Kaddafi Libya'ya ne yaptı, neden öldürüldü? 10 yıl önce neyin bedelini ödedi?

Kaddafi, 2008'de Şam'da düzenlenen Arap Birliği toplantısında, tarihe geçecek bir konuşma yapmıştı. Bu konuşmasında Irak'ın sebepsiz yere işgal edilmesi, ve politikalarını eleştirse de Saddam Hüseyin'in idam edilmesine tepki göstermişti.

Arap liderlere, ABD'nin bir zamanlar İran'a karşı müttefik olarak gördüğü Saddam Hüseyin'in başına gelenlere dair net bir hatırlatma yaptı:

"Yabancı bir güç gelir, bir Arap ülkesini işgal eder ve başkanını asar. Biz bir kenarda otururuz. Tüm Arap liderleri asılarak öldürüldü. Bir kenarda oturuyoruz. Neden? Bir sonraki siz olabilirsiniz."

Libya'da hiçbir zaman Mısır veya Tunus'ta olduğu gibi bir 'Arap Baharı' yaşanmadı. Protestolar çok daha küçüktü ve çok geçmeden bu protestoların bile, her biri ülkeden bir pay almayı bekleyen yabancı aktörler tarafından organize edildiği ortaya çıktı.

NATO'nun Libya'yı bombalaması ve Kaddafi'yi devirmek isteyen isyancılara verdiği desteğin ülkenin refaha kavuşmasını istemekle bir ilgisi yoktu. Batılı askeri ittifak, 'insan hakları' ve 'demokrasi' kisvesi altında, Libya'nın kaynaklarını çalmak ve Batı hegemonyasını korumak için Arap dünyasının en önde gelen liderlerinden birinin öldürülmesine yardım etti.

Daha sonra, Timber Sycamore (Çınar Kerestesi) Operasyonunun bir parçası olarak, CIA Kaddafi'nin devrilmesinden karışık Libya'yı bölgede desteklediği grupları silahlandırmak için kullanacaktı.

Kaddafi'nin döneminde zenginlikleri ile anılan Libya, 10 yıllık savaş ve kaosla harap olup, eski benliğinin gölgesi haline geldi. Hillary Clinton, Barack Obama ve Libya'yı bombalayan savaş suçluların ortaklığı, ülkeyi bu hale getirdi

KADDAFİ DÖNEMİ, ÖNCESİ VE SONRASI...

Gösterişli yaşam biçimiyle sık sık gündeme gelen Kaddafi, Afrika'nın en büyük petrol rezervlerine sahip ülkesini yönetiyordu. Libya'yı dünyanın en fakir ülkelerinden birinden zengin, kendi kendine yeterli bir devlete dönüştürdü.

42 yıllık iktidarı boyunca ülkenin okuryazarlık oranını %25'ten % 88'e çıkardı. Libyalılar ücretsiz sağlık hizmeti, ücretsiz eğitim gibi hizmetlerle ülkedeki yaşam kalitesini yükseltti. Elektrik ve gaz gibi temel ihtiyaçlar ucuzdu ve ülkeye güçlü bir sosyal güvenlik ağı ve refah programları uygulanıyordu.

Yüzde %90'ı çöl olan ülkede, tüm Libyalılara tüketim ve tarım için tatlı su sağlamaya çalıştı ve başarılı oldu. 1980'lerde dünyanın en büyük sulama projesi olan 'Büyük İnsan Yapımı Nehir'i inşa etti. Dünyanın en büyük boru ağına sahip proje, Libya'daki tüm tatlı su ihtiyacının %70'ini sağladı. Kaddafi buna "Dünyanın Sekizinci Harikası" adını verdi. 25 milyar doları aşan maliyeti ile proje, yabancı bankalardan herhangi bir kredi alınmaksızın tamamen ülkenin kendi imkanlarıyla finanse ettiği bir projeydi. Libya çok zengin bir ülke olarak büyümüştü ve dış borcu yoktu.

NATO, Temmuz 2011'de açık bir şekilde savaş suçu işleyerek 'Büyük İnsan Yapımı Nehir'i bombaladı...

Birleşmiş Milletler İnsani Gelişme Endeksi'ne göre 2010 yılında Libya, sağlık, eğitim gibi alanlarda Afrika'da birinci sırada; dünya genelinde 189 ülke arasında 53. sırada yer alıyordu.

NATO desteğiyle Kaddafi'nin devrilmesinden sonra Libya'da, söz konusu şeyler tamamen tarihe karıştı. Sürekli elektrik kesintileri var, sağlık sistemi çöktü, altyapı yok edildi...

MÜREFFEH BİR ÜLKEDEN KÖLE PAZARINA...

Bu yılın mart ayında, Ekim 2020'de arabuluculuk edilen bir ateşkesin ardından bir ulusal birlik hükümeti kuruldu. Şimdiye kadar büyük ölçüde devam etmesine ve aralık ayında seçim planlanmasına rağmen, iç çatışmalar devam ediyor.

Büyük altyapıya sahip gelişen bir ülkede altın ve petrol bolluğu yerine, Libya artık açık köle ticareti pazarlarına sahip. Kaçakçılar ve insan tacirleri, Avrupa'ya geçen göçmen ve mültecilerden yararlanarak, esaret altına aldıklarıyla köle ticareti yapıyor.

Rakip kabileler ve siyasi hizipler, petrol ve diğer değerli kaynaklar için, iktidarı kendileri için ele geçirmeye kararlı bir şekilde savaştı ve hırslarından vazgeçmiyorlar. Terör örgütleri ise, savaşın parçaladığı ülkede varlığını devam ettirip güçlenmek için çalışıyor.

Bir zamanlar müreffeh bir ülke olan Libya teröristler, fırsatçılar ve hırsızlar için kullanıma açık bir ülke haline geldi. Son 10 yılda Libya'nın başına gelen de bu.

NEDEN ÖLDÜRÜLDÜ?

Kaddafi, Batı'nın sömürgeci çıkarları önünde bir engel teşkil ediyordu. En büyük 'suç'u, tam bağımsız bir ülke talebiydi. Bu fikirler ABD ve Fransız hegemonyasını ve uluslararası bankacılık sistemini tehdit ediyordu.

2011'de Batı planlı olarak yok edene kadar Libya, gelişen bir ülkeydi, Afrika'nın en zengin ve en müreffeh ülkesiydi.

Batı emperyalizmi, tarafından çıkarlarına ters düştüğü için 'diktatör' ilan edildi. Kaddafi de, Batı emperyalizmine karşı çıkan her lider gibi, bunun bedelini ödedi.

star.com.tr