27 Mayıs 2025 Salı / 30 Zilkade 1446

Yeni Türk devletinin ilk anayasası: Teşkilat-ı Esasiye

20 Ocak 1921 tarihinde yeni Türk devletinin ilk anayasası olan ve egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğunu ifade eden Teşkilat-ı Esasiye kabul edildi

star.com.tr / NESLİ ÖZKAY20 Ocak 2019 Pazar 07:00 - Güncelleme:
I. İnönü Muharebesi'ni kazanan TBMM kendisine daha çok güven duyar hale geldi
 
Bu güven ortamında Anadolu’da yeni bir devletin doğduğunu ifade eden en önemli çalışmalardan biri anayasalı bir düzenli sisteme geçişti
 
1921 Anayasası’nın kısa olmasının nedeni olağanüstü koşullarda hazırlanmış olmasından kaynaklıydı
 
Türk tarihinde ilk kez bu anayasa ile egemenlik ulusa verildi
 
Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nda devletin şekliyle ilgili bir hüküm yoktu
 
Millî egemenlik anlayışının doğal sonucu olan cumhuriyet adının konması sonraya bırakıldı
 
TBMM’nin şeriat hükümlerini de üzerine alması dolayısıyla laik bir anayasa değildi
 
Egemenliğin ulusa ait olması yönüyle 1876 Osmanlı Anayasasından ayrılıyordu
 
Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nun bazı maddeleri şunlardı:
 
Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir
 
İdare yönetimi halkan kendi kendisini yönetme esasına dayanır
 
Yürütme gücü ve yasama yetkisi milletin tek ve gerçek temsilcisi olan Büyük Millet Meclisi’nde toplanır
 
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce yönetilir ve hükümeti de Türkiye Büyük Millet Meclisi, Hükümeti adını taşır
 
Büyük Millet Meclisi’nin seçimi iki yılda bir yapılır
 
TBMM üyeleri tüm ulusun vekilidir
 
Din buyruklarının yerine getirilmesi, yasaların konulması kaldırılması, değiştirilmesi, antlaşma ve barış yapılması, savaş karar verilmesi gibi temel haklar TBMM’nindir
 
Genel Kurul’da seçilen TBMM Başkanı, hükümetin de başkanıdır