16 Nisan 2024 Salı / 8 Sevval 1445

Mustafa Ertuğrul Aker kimdir? Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker'in biyografisi

Birinci Dünya Savaşı'nda Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker ve silah arkadaşları tarafından 9 Ocak 1917'de Kaş açıklarında demirleyen İngilizlerin uçak gemisi Ben My Chree'yi batırdı. Peki Mustafa Ertuğrul Aker kimdir, kaç yaşında ve nereli? İşte detaylar...

13 Eylül 2020 Pazar 11:29 - Güncelleme:
Mustafa Ertuğrul Aker kimdir? Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker'in biyografisi

1917'de dünyanın ilk uçak gemisini batıran Türk subayı Mustafa Ertuğrul Aker anılıyor. Antalya Kaş'ta yapılan Şehidin anma törenine Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar öncülük etti. Peki Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker kimdir? İşte Meis Adası önlerinde İngilizlere ait uçak gemisini batıran Mustafa Ertuğrul Aker'in biyografisi..

Antalya'nın Kaş ilçesinde 1917 yılında Ben My Chree adlı uçak gemisini batıran Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker, düzenlenen törenle anıldı. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Türk Silahlı Kuvvetleri komuta kademesi, Kaş'ta Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker'i anma törenine katıldı.

Antalya'nın Kaş ilçesi Yunanistan'ın Meis adasına en yakın olan sınırımız.

MUSTAFA ERTUĞRUL AKER KİMDİR?

Antalya Tarihi'ne Üç Savaş Gemisi Batırarak Destan Yazan Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul (AKER) Bey: Kıdemli Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul (Aker) Bey, 1309 (1893) yılında Girit'in Hanya şehrinde, Ahmet Nuri Beyzadeler'in oğlu olarak doğmuştur.

İlk öğreniminden sonra gittiği Askeri Okuldan genç bir Topçu Teğmeni olarak Birinci Dünya Savaşı'nın Gelibolu cephesinde birçok savaşlara katılan M. Ertuğrul Bey, burada büyük kahramanlıklar göstermiştir.

Antalya görevinden sonra 57. Fırka ile Denizli- Aydın Milli Kurtuluş Cephesi'nde, İstiklal Savaşı'na katılan M. Ertuğrul Bey, General Şefik Aker'in kızıyla evlenince Aker soyadını almış; 1930 Ağustos'unda Topçu Kıdemli Yüzbaşı olarak emekliye ayrılmıştır.

Emekliliğinde, bugün Erdal İnönü Parkı'nın olduğu civarda, sebze ve meyve yetiştiriciliği ile uğraşmıştır. 5 Kasım 1968 günü aramızdan ayrılmıştır.

Dünya askeri tarihinde ilk kez

Birinci Dünya Savaşı'nda İngilizlerin 114 metre uzunluğundaki uçak gemisi Ben My Chree, Fransız garnizonuna erzak ikmali yapmak için Kaş'ın karşısındaki Meis Limanı'na demirledi. 9 Ocak 1917 tarihinde gemi, Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul'un karadan topçu atışlarıyla batırıldı

Dünya askeri tarihinde ilk kez bir uçak gemisi batıran Türk subayı Mustafa Ertuğrul, Kurtuluş Savaşı'nda da önemli yararlıklar gösterdi. Aydın cephesine gidip, Demirci Efe’yle birlikte eşkıya güçlerinin milli güçlere kazandırılmasını örgütledi.

Anıları, İngiliz ve Fransız askeri kayıtlarında da yer alan Mustafa Ertuğrul, savaşta yaralandıktan sonra Antalya’ya döndü. Çok sevdiği komutanı Şefik Aker’in kızıyla evlenerek, onun soyadını aldı. Mustafa Ertuğrul Aker, savaştan sonra yerleştiği Antalya’da 1961 yılında vefat etti. Öldüğünde askeri tören düzenlendi. Mezarı, Antalya Andızlı Mezarlığındadır. 2007 yılında Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından Atatürk Parkı’nda anısına bir heykel dikildi.

