İran-Irak Savaşı´nın başlaması - Tarihte bugün 22 Eylül 1980

Tarihte bugün 1980 yılında İran ve Irak arasında 8 yıl sürecek olan, 'I. Körfez Savaşı' olarak da adlandırılan savaş başladı

Tarihte bugün 1980 yılında İran ve Irak arasında 8 yıl sürecek olan, "I. Körfez Savaşı" olarak da adlandırılan savaş başladı

1969 yılında İran Şahı, 1937'deki sınır anlaşmasıyla Irak'a bırakılan Şattülarap'ı geri alma girişiminde bulundu

1970 yılında bu anlaşmazlıktan dolayı iki ülke arasında kesilen diplomatik ilişkiler, 1973'te tekrar başladı

1975’te Cezayir'de imzalanan anlaşmaya göre, iki ülke arasındaki sınır, Şattülarap suyolunun en derin noktasından geçecekti

Ayrıca İran, Irak'taki Kürtleri merkezi hükümete karşı desteklemeyeceğini kabul etti

Ancak 1971'de meydana gelen silahlı çatışmalar sırasında İran'ın ele geçirdiği Körfez adalarından çekilmemesi, iki ülke arasındaki ilişkileri iyice bozdu

İran’da Humeyni iktidarının başa gelmesinin ardından Saddam Hüseyin ile ilişkiler kopma noktasına geldi

1980 ortalarında, ordudaki yüksek rütbeli subayların tasfiye edilmesi ve rehineler olayıyla ABD'nin düşmanlığını çekmesi dolayısıyla, İran'ın güçsüz durumda olduğu izlenimi uyandı

İran'ın iki ülke arasında anlaşmazlık konusu olan bölgeden askerlerini çekmeyi reddetmesi üzerine Saddam Hüseyin bu izlenime güvenerek 22 Eylül'de sınırı geçti

Savaşın ilk günleri, baskın avantajını koruyan Irak'ın üstünlüğü ile sürdü

Fakat zamanla İran'ın direnişi ile savaş karşılıklı yıpratma sürecine girdi

Eylül ayının sonunda Irak ordusu Abadan ve Hürremşehr kentlerini abluka altına aldı

1980 kışı boyunca yapılan barış girişimleri başarısız oldu ve Nisan 1981'den itibaren savaş yeniden alevlendi

Körfez petrol ticaretinin zarar görmesiyle ABD savaşa aktif olarak katılma kararı aldı

Körfez petrol yolunu açık tutmak için ABD bölgeye bir filo gönderdi ve Amerikan bayrağı çekmiş Kuveyt tankerlerini korumaya başladı

Savaş 8 yılın ardından Ağustos ayında yapılan ateşkes ile sona erdi

Ancak daha sonra BM gözetiminde yapılan barış görüşmelerinden bir sonuç alınamadı

İran, görüşmeler için ön koşul olarak topraklarındaki tüm Irak askerlerinin çekilmesini isterken, Irak Şattülarap suyolu üzerinde ortak denetim kurulmasında ısrar etti

İki ülke arasındaki barış, ancak 1990 yılında Irak’ın İran’dan aldığı toprakları geri vermesiyle sağlanabildi

Bu savaş sonucunda yaklaşık bir milyon insan hayatını kaybetti