Afgan hükümeti ile Taliban arasındaki ilk doğrudan barış müzakereleri Doha'da başladı

Afgan hükümeti ile Taliban arasındaki ilk doğrudan barış müzakereleri yıllardır süren savaşı sona erdirmek amacıyla Katar'ın başkenti Doha'da başladı.

Görüşmelerin açılış törenine ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, NATO ve Afganistan'daki ABD Kuvvetleri Komutanı General Austin Scott Miller ile Afgan hükümeti ve Taliban'ı temsil eden heyetler katıldı.

Afganistan Ulusal Yüksek Uzlaşma Konseyi Başkanı Abdullah Abdullah, yaptığı açılış konuşmasında, Taliban'a milletin sesine kulak verdiğinden ve Afgan hükümetinden müzakere heyetiyle görüşmelere katılması nedeniyle teşekkür ettti.

Abdullah, Afganların hükümetsiz "acı bir hayat" yaşadıkları için anayasa temelinde hükümeti güçlendirmek istediklerini de sözlerine ekledi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da video konferans yöntemiyle yaptığı açılış konuşmasında, Afganistan'da yıllarca süren çatışmalardan sonra, şimdi "gerçek bir barış şansı" olduğunu belirterek, "Bu tarihi fırsatın kaçırılmayacağını ve müzakere sürecinin kalıcı bir barış anlaşmasına yol açacağını umuyoruz." dedi.

Taliban'ın Katar Ofisi üyesi Molla Muhammed Davud da açılış öncesinde, müzakerelere doğrudan başlamaktan memnuniyet duyduklarını ve ülkeyi on yıllardır parçalayan savaşın sona ermesini sağlayacağını temenni ettiklerini söyledi.

POMPEO'DAN AÇIKLAMA

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, "Afganistan tekrar terör yuvasına dönüşmemeli, huzurlu bir Afganistan istiyoruz." dedi.

Pompeo, Katar'ın başkenti Doha'da düzenlenen Afganlar arası müzakere töreninde yaptığı konuşmada, bugünün Afganistan için tarihi bir gün olduğunu söyledi.

Afganistan'daki savaş kurbanlarının barış sürecine dahil edilmesini istediklerini ifade eden Pompeo, Afganistan'ın geleceğinin savaşlı olmamasını arzu ettiklerini belirtti.

Pompeo, 11 Eylül saldırılarını asla unutmayacaklarını vurgulayarak ABD'nin, terör örgütlerinin Afganistan topraklarını kullanarak başka ülkelere tehdit oluşturmasına asla izin vermeyeceğini kaydetti.

- "İSLAMİ BİR REJİM İSTİYORUZ"

Taliban'ın Katar Ofisi Yardımcısı Molla Abdul Gani Berader de Afganistan'da "İslami bir rejim istediklerini" belirtti.

Afganlar arası müzakere sürecinde olası bazı sorunlarla karşılaşabileceklerini dile getiren Berader, bu sorunların sabırla ve olumlu etkileşim içerisinde çözüme kavuşturulabileceğini söyledi.

Berader, "Biz gelişmiş ve bağımsız bir Afganistan istiyoruz, Afganistan'da İslami bir rejim kurulmalı ve Afgan halkı kardeşçe yaşamalı." diye konuştu.

Afganlar arası müzakerelerin açılış törenine Türkiye dahil birçok ülke dışişleri bakanı, NATO ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreterleri ve İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri video konferans yöntemiyle katılarak iyi niyetlerini dile getirdi.

NATO: AFGANLAR ARASI BARIŞ FIRSATI KAÇIRILMAMALI

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Katar'da başlayan Afganlar arası müzakerelerin barış için en iyi fırsat olduğunu, bu fırsatın kaçırılmaması gerektiğini söyledi.

Stoltenberg, Katar'ın başkenti Doha'da başlayan Afganlar arası müzakerelerin açılışına videokonferans ile bağlanarak yaptığı konuşmada, "Onlarca yıllık çatışmalardan sonra bu müzakereler barış için en iyi fırsattır. Bu fırsata dört elle sarılmalıyız ve şiddeti sona erdirme hedefini hiçbir zaman aklımızdan çıkarmamalıyız." dedi.

NATO'nun ve ortaklarının son 19 yılda Afganistan'da güvenliğin sağlanması ve ülkenin kalkınması için çabaladığını belirten Stoltenberg, ülkenin artık uluslararası teröristler için güvenli bir yer olmadığını, çocuk ölüm oranlarının düştüğünü, kadınların daha fazla temsil edildiğini, medyanın geliştiğini ve okullaşmanın arttığını ifade etti.

Bu noktaya gelmek için hem Afgan halkının hem de NATO ve ortaklarının fedakarlıklar yaptığını dile getiren Stoltenberg, "Bu noktaya gelinmesinden memnuniyet duyuyoruz. Afganlara da bu barış fırsatını kaçırmamaları çağrısında bulunuyoruz." diye konuştu.

Afganistan hükümeti ile Taliban arasındaki ilk doğrudan barış görüşmeleri Katar'da bugün başlamıştı.

- AB: AFGAN HALKI BARIŞI HAK EDİYOR

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de videokonferans yoluyla yaptığı konuşmada, AB'nin görüşmelerden memnuniyet duyduğunu belirterek, bunun tarihi bir gün olduğunu ve Afgan halkının barışı hak ettiğini söyledi.

"AB olarak tarafları barış müzakereleriyle birlikte derhal kapsamlı, ülke çapında ve ön koşulsuz bir ateşkes ilan etmeye çağırıyoruz." diyen Borrell, bu sürecin Afganların sahipliğinde ilerlemesi gerektiğini, uluslararası ortakların Afganistan egemenliği ve bağımsızlığına saygı duyarak müzakereleri desteklemesi gerektiğini belirtti.

Borrell, "Müzakerelerin başlaması yeni ve daha barış dolu bir Afganistan döneminin çok ihtiyaç duyulan ama geç kalmış başlangıcı olsun." dedi.

- BARIŞ GÖRÜŞMELERİNİN SEYRİ

ABD, ilk kez eski Başkan Barack Obama yönetiminde Afganistan'da barış amacıyla Taliban ve Afgan hükümetleri arasında görüşmeler yürütülmesi için girişimlerde bulundu. 2011, 2012 ve 2013'teki girişimler sonuçsuz kaldı.

Donald Trump'ın, 2017'de ABD başkanı seçilmesinin ardından müzakereler yeniden gündeme geldi. ABD ile Taliban temsilcileri, 25 Şubat 2019'da barış görüşmeleri için Katar'ın başkenti Doha'da ilk kez bir araya geldi.

ABD Başkanı Trump'ın Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Eylül 2019'da taraflar arasında anlaşmaya varıldığını, anlaşmanın Başkan Trump'ın onayını beklediğini açıkladı. Ancak aynı günlerde Kabil'de yaşanan terör saldırısında bir ABD askerinin ölmesi üzerine Trump anlaşmayı erteledi. ABD ile Taliban arasında Aralık 2019'da yeniden başlayan görüşmeler, "şiddetin azaltılması" adı verilen fiili ateşkes kararıyla sonuçlandı. 22 Şubat 2020'de başlayan 7 günlük sürenin sonunda 29 Şubat'ta barış anlaşması imzalandı.