Bugün üç konuyu ele almak istiyorum.
Üçü de güncel ve bize dokunan meseleler...
Emlak vergisinin artışı ile ilgili haberler okuduk.
Peki vatandaş olarak haklarımız neler, nasıl itiraz edebiliriz?
Haberlerde gördüm, belediyenin oyun parkını yerinden söken çocukları.
Bu ve benzeri durum oldukça fazla... Peki kamu malına zarar veren çocukların ailelerinin sorumluluğu var mı?
İnternette kişilik haklarını koruyan düzenleme AYM tarafından iptal edilmişti.
Peki böyle bir şey başımıza gelirse nasıl bir dava açabiliriz?
EMLAK VERGİSİ NEDİR, KİM ALIR?
Taşınmazı bulunan her vatandaş "emlak vergisi" ödemekle yükümlü...
Yani bina, arsa ya da araziniz varsa her yıl mayıs ve kasım aylarında olmak üzere iki kez vergi ödemek zorundasınız.
Emlak vergisi belediyeler tarafından tahsil ediliyor. Belediyenin kasasına giriyor bunlar...
NASIL BELİRLENİYOR?
2025, emlak vergisinin belirlenme yılı. Bir önceki belirleme 2021'de oldu. 4 yılda bir tekrar ediyor bu durum. Bu yıl belirlenen tutar, 2026, 2027, 2028 ve 2029'da geçerli olacak.
Her yıl "yeniden değerleme" tutarının yarısı kadar arttırılacağı için, bu yılki matrah belirleme işlemi önemli, sonraki yıllar buna göre şekillenecek.
Bunun için bir komisyon teşekkül etti. Belediye yetkililerinin yanında komisyonda valilik, defterdarlık ve odalar gibi kurumların temsilcileri de bulunuyor.
Bu komisyon site, semt ve mahalle bazlı bir belirleme yaptı, 30 Haziran itibarıyla...
ARTIŞ YÜKSEK!
Taşınmaz fiyatlarındaki artış, bu belirlemeye yansıdı ve vergi matrahı ciddi biçimde arttı. Ama buna itiraz etmek mümkün. Yapılan işlemlerde usul hataları olabileceği gibi mahalle itibarıyla kıymetli ama yapı itibarıyla tercih edilmeyen bir evin değerinin yüksek çıkma ihtimali de var... Bu vergiler belediyelerin en büyük gelir kalemi, bunun için matrahları yüksek çıkarma eğilimi uygulamanın bir gerçeği.
NE YAPABİLİRSİNİZ?
Bugün itibarıyla tutar belirlenmiştir. Bunu öğrenmek için belediye başvuru yapıp tarafınıza dairenize esas matrahın bildirilmesini isteyin.
Gelen tutar makul ise sorun yok. Yüksek buluyorsanız, bildirildiği tarihten itibaren 30 gün içinde Vergi Mahkemesine, belirlenen matraha itiraz gerekçelerinizi yazarak dava açabileceğiniz gibi, komisyona da itiraz da bulunabilirsiniz.
Burada itiraz veya dava, vergiye değil vergiye esas rayice dönük... AYM'nin kararına göre, bu konuda dava veya itiraz için son tarih: 31 Aralık 2025
BİR DAVA İLE HERKES FAYDALANABİLİR
Dava açma işlemini de itirazı da bina veya site yöneticisinin tüm site veya bina adına yapması mümkün. Hatta mahalle muhtarının bile böyle bir dava açması veya itirazda bulunması söz konusu olabilir. Böyle olursa tek itiraz veya davadan tüm bina, site veya mahalle faydalanmış olur.
PARKI KIRAN ÇOCUKLAR
Aşağıdaki görüntüler üzerine kıymetli üstadım İbrahim Güneş'le konuşuyorduk. Meselenin sosyolojik ve psikolojik yanı bir tarafa bir de hukuki yönü var. Çocuklar oyun parkını sarsıyor, yerinden söküyor neredeyse. Bunlar çocuk pek tabi. Suç ehliyetleri yok, hukuka aykırılık sebebiyle sorumluluk yüklenmesi de mümkün değil!
AMA AİLE SORUMLU!
Onlar için mümkün değil ama anne ve babaların bu konuda bir sorumluluğu var. Medeni Kanun 369.maddeye göre "ev başkanı" (bana veya anne) "ev halkından olan küçüğün" başka kimselere verdiği zarardan sorumludur. O zaman, belediyeler görüntülerdeki zararı gidermesini aileden isteyebilir. Bunun yapılması lazım, caydırıcı olması için. Her gün benzer görüntüleri görüyoruz zira...
YASA İPTAL, KİŞİLİK HAKLARI KORUMASIZ...
Daha öncede yazmıştık bu konuyu. Halen bir düzenleme gelmedi ve sorun gittikçe büyüyor. İnternet kişilik haklarınıza bir saldırı olursa sulh ceza mahkemesi kanalı ile içeriği kaldırmanın mümkün olduğu düzenleme AYM tarafından iptal edildi. Peki böyle bir şey başımıza gelirse ne yapacağız?
TEDBİRLİ HUKUK DAVASI
Bunun için Medeni Kanun'un 24. maddesine dayanarak Asliye Hukuk Mahkemesinden, içeriğin kaldırılmak suretiyle kişilik haklarınıza yapılan saldırının önlenmesini istemek dışında bir yol yok. Davayı açarken tedbir isteyip durumu hâkime de anlatmak gerekiyor zira pek örneği olmayan bir durum...
