İsteğe bağlı sigorta başvurusu nasıl yapılır

İsteğe Bağlı Sigortalılığın Tanımı ve Koşulları

Zorunlu sigortalı olmak için aranan şartları taşımayan veya bu şartları sonradan yitirdiği için zorunlu sigortalılık kapsamına giremeyen; ay içerisinde 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayan ya da daha önce sosyal güvenlik kanunlarına tabi çalışması olmayan kişilerin malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri ile genel sağlık sigortası primlerini kendileri ödemek suretiyle emeklilik için öngörülen prim ödeme gün sayılarını tamamlamalarına imkan veren sigortalılık türü isteğe bağlı sigortalılık olarak tanımlanmaktadır. 5510 sayılı Yasanın 50.maddesindeki ifadeye göre “İsteğe bağlı sigorta; kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tâbi olmalarını sağlayan sigortadır.”

İsteğe bağlı sigortalılık, 5510 sayılı Kanunun; 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının b bendi (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilecektir. (İstisnaları yazımızda belirteceğiz.)

Ekim 2008 sonrası ilk defa isteğe bağlı sigortalı olanlar, Türkiye'de ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından;

- 5510 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmayan,

- Sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayanlar,

- Kendi sigortalılıkları nedeniyle Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına göre malullük ve yaşlılık aylığı almayanlar,

- 18 yaşını dolduranlar.

Kanunun yürürlük tarihinden önce mülga kanunlara göre isteğe bağlı sigortaya devam edenler, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın Kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalılıkları devam ettirilecektir.

Nereye ve nasıl başvurulur?

- İlk defa isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin örneği Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” ile ikametgahlarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüklerine/sosyal güvenlik merkezlerine başvurmaları gerekmektedir.

- Tekrar isteğe bağlı sigortalı olmak isteyen sigortalıların ise talep dilekçesi ile müracaatları yeterli olacaktır.

- 5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesi uyarınca isteğe bağlı iştirakçilik başvuruları, Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sigortalı Tescil Daire Başkanlığı Mithatpaşa Caddesi No:7 Sıhhıye/ANKARA adresine yapılacaktır.

İsteğe bağlı sigortanın başlangıcı ne zamandır?

İsteğe bağlı sigortalılık, müracaatın Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren başlar.

 İsteğe bağlı sigortalılar ne kadar prim öder?

İsteğe bağlı sigorta primi prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık kazancın % 32'sidir. Bunun % 20'si malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, % 12'si genel sağlık sigortası primidir.

İsteğe bağlı sigortalılığın devamında belli süre prim ödememe halinde sigortalılığın sona ermesi uygulaması kaldırılarak, ait olduğu ayın primini en geç 12 ay içinde ödemeyen sigortalının o aya ait primini ödeme imkanı olmayacak, 12 ay geçmedikçe diğer aylara ait primlerini gecikme zammı ile ödenmesi imkanı ve talep veya ölüm dışında isteğe bağlı sigortalılık sonuçlandırılmayacaktır.

İsteğe bağlı sigorta nasıl sona erer?

İsteğe bağlı sigortalılık;

- İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiş son günü takip eden günden,

- Aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden,

- Ölen sigortalının ölüm tarihinden, itibaren sona erer.

İsteğe bağlılık süresinin değerlendirilmesi

01/10/2008 tarihinden itibaren ilk defa isteğe bağlı sigortalı olanlar ile 506, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi isteğe bağlı sigorta primi ödeyen sigortalıların 01/10/2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigorta primi ödenmiş süreleri 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilecektir.