Vahdettin Köşkü’nden gösterilen diplomasi başarısı

Kaşıkçı dehşeti; yeni oyun ve olayı kucağında bulan Türkiye, bu süreci dünya basınını da doğru kullanarak kendine zarar vermeden zekice yönetti. Oyunu kuranların ismi cismi, tahmin ettiğimiz odaklar olsa da, giderek isim isim kesin bilgilerle de olayı tam anlayacağız. Bugün Vahdettin Köşkü’ndeki önemli zirvenin içeriğinden bile, oyunun şekline şemaline bir gönderme de söz konusu olacaktır. 

Türkiye-Rusya-Fransa-Almanya zirvesi, Suriye üzerine kesin sonuç alamasa bile gidişatın rotasını kesinleştiren tabloyu ortaya çıkaracaktır. 

İsrail, Rusya’yı kızdıracak adımlar atmaya başladı. Hatta bunun dozajını artırdı! Lieberman; “vurulan uçak” konusunda Rusya’nın sorusuna, küstahça verdiği cevapla İsrail’in ne kadar sinirli olduğunu da göstermekte. İstanbul’daki zirve öncesi Trump’ın nükleer anlaşmadan çekilecekleri beyanı artı olarak Liberman’ın Moskova’dan gelen Suriye hava sahasındaki uçakların hareket planlamasının önceden haber verilmesi teklifine “biz sadece saniyeler önce haberdar ederiz ve bizim için haberdarlık budur” demesi, meselenin giderek nasıl bir derinlik kazanacağına ışık tutmakta. 

İsrail, gerilim ortamından hep yararlı çıkan taraf olarak karşımızda. ABD’nin, “gerilimi tırmandırma konusundaki ilham vericisinin de” bu aşamada İsrail olduğunu unutmamakta yarar vardır. 

Suudi üzerinden “İran’ı kapıştırma teorisi”, Kaşıkçı dehşeti ile ortaya çıkan tablo, Suudi yönetimindeki yapıyı veya kişileri sorgulatmaya iteklemekle! ABD-İsrail ittifakının önceden planladığı hedefe yönelemeyecek gibi durmakta. 

İran ile sınırlara hâkim olmak isteyen İsrail’in “kuşatma hamlesi”, Rusya’nın sinirlerini bozacak içerikte. Suriye konusunda Rusya’nın tavrı, giderek daha fazla Türkiye tezlerini kapsayacaktır. Bunun nedeni; Rusya ortada bıraktığı hatayı, şimdiki aşamada daha net anladı. Suriye’nin toprak bütünü bozulursa, “Rusya açısından ciddi sonuçlara kapının açılması” anlamını çıkardı, Moskova. 

Vahdettin Köşkü’ndeki bugünkü zirve; Suriye özelinden dünya geneline şamil edilecek yeni dizaynın da detaylarını içerdi. Rusya ve Türkiye bu konuda birbirine yakın mantığı çalıştırmakta. Avrupa’yı yanına alarak “Suriye konusuna” ilaç bulunursa, Amerika-İsrail ittifakının “parçalayıcı tezi ve senaryosunu engellemek”, hedeftir! 

İran’sız bu mümkün mü? 

İran’ı denkleme almak önemli ve hayatidir. İsrail’in, İran üzerine kurduğu oyunu bozmanın yolu da, Suriye konusunda İran’ın mezhepçi yapıdan uzak, lakin devlet aklını dışarıda bırakmadan, beraber durmaktan geçer. Elbette İran’ın da bunun karşılığını gerçekten çözücü bir tutumla vermesi hayatidir. Hem İran için, hem de bölge için...