Batı masalları bizim çocukları bozar

Çocuklara hayal güçlerinin artması için iyi niyetle anlatılan masalların ne kadar tehlikeli olduğunun farkında mısınız? Öncelikle bildiğiniz masalları hatırlayın; Kırmızı Başlıklı Kız, Pamuk Prenses, Külkedisi, Uyuyan Güzel… Batı kökenli bu masalları sorgulayınca aslında ne kadar tehlikeli olduklarını ve miniklerin bilinçaltlarını ne hale getirdiklerini anlayacaksınız. Alfa yayınlarından çıkan Kırmızı Anahtar kitabında “Masalların içinde vahşet, kan, öfke, intikam, sınıflar arası uçurum gibi birçok olguyu anlatıyoruz” diyen Pedagog ve Psikoterapist Soner Koşan’la masalları, duyguların ve mantığın insan hayatına etkilerini konuştuk. 

- Kitabınızın çift kapağı var. Bunun özel bir nedeni var mı?

İki taraflı tek kitap. Kitabın bir tarafı mantıklı diye tabir ettiğimiz birçok olguyu tekrar sorgulatıyor, diğer tarafı ise duygusal diye adlandırdığımız yaşadığımız birçok kavramın, davranışın aslındaki travma ve korkuların bizi nasıl yönetebildiğini gösteriyor. Kitabın tam ortasında aşk ve mantık buluşuyor. Kitabın bir yüzünden başlayan yazılar yüreğin nefesine, kitabın diğer yüzünden başlayan yazılar ise aklın sesine ayrıldı. Akıl ve yürek, kitabın iki farklı ucundan başladı kendini anlatmaya. Akıl bilimden, yürek sevdadan uzaktı. Akıl bilime ulaşmak için korkulara, yürek sevdaya ulaşmak için duyguların en işveli olanına yakınlaşmıştı. Vardıkları yerde kendilerini bulmaya çalışan bu iki olgu nereden geldiklerini unutup kendilerini tanımaya çalışıyorlardı. Bu arayış ve yanılsama on binlerce yıldır sürüyor. Bu iki özel olgu bir bütünün en nadide parçaları olduğunu birbirlerine önyargısız baktıklarında anlayacaklardı.

MİNİKLERE YERLİ VE POZİTİF MASALLAR ANLATILMALI

- Duygularımız ve mantığımız hayatımızı şekillendiriyor. Peki hangisini ilk sıraya koymalıyız? 

Kararlarımızı etkileyen en önemli olgular yaşadıklarımızdır. Geçmişte yaşadığımız, şahit veya tanık olduğumuz olaylar bizi mantıklı veya duygusal tabir ettiğimiz kararları vermeye zorlar. Bu kararlar gerçekten mantıklı mı yoksa duygusal mı sormak gerek. Duygusal ve mantıklı karar vermek için kendimizle yani çocukluğumuzla barışmalıyız. Kitap, mantığın ve duyguların en çocuk haline, yani samimiyetimizin en yalın haline geri götüren hikayelerle bize dayatılan ve sorgulanmayan birçok klişe ve kalıplara karşı öz benliğimizin farkına vardırtmaya çalışıyor.

- Çocukken dinlediğimiz masallar hayatımızı nasıl etkiliyor? 

Masalları neden anlatırız? Çocuklarımızın hayal güçlerinin, yaratıcılıklarının gelişmesi, huzurlu uyumaları ve güzel, tatlı rüyalar görmeleri için anlatırız. Masalları çocukların en sevdiği kişiler olan anne, baba, büyükanne ve dedeler anlatır. Nerede anlatır? En masum, en savunmasız oldukları yer olan yataklarında. Kırmızı Başlıklı Kız, Pamuk Prenses gibi birçok masalı sorgulamadan çocuklarımıza anlatıyoruz. Kırmızı Anahtar’da anlattığım gibi masalların içinde vahşet, kan, öfke, intikam, sınıflar arası uçurum gibi birçok olguyu anlatıyoruz. Kırmızı Başlıklı Kız masalında kurt babaanneyi yiyor sonra avcılar geliyor kurdun karnını yarıyor taş dolduruyor… Masal biter, bizler de uykuya dalarız. Bunu dinleyen çocuğun bilinçaltı nasıl çalışır diye düşünmeye gerek yok, çevremize bakmamız yeterli. Bu masalların yerine yerli ve içinde pozitif olaylar barındıran masalları anlatın. İçinde çocuklarınızın sevdiği kahramanlar, hayvanlar özgürce gülerek oyunlar oynasınlar, balıklar ağaca tırmansın, sincaplar denizin altında yüzsün. Hayal dünyaları gelişsin.  

- Küçük yaşta zorbalığa veya istismara uğrayan çocukları nasıl sağlıklı yetiştirebiliriz? 

İstismarın her türlüsü insanlık ayıbıdır. Küçük yaşta olan istismarlar kişide ömür boyu stres, öfke, kaygı, korku oluşturabilir. Öncelikle bu istismarların önüne geçebilecek devlet politikalarının yürürlüğe girmesi ve uygulanması gerekir. Sonrada bu istismara uğrayan kişilere psikoterapi, danışmanlık hizmeti almaları konusunda devletin destek vermesi gerekir ki bu kişiler normal yaşama dönebilsinler. Toplumun geneline yayılan bir eğitim seferberliği oluşturulabilir. Örneğin; ilkokul, ortaokul, lisede etik nedir, ahlaki normlar ve insan hakları üzerine temel derslere yer verilmesi zamanla bu istismarların azalmasına vesile olacaktır.

Aileler duyguları bastırıyor