Mahmudi Beylerinden olan Süleyman Bey tarafından 1643 yılında inşa edilen Hoşap Kalesi'nde 2007 yılında başlatılan kazı ve sağlamlaştırma çalışmaları bu yıl da Van YYÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top tarafından yürütülüyor. Şu ana kadar hamam, seyir köşkü ve harem kısımları ortaya çıkan Hoşap Kalesi'nde surlar ve iç kısımlar da onarılıyor. Bu yıl ortaya çıkarılan taş boruların iç içe geçmesiyle döşenen hamam ve mutfak ihtiyaçları için kullanılan 350 yıllık su ve kanalizasyon sistemi ise en çok dikkat çeken kısım oldu. Borularla kalenin her tarafına temiz su taşındığı, kirli suyun da yine taş borularla tahliye edildiği belirlendi.
Yapılan kazı ve restorasyon çalışmalarıyla çok yol kat ettiklerini söyleyen Kazı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top, "Kalede oluşturulan su ve kanalizasyon sistemi o zamanki koşullara göre oldukça dikkat çekiyor. Kalede 3 hamam, köşk ve mutfak ile karşılaştık. Bu alanlarda hem temiz su, hem de pis su için kanalizasyon sistemini bulduk. Tabi kale yüksek bir taş üzerine kurulmuş buraya su nerden geliyor. Onunda çalışmalarını yürüttük ve suyun kaleye çıkrıklarla getirilerek depolandığını tespit ettik. Ve depoların başladığı yerde bir birine geçmeli taş borularla temiz su ve pis su için tesisatlar çekilmiş. Bu tesisat sistemi kalenin hemen her tarafına döşenmiş. Bu da gösteriyor ki burada 350 yıl boyunca temiz su kullanılarak kanalizasyon sisteminden faydalanmış" dedi.
Kalede yapılan kazı ve restorasyon çalışmalardan çok memnun olduklarını söyleyen YYÜ Rektörü Prof. Dr. Peyami Battal, "Böyle bir çalışmayı öğretim üyelerimiz ve öğrencilerimizin yapması, üniversitemizin destek vermesi çok önemli. Hoşap Kalesi kültürel miraslarımızdan biri. Kaleyi korumak ve bölgenin kültür turizmine kazandırma amacı, kazının önemini bir kat daha arttırmaktadır. Hoşap Kalesi oldukça heybetli görüntüsüyle görülmesi gereken biryer. Yapılan kazı ve restorasyon çalışmalarıyla da kale eski güzelliğine tekrar kavuşuyor. Restorasyon çalışmalarının tamimiyle bitmesiyle birliktede Hoşap kalesi bir cazibe merkezi olacaktır" dedi.