24 Nisan 2024 Çarşamba / 16 Sevval 1445

Ermenistan'a kesin üstünlük: Gümrü Antlaşması

3 Aralık 1920 tarihinde Kurtuluş Savaşı sırasında Ermenistan ile imzalanan, TBMM´nin uluslararası alanda imzaladığı ve Sevr Antlaşması´nı uluslararası alanda geçersiz kılan ilk antlaşma olan Gümrü Antlaşması imzalandı

star.com.tr / NESLİ ÖZKAY11 Ocak 2019 Cuma 07:00 - Güncelleme:
Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasının ardından Osmanlı Devleti Brest Litovsk Barış Antlaşması'nın açık hükümlerine rağmen, Kafkasya cephesinde bulunan birliklerini geriye çekmek zorunda kalmıştı
 
Ermeniler ise, Bolşevik rejiminden aldıkları destekle 1919 yılında Doğu Anadolu bölgesindeki bazı yerleri işgal etti
 
Bu sırada TBMM Bekir Sami Bey başkanlığındaki bir heyeti Moskova'ya gönderdi
 
20 Ağustos 1920 tarihinde Türkiye ve Sovyetler arasında olumlu görüşmeler başlatıldı
 
Buna rağmen Sovyetler Kafkasya bölgesindeki Türkiye’ye ait olan bazı bölgelerin Ermenistan'a verilmesini isteyince anlaşma sağlanamadı
 
Bu arada Doğu Cephesi komutanı Kazım Karabekir Misak-ı Milli sınırlarında olan Kars, Sarıkamış, Ardahan, Batum, Artvin ve Iğdır'ı alarak Gümrü'ye girdi
 
Bunun üzerine 22 Kasım 1920 tarihinde Gümrü'de barış görüşmeleri başlatıldı
 
TBMM ile Ermenistan arasında imzalanan antlaşma neticesinde, Doğu’da devam eden harekat sona ermiş oldu
 
Yapılan antlaşmaya göre, Kars, Sarıkamış, Iğdır, Kağızman Türkiye’ye geri verilecek
 
Doğu sınırı, Aras Nehri ve Çıldır Gölü’ne kadar uzanacak
 
Ermenistan Hükümeti, Sevr Antlaşması’nı tanımayacak
 
Ermenistan, TBMM’nin aleyhinde çalışmayacak
 
Türklere saldırıda bulunan Ermeniler dışındakiler isterlerse 6 ay içinde Türkiye’ye dönebileceklerdi
 
Gümrü Antlaşması, TBMM Hükümeti’nin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi başarıydı
 
Sevr Antlaşması’nın geçersizliği ilk kez uluslararası antlaşmada onaylandı
 
Ayrıca Doğu Cephesi’nin kapanması ile buradaki güçlerin büyük bir kısmı Batı Cephesi’ne gönderildi