Uzun bir süredir üzerinde konuşulan paket nihayet TBMM Başkanlığına sunuldu. Yüz madde civarında olacağı konuşulan düzenlemelerin 42 madde olarak Başkanlığa sunulduğunu gördük. Bilindiği üzere bu bir teklif. Teklif hükümetin sunduğu kanun taslaklarına, çalışmalarına verilen ad. Bu düzenlemeler öncelikle Adalet Bakanlığında oluşturuluyor. Sonrasında Ak Parti grubunda çalışılıp sürecin başlaması için Meclis Başkanlığına iletiliyor.
Maksat ne?
Değişikliklerin temel amacı; yargı hizmetlerinin aksayan yönlerini iyileştirmek ve yargıya erişimi kolay ve etkin kılmak. Teklife genel olarak baktığımızda şu beş husus göze çarpıyor:
1. Süreler konusunda düzenlemeye gidiliyor. Gün olarak belirlenen süreler hafta veya ay olarak nitelenecek.
2. Sürelerin tamamı gerekçeli kararın tebliği ile başlayacak.
3. AYM'nin iptal ettiği kanun maddelerinden doğan boşluğun önüne geçmek için düzenlemeler yapılıyor.
4. Tazminat Komisyonu için kapsam genişliyor.
5. Kişisel verilerde yeni dönem başlıyor.
Yeni durumlar...
- İstinaf ve temyiz süresi "iki hafta" oluyor, karmaşa ortadan kaldırılıyor. (m.2)
- Kısıtlamaya tabi ceza süresi bir yıldan beş yıla çıkıyor. Buna göre vesayet makamına daha geniş bir takdir tanınıyor (m.5)
- Medeni Kanuna göre akıl zayıflığı için rapor verilmesi konusunda kişinin gözlem altına alınmasına dönük AYM kararı gözetilerek yeniden düzenleniyor. Gözlem için 20 gün hastanede yatacak ancak bu karara itiraz edilebilecek (m.6-7)
- Adli para cezalarının alt ve üst limitleri artıyor. Bu sefer daha geniş bir aralıkta sınırlar belirleniyor. Yirmi ila yüz TL olan barem yüz – beş yüz TL şeklinde değişiyor. (m.9)
- Koruma tedbirlerine dair tazminatta kapsam genişliyor. Ev hapsi ve tedavi durumlarında da haksız uygulama varsa tazminat istenebilecek (m.12)
- AYM kararı doğrultusunda kaçak sanıklar hakkında mahkûmiyet kararı verilemeyeceği düzenleniyor (m.16)
- Sanayi bölgelerinde deprem nedeniyle doğan zararların özellikle yıkılan yapıların tekrar imarı için destek ve diğer kolaylıklar getiriliyor. (m.38)
- Emekliye bayram ikramiyesinin arttırılması da bu pakette (m.39)
- Kamuda avukatların tahsil ettiği vekâlet ücretlerinin dağılımında güncelleme yapılıyor, avukat olmayıp idareyi adliyede temsil edenlerin de dağılımdan pay alması sağlanıyor (m.40)
Veri Korumaya AB standartları
Ülkemizin siber güvenliği anlamında önemli düzenlemeler gelecek. Veri korumada lig atlanacak desek yeridir. Verilen cezaların arttırılmasının yanında özellikle yurt dışına veri transferinin sıkı şartlara bağlanması söz konusu. Buna göre verinin aktarılacağı ülkelere dair yeterlilik kararı olması şart olacak. Bilindiği üzere Avrupa Birliği'nin, 2018 yılında yürürlüğe koyduğu Genel Veri Koruma Tüzüğü çağın gereklerine en uygun metin olarak kabul ediliyor. Özellikle ABD'nin internet egemenliğine karşı verileri koruma adına önemli bir düzenleme bu... Yeni düzenleme ile her geçen gün gelişen teknoloji ve dijitalleşme ile ticari hayatın dinamikliğinin doğurduğu ihtiyaçlar dikkate alınıyor. Bu anlamda AB standartları mevzuatımıza girmiş olacak. Doğru bir adımla verilecek idari para cezalarına itiraz idari yargı sistemine taşınıyor...
Yapılan tezviratın aksine bir af veya benzeri düzenleme olmadığı çok açık. Ancak bu bahsettiklerimiz kadar değil değişiklikler. Terör suçlarında, hükmün açıklanmasının geri bırakılması ve basit yargılama usulünde önemli yenilikler geliyor (devamı yarın).