Meis Harekâtı

I. Dünya Savaşı'nın en sıcak günleri olan o dönemde resmen İtalya'ya bağlı olan Meis Adası İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin denetimindeydi. Doğu Akdeniz geneli açısından stratejik önemi olan Meis Adası'nın işgal ve tahkimine Çanakkale'de 5. Ordu'ya komuta eden Alman General Liman Von Sanders'in 'çok gizli' emriyle karar verildi. Bu emir çerçevesinde 4 adet 7,7'lik Alman yapımı Erhard dağ topu olan küçük bir batarya ile Aydın'dan Kaş'a intikal ettirildi. 

Başlangıçtaki plan adanın alınması olmakla birlikte, cephede bunun imkânsızlığına kanaat getirilerek, operasyon Meis Limanı'nda demirli yolcu gemisinden deniz uçağı gemisine (Seaplane tender) dönüştürülmüş HMS Ben-My-Chree komutasındaki filo ve adayı transit limanı olarak kullanan erzak ve mühimmat gemilerinin imha ve tacizini hedefler şekle dönüştürüldü. 1930 yılında kaleme alması Mustafa Kemal Atatürk tarafından bizzat tavsiye edilen hatıralarını yazdı ve bıraktığı kaynaktaki bilgiler kaynak yakın geçmişte güncelleştirilip desteklenerek yayınlandı.

Batırılan ilk deniz uçağı gemisi: Ben My Chree

Dünya savaş tarihinde bir ilki başararak, 7.7 inçlik dağ bataryasının bir deniz uçağı gemisini 36 dakikada batırdı. Batırdığı deniz uçağı gemisi ise, 120 metre boyunda, saatte 24,5 mil hız yapan ve altı deniz uçağı taşıyan İngiliz bandıralı Ben My Chree 'dir. Aynı gün Meis Limanı'na demirli büyüklü küçüklü pek çok tekne de batırılır.

Fransız savaş gemisi Paris II

Bir süre sonra Kemer yakınındaki Ağva koyunda Fransız avizosu Paris II'yi de sadece 18 dakikada denize gömdü ve mürettebatı esir aldı.

Alexandra'nın batırılışı

Uçak gemisi Ben My Chree’nin ardından Paris II avizosunun da bir "dağ bataryası" ile batırılması, Müttefiklerin artık açıktan seyretmeye başlamasına neden olmuştur. Mustafa Ertuğrul savaşın bu aşamasını hatıralarında, "Herhangi bir yelkenlinin kaburgasını kaplayan iç tahtaları sökülerek, mümkün mertebe fazla miktarda dinamit kaburga aralarına döşenecek, tam merkezine de bir top fünyesi yerleştirilecek. Fünye halkası bir telle portakal sandıklarından birisinin altına bağlanıp, kaburgalar tekrar çakılarak düzen hazırlanacaktı. Birbirine bağlı sandıklar mutlaka bir vinç yardımıyla kaldırılacaktı ki, fünye dinamiti ateşleyip geminin batırılmasını sağlayacaktık." şeklinde aktarmaktadır.

Alexandra sandık yüklü yelkenlinin bi kaç kilometre kadar yakınına gelip 40 top ateşine tutmuş ama hiçbir isabet tutturamamış daha sonra tekrar dönüp portakal sandıklarını muayene etmiş zehirli olmadığını anlayınca murettabat sandıkları gemiye yüklemiştir.

Kamaları sökülmeyen tek batarya

I. Dünya Savaşı bittiğinde, Mondros Mütarekesi gereğince, işgal edilen Anadolu topraklarında, tüm silah ve cephaneye el konuldu. Topların kamaları söküldü. O tarihlerde Aydın bölgesindeki birlikleri denetlemekle görevlendirilen HMS Ben-my-Chree’nin eski komutanı Charles Rumney Samson ise; "Gösterdiği kahramanlıktan dolayı bu batarya toplarının kamalarını sökmek askeri şerefe aykırıdır" diyerek, Mustafa Ertuğrul'un bataryasına dokunmadı.

Türk Kurtuluş Savaşı

Türk Kurtuluş Savaşı'nda da önemli yararlıklar gösterdi ve savaştan sonra yerleştiği Antalya'da 1961'de vefat etti.

Mezarı Antalya Andızlı mezarlığındadır.