Dün Hukukçular Derneği ve İstanbul Üniversitesince düzenlenen "Terörsüz Türkiye ve Hukuk" konulu paneline katıldım. Panelde bizler konuşurken meseleyi, TBMM'de Komisyon da ilk toplantısını yapıyordu. Bugün, panelde konuşulanlar, beklentiler ve komisyonun ilk toplantısına dair izlenimlerimi paylaşmak istiyorum.
KAFADAKİ SORULAR...
Hukukçular Derneği Genel Başkanı Av. Melih Gülseren'in yönettiği ilk oturumda konuşmacılara sorduğu sorular eminim hepinizin merak ettikleridir:
-Bu sürecin, diğerlerinden farkı ne?
-Neden şimdi?
-Komisyonun görevi ne?
-Tüm terör suçlarına ilişkin düzenleme mi olacak?
-Hangi yasalar düzenlenecek?
-Af gündeme gelir mi?
İşte panelde biz de bu soruların cevaplarını aramaya çalıştık.
TOPLUMSAL ZEMİN
Konuşmacıların ve soruları ile katkı sunan katılımcıların ortak fikri, meselenin bir biçimde toplumsal zeminin "üstü kapalı da" olsa sağlandığı yönünde.
Özellikle Prof. Bekir Berat Özipek'in İngiltere ve İspanya örnekleri, şimdiki dünya konjonktürü, bölgenin dinamikleri bağlamında yaptığı "uluslararası" zemine dönük tahlili önemliydi.
Kendisinin deyimiyle "barış zahmetli ve uzun bir süreç".
Terörsüz Türkiye yaklaşımının, Türkiye'de gündeme gelen diğer örnekleri ile benzerliği olsa da farklı yönlerini ortaya koyan Özipek Hocamızın konunun düğümleneceği yerinin siyasi-hukuki metin olan Anayasa olduğu yönündeki vurgu önemliydi.
ANAYASA, AMA DAHA MÜHİMİ...
Evet anayasa önemli. Ancak Panelde konuşan bir diğer hocamız Dr. Yakup Levent Korkut'un çizdiği perspektif meseleyi daha öteye taşıyor.
Kendisi dünyadaki bir çok örneği ve çatışma sahalarını görmüş birisi.
Türkiye'nin durumunu ve meselenin büyüklüğünü görmezden gelemeyiz diyor ve ekliyor "dünyada bu çapta büyük ve uzun süren bir mesele yok".
Kendisi anayasa konusunda uzman olmasına rağmen meseleyi anayasaya yaslamanın yeterli olmayacağını, esas olanın katılımcı bir anlayışla barış ortamını konuşmanın olduğunu vurguladı ki çok kıymetli bence...
ÖNCEKİ ADIMLAR ÖNEMLİ...
Fakülteden hocam Dr. Abdullah İslamoğlu ise önemli bir örneklik üzerinden meseleyi ele aldı.
Kendisinin de sekreteryasından bulunduğu "akil adamlar grubunun" görüşmelerin ve şahitliklerinden yola çıkarak bir perspektif çizdi.
Önemli olan "pozitif barışın tesisi" dedi ve ekledi: "bu yük siyasilere yüklenerek içinden çıkılabilecek bir iş değil, bugün burada bulunduğumuz gibi sivil toplumun ve diğer tüm bileşenlerin sürece müdahil olması, hatta ferden Terörsüz Türkiye için çalışmak gerekiyor".
CEZA HUKUKUNDA NELER OLACAK?
Dr. Serdar Talas ise konunun ceza hukuku yönüne hem teknik hem de toplumsal dönüşüm çerçevesinden baktı ve değişimin tedricen olabileceğini, etkin pişmanlık ve benzeri düzenlemelere dair iyi ölçülerek adımların atılması gerektiğine vurgu yaptı.
İkinci oturumu yöneten, Av. Arzu Akalın Dizdar'ın sürecin sonraki aşamalarına dair geçmiş örneklerden yola çıkarak sorduğu sorular önemliydi...
SOMUT ADIMLAR NE OLABİLİR?
Panel de bendeniz de birkaç somu tartışma alanına işaret etmeye çalıştım.
Meseleye bakarken şu üç nirengi noktasını koyalım önce:
-Birincisi tüm terör örgütlerine değil PKK'ya dönük bir süreç var.
-İkincisi ne hızlı ne de yavaş bir süreç söz konusu.
-Üçüncüsü tüm yük yasamanın üzerine kalmamalı.
Şimdi gelelim kendimce tespit ettiğim somut tartışma alanlarına;
- Mevzuatta doğrudan terörle ilgili 25 düzenleme var. Dolaylı olarak bakarsa 500 civarında düzenlemede terör ifadesi geçiyor. Bunların taranması gerekiyor.
- Devlet memurluğuna alımda kişilerin kendilerinin veya yakınlarının durumu bundan sonra nasıl değerlendirilecek.
- Belediyelere terör nedeniyle yapılan görevlendirmelerin yeni durumu için yasal değişiklik öncesi adımlar neler olabilir?
- Siyasi partilerin kapatılması konusunda yeni perspektif nasıl olacak?
- Ve son olarak komisyon anayasada hangi alanları tartışmalı buluyor, hangileri öncelikle değişmeli?
DAHA ÇOK KONUŞMAK GEREKİYOR
Bu meseleyi Hukukçular Derneğinin ele alması ve gündem etmesi önemli ama yeterli değil.
Bu tip çalışmaların, tüm sivil topluma yayılması ve kendi alanları ile ilgili olduğu kadarıyla yapılması gerekiyor...
Konuştukça, katkı sunacağız, katkı sundukça tahkim edecek adımların ortaya çıkmasını sağlayacağız...