'Dünyayı kurtaran adam' Stanislav Petrov hayata veda etti

Uzun yıllar sonra muhtemel bir üçüncü dünya savaşını engellediği anlaşılıp 'dünyayı kurtaran adam' olarak Dünya Vatandaşlığı Ödülü'ne layık görüldüğünde kendisini mütevazice şöyle ifade etmişti: Ben yalnızca işimi yapıyordum.

Stanislav Petrov, ABD ile Sovyetler arasındaki gerginliğin zirveye ulaştığı ve karşılıklı nükleer savaş tehditlerinin yaşandığı 80'li yıllarda Rusya'nın saldırı tespit radarlarından sorumlu üst düzey bir askeri yetkiliydi.

İki ülke arasındaki gerginlik öylesine artmıştı ki 1 Eylül 1983 yılında New York'tan Seul'e uçmakta olan ve yanlışlıkla Rus hava sahasına giren bir yolcu uçağı Rusların Su-15 avcı uçağı tarafından bombalanmış, çoğu ABD vatandaşı toplamda 269 kişi öldürülmüştü.

Dünya kamuoyunda büyük yankı uyandıran bu saldırıya ABD'nin sert bir cevap vermesi beklenirken, Rus yetkililer de ABD tarafından gelebilecek olası bir nükleer saldırıya karşı teyakkuz durumuna geçmişti. 

YARBAY'DAN KRİTİK KARAR

1983 yılında böyle bir ortamda ülkedeki en kritik görevlerden birinde bulunan Yarbay Petrov, yerel saate göre 00.40 dolaylarında erken uyarı radar sisteminden gelen şok bir uyarıyla karşılaştı.

Peş peşe gelen uyarılara göre çok sayıda füze Sovyet hava sahasına doğru ilerliyor ve dakikalar sonra ülkeye ulaşacaktı.

Bu aşamada gelen füzeleri durdurmanın bir imkanı yoktu, fakat Sovyetler de dakikalar içerisinde nükleer bir karşı saldırıya girişebilir, Amerika kıtasına doğru onlarca milyon kişiyi öldürecek nükleer füzeleri ateşleyerek dünyayı kana bulayacak bir savaşı başlatabilirdi.

ÜÇÜNCÜ DÜNYA SAVAŞINI BAŞLATMAK PARMAKLARININ UCUNDAYDI

Verilen emir gereği Yarbay Petrov'un böylesi bir uyarıya anında müdahale etmesi ve hükümet güçleriyle iletişime geçerek ABD'ye karşı nükleer bir savaşın startını vermesi gerekiyordu.

Ve tüm bunlar için yalnızca birkaç dakika süresi vardı. "ABD nükleer füzeleri" Sovyet topraklarına ulaşmadan önceki son birkaç dakika..

Petrov olaydan tam 27 yıl sonra, 2010 yılında basına verdiği bir demeçte olay anını ilk kez böyle anlatıyordu:

"Uyarı mesajını ilk gördüğümde sandalyemden kalktım. Bütün karargah karışmış, astlarım panik içerisine girmişlerdi. Ortamı yatıştırmak için etrafa emirler vermeye başladım.

Tam o an siren ikinci kez çaldı. Sonra da üç ve dört... Dört yeni füze daha geliyordu. Uyarı ekranımızda kan kırmızı harflerle BAŞLAT yazıyordu. Rahat koltuğumda değil de bir kızartma tavasında oturuyormuşum gibi hissetmeye başladım. Bacaklarım gevşedi. Ayağa kalkamayacakmışım gibi hissettim. Dürüst olmalıyım çok korktum. Çünkü tüm sorumluluk parmak uçlarımdaydı. Bunun gerçek bir saldırı olduğuna karar verir ve yukarıya rapor edersem anında bir karşı saldırı başlatılacaktı."

Yarbay Petrov tam olarak neden böyle bir karar verdi net olarak bilinmiyor fakat tüm değerlendirmelerinin sonucunda hiçbir şey yapmamayı ve uyarının gerçek olmadığını düşünmeyi seçti. Devletin zirvesine yaşanan olayı zamanında bildirmedi ve yalnızca hiçbir şey yapmayarak dünyayı büyük ve yıkıcı bir nükleer savaştan kurtardı.

Nitekim erken uyarı sisteminin belirttiği gibi Sovyetlere doğru yaklaşan bir füzenin gerçekte olmadığı da çok geçmeden açığa çıktı. Radar sistemi hata vermiş, bulutların arasından sızan güneş ışınlarını bir füze saldırısı olarak algılamış ve hatalı uyarıda bulunmuştu. Yarbay Petrov'un radikal kararı olmasaydı bu hata milyonlarca insanın ölümüne sebep olacak ve yeni bir dünya savaşını başlatacaktı.

DÜNYAYI KURTARDI, CEZALANDIRILDI. EŞİNİN HABERİ BİLE OLMADI

Verdiği karar ile büyük bir felaketi önlemiş olsa da Petrov'un bu kararının verilen emirlere karşı olması onun başına iş açtı.

Yarbay Petrov'un rütbeleri elinden alındı, defalarca vatana ihanetle suçlanarak ağır şartlarda sorguya çekildi ve sonunda emekli edilerek ordudan uzaklaştırıldı.

Yaşanan hadise ise onca sene tüm dünyadan gizlendi, hatta öyle ki Petrov'un 1997'de ölen eşi bile yaşananlardan asla haberdar olmadı.

SIR PERDESİ 15 YIL SONRA ARALANDI

Ta ki 1998 yılında eski Sovyet Generali Yury Votintsev olayı Alman Bild gazetesine anlatana dek sürdü bu durum...

Yaşananları öğrenen Alman gazeteci Karl Schumacher, "dünyayı kurtaran bu adamı bulmalıyım"  diyerek Rusya'ya gitti ve eski Yarbay Petrov'u bir apartman dairesinde yalnız başına fakir bir hayat sürerken buldu.

Alman gazeteci tarafından hikayesi tüm dünyaya duyurulan Petrov, Avrupa, Amerika ve Afrika kıtasında büyük ilgi gördü ve ünlü isimlerin elinden çok sayıda ödül aldı.

"Dünyayı kurtaran adam" Petrov, 18 Eylül 2017 sabahı hayata gözlerini yumdu.

M.Emin Üçer / Star
[email protected]