İbni Baytarın el yazması kitabı şifa dağıtıyor

13. yüzyılda Endülüs’te yetişen büyük Müslüman botanik âlimi İbni Baytar’a ait kitabın 300 yıllık el yazması kopyası 'Tabiat Eczanesi'nde yer alan 300 çeşit bitkiden elde edilen karışımlar hastalıklara şifa olmaya devam ediyor.

Mardin'de 600 yıllık tarihi Tellallar Çarşısı'nda babadan devraldığı aktarlık mesleğini devam ettiren Remzi Yağmurcu, İbni Baytar’a ait olduğunu belirttiği el yazması kitabın kopyasında yer alan 300 çeşit bitki, nebat ve baharat türü karışımlarla birçok hastalığa şifa dağıttığını ileri sürüyor. 25 yıllık aktar Remzi Yağmurcu (55), 'Tabiat Eczanesi' (El mecmue bedeniye fi ilmi hikmen muktesar el adviye el müfrede İbni Baytar) kitabında yazılan şifa reçetelerini, milimetrik karışımlarla, hastalıklara karşı tedavi amaçlı bitkisel ilaç yaptığını söylüyor.

İBNİ BAYTAR EN ÇOK MARDİN'DE YETİŞEN İKŞUT BİTKİSİNİ KULLANDI

Kullanan hastaların çoğu iyileşme belirtileri ve azalan şikayetlerle gelip kendisine teşekkür ettiğini belirten 35 yıllık imam olan Remzi Yağmurcu, "Kitapta yazılan şifalı bitkilerde en çok satılan bitki ikşuttur. İkşut, Arapça’da 'yerekan', mahalli Arapça’da ise 'Ebu safar' olarak bilinir. Ortaçağ’ın en büyük botanik bilimcisi İbni Baytar’ın müfredat kitabında ikşut ile ilgili faydalı bilgiler yer alıyor. Hicri 1168 tarihinde yazılan kitapta bu bilgileri görüyoruz. Yurdun dört bir yanında ikşut bitkisi için gelen özel siparişler alıyoruz. Mardin’e özgü şifalı bir ot olan ikşut, karaciğer yağlanması, hepatit ve şeker tedavisine iyi geliyor. Mayıs, ağustos dönemi boyunca toplanan bu ot, kurutulduktan sonra kullanıma hazırlanıyor. Ayrıca kanser için önemli şifa kaynağı olan ısırgan otu, en çok ilgi gören bitki türüdür. Birçok kanser türü üzerinde etkili, acı ve sızıları azaltıyor." dedi.



"İBNİ BAYTAR 1400 BİTKİYİ İNCELEDİ"

Kitabın yüzyıllardır babadan oğula el değiştirdiğini belirten Yağmurcu, şöyle konuştu: "25 yıldır İbni Baytar’ın kitabında yazılan şifalı bitkilerden elde ettiğim karışımlarla, hastalar önce Allah sonra bu ilaçlarla şifa buluyor. Kitaba gözüm gibi bakıyorum. Dedelerimden kalma bir kitaptır. İbni Baytar tarafından kaleme alınmış kitapta birçok hastalığa iyi gelen şifalı bitkiler yer almaktadır.”

İbni Baytar'ın, İbni Sina’dan sonra 13. yüzyılda Endülüs’te yetişen büyük Müslüman botanik âlimi ve eczacı olduğunu ifade eden Yağmurcu, şunları aktardı: "Bitkiler üzerindeki çalışmaları sebebiyle 'A’sâb' (Botanik bilgini) lakabıyla biliniyor. Gezip gördüğü yerlerdeki bitkileri yerinde inceledi. İncelediği bitkinin, yetiştiği beldeyi ve toprağı, o bitkinin büyümesinde tesiri olan diğer durumları tetkik etti. Tarlada biten ve mahsullere zarar veren otları da tespit eden İbn-i Baytâr, muhtelif bitki nevilerine âit koleksiyonlar ortaya koydu. Eserlerinde 1400 kadar bitkiyi tek tek inceledi. Bunlardan hangi ilâçlar yapılabileceğini tespit etti. Bu ilaçların kimyevî yapıları ve hastalıkları önlemedeki tesir derecelerini en ince teferruatına kadar kitapta söz eder."

ŞEYHMUS EDİS | CİHAN