Bu da ergenin kafasını karıştırabilir. Zaten bu dönemde ebeveyn ve ergenler arasında daha çok yatak toplamama, ödev yapmama, aşırı televizyon izleme ya da bilgisayar oynama üzerine tartışmalar yaşanır.’’ dedi.

Konuşmadan önce dinleyin

Ergenlik döneminde anne-babaların dikkat etmesi gereken tutumlar ise şu şekilde:

- Anlaşılmak ergen için çok önemlidir. Bu yüzden konuşmadan önce onları dikkatlice dinleyin.

- Ebeveynin kullanacağı konuşma dili açık ve net olmalıdır. Uzun açıklamalar yerine kısa kurulmuş cümleler tercih edilmelidir. Şakayla karışık konuşmalar kimi ergenin hoşuna giderken, kimisinin hoşuna gitmeyip diyaloğu bitirebiliyor.

- Anne ve baba tarafından konulmuş olan kurallar çocuğun yaşına ve ihtiyaçlarına uygun olmalıdır.

- Eğer ödül- ceza sistemi uygulanıyorsa kazanılan ödül ya da ceza mutlaka uygulanmalıdır. Yoksa bir dahakinde hiçbir geçerliliği kalmaz.

- Üçüncü kişilerin yanında asla eleştirilmemelidir.

- Madde kullanımı gibi büyük hasarlı hatalar değil ama küçük hatalar yapmasına izin verilmelidir. Hatasını anlayan kişi hem kendisini korumasını öğrenir hem de o hatayı bir daha tekrarlamaz.

- Her şeyden önemlisi ona§ güvendiğinizi ve onu sevdiğinizi hissettirin. Çünkü çocuklar sevgi ve güvenin olduğu ortamda huzurlu olurlar.

- Ona kendisini gösterebilme fırsatları verilmelidir. Ergenin “Ben farklıyım” deme çabalarını anlamalı ve ona göre bir ara yol bulmaya çalışmalıdır.