18 Mayıs 2024 Cumartesi / 11 Zilkade 1445

Yıllar süren işgal, ölümler, kaos... ABD'nin yanlış politikaları Çin'i ortak yaptı

Bir milyondan fazla insanın hayatına mal olan ve geri dönülmez bir kargaşaya neden olan ABD'nin Irak işgali sonunda, eski müttefik dışlanırken Çin yeni ortak olarak görülüyor. Çin ile Irak arasında gelişen ikili ilişkiler, yıllar süren işgal ve kaosun mimarı ABD'yi rahatsız ediyor.

star.com.tr/ M. Cihat Ağaç6 Kasım 2019 Çarşamba 07:00 - Güncelleme:
Yıllar süren işgal, ölümler, kaos... ABD'nin yanlış politikaları Çin'i ortak yaptı
2003 yılında işgal ettiği Irak'ta bir milyondan fazla sivilin ölümüne neden olan ABD, yürüttüğü yanlış politikaların sonuçlarıyla karşı karşıya.
 
Yeni Zelandalı analist Darius Shahtahmasebi, ABD'nin özellikle Irak'ta İran'la nüfuz mücadelesi içinde görünse de, bölgedeki asıl rakibin Çin olduğunu ileri sürüyor.
 
Geçtiğimiz günlerde Uygur Özerk bölgesinde yaşanan insan hakları ihlallerine ilişkin 23 BM üyesi, Çin'i kınadı. Müslüman çoğunluğa sahip Irak'ın bu 23 ülke arasında yer almaması son dönemlere Irak - Çin ilişkilerindeki gelişmelerin bir sonucu olarak yorumlandı.
 
Çin'in, Irak hükümetinin DEAŞ'ı yenmesine bir katkıda bulunmadı. Çünkü Çin'in Ortadoğu politikaları neredeyse tamamen ekonomik temelli. Çin bölgede, nadiren güvenlik konusunda işbirliği yapıyor.
 
Irak'ın geçtiğimiz ay Çin’in İpek Yolu Projesi’ne katılacağı konuşulurken, Irak ile Çin arasındaki bağların güçlenmesi, Batı'yı panikletiyor.
 
Eylül ayında Çin'i ziyaret eden Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi'nin Çin'e 'değerli desteği' nedeniyle teşekkür ederek övgüde bulundu. Irak Başbakanı ziyareti, ikili ilişkilerde 'sıçrama noktası' olarak niteledi. Abdülmehdi'nin ziyaretinde, sekiz adet mutabakat zaptı ve bir kredi anlaşması imzaladı.
 
PETROL ÜRETİMİ VE ÇİN'İN İHTİYACI
 
2003-2018 yıllarında, petrol geliri 850 milyar doları aşan Irak'ta, petrol üretimi bir neredeyse iki katına çıktı. Çin'in en çok ihtiyaç duyduğu ikinci enerji kaynağı petrole sahip Irak, Çin için de ideal bir ortak konumuna yerleşiyor.
 
Çin'in yatırımları sadece petrol alanında değil. Afrika ve Pasifik Adaları başta olmak üzere ikili ilişki kurulan ülkelerde önemli altyapı projelerini finanse ediyor.
 
Bu yılın başında Irak'ı ziyaret eden Çin dışişleri bakan yardımcısı, Pekin’in Irak’ın yeniden inşasına katkıda bulunmaya hazır olduğunu belirtti.
 
ÇİN SİLAHLARINI ALIYORLAR
 
Irak son birkaç yıl içinde Silahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA), hassas güdümlü roketler ve balistik füze sistemleri dahil olmak üzere milyarlarca dolarlık Çin askeri teçhizatı satın aldı. ABD'nin daimi müşterisi olan Irak'ın bu alanda da yönünü ABD'nin rakibine çevirmesi, Washington'u oldukça rahatsız ediyor.
 
Öte yandan DEAŞ'la mücadele konusunda Irak hükümetine gerekli ekipmanları sağlayan ABD, 2014'ten bu yana Irak'ta yürüttüğü programlar için 5,8 milyar dolar, güvenlik programları için 2,5 milyar dolar para akışı sağladı.
 
ÇİN YENİ ORTAK, ABD DIŞLANIYOR
 
Irak halkı da, 'demokrasi' getireceği umuduyla bekledikleri ABD'nin, işgal sonrası bir milyondan fazla sivilin hayatına mal olan kaos ve kargaşadan başka bir şey getirmediğine inanıyor.
 
Diğer taraftan bu çatışmalarda rol almamış ve ülkeye sadece ekonomik ortaklık çerçevesinde yaklaşan Çin, işgalci ABD'den daha cazip ve ılımlı görünüyor.
 
ABD, Dünyanın birçok yerinde baskıcı politikalarından bunalan müttefik ülkelerde dışlanma riskiyle karşı karşıya. İşgal ederek, baskı uygulayarak müttefiklik yürütmeye çalıştığı ulusların ABD'yi dışlaması, onlarca yıldır yürütülen yanlış politikaların bir sonucu.
 
Shahtahmasebi'ye göre milyonu bulan ölümler, harcanan yıllar ve akan para sonunda ABD, Çin'in Irak'ta yayılmasından endişe duyuyorsa bu tamamen kendi politikalarının eseridir.