Yüksek gerilim: Tayvan için gerekirse savaşırız

Çin, ABD'nin Tayvan'la imzaladığı milyonlarca dolarlık silah anlaşmaları ve adanın bağımsızlığına verdiği desteğe, her uluslararası organizasyon veya görüşmede sert tepki gösteriyor.

Son olarak Çin Savunma Bakanı General Wei Fenghe ve ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, yıllık Shangri-La Dialogue Savunma Konferansının oturum aralarında Cuma günü Singapur'da bir araya geldi.

İngiliz düşünce kuruluşu Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (IISS) tarafından düzenlenen toplantı, 40'tan fazla ülkeden katılımcıyı çekti ve Japonya Başbakanı Fumio Kishida'nın konuşmasıyla başladı.

"BAĞIMSIZLIĞA YÖNELİK HER TÜRLÜ HAREKETİ EZERİZ"

Wei Fenghe, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin'e, Pekin'in Tayvan'ın Çin anakarasından ayrılmasını önlemek için "her ne pahasına olursa olsun savaşacağını" söyledi.

Çin Savunma Bakanlığı sözcüsü Wu Qian yaptığı açıklamada, "Wei'nin Austin'e, 'Tayvan'ı Çin'den ayırmaya cüret eden olursa, Çin ordusu her ne pahasına olursa olsun savaşmaktan geri durmayacak. Çin ve ordusunun Tayvan ayrılıkçılarının, Tayvan'ı anayurttan ayırmaya yönelik herhangi bir girişimini ezmek için gerekli tüm önlemleri almaktan başka seçeneği yok.' dedi." ifadelerini kullandı.

Wu görüşmeye ek olarak, "Çin ordusu, ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünü kararlılıkla koruyacak." dedi.

Austin ve Wei'nin görüşmesinden önce, ABD Başkanı Joe Biden geçen ay yaptığı bir açıklamada, 'Amerika'nın Çin ve Tayvan arasındaki olası herhangi bir çatışmaya ordusunu dahil edeceğini ilan etti' ve görünüşe göre ABD'nin adada uzun süredir devam eden 'stratejik belirsizlik' politikasını ve ABD ile ilişkisini göz ardı etti.

İki bakanın görüşmesinde, Biden'ın açıklamaları geri alındı ve ABD'nin, Pekin'in Tayvan üzerindeki egemenliğini tanıyan ancak Tayvan'ı zorla asimile etmesini onaylamayan ve Çin'in tehdit etmesi durumunda ABD'nin askeri müdahalesini ne garanti ne de dışlayan "Tek Çin Politikası"nın arkasında durduğunu açıkladılar.

Ancak, Blinken'in Çin'in Tayvan'a karşı "kışkırtıcı söylem ve faaliyetlerde" bulunduğuna dair ısrarı ve Pentagon'un Çarşamba günü Taipei'ye 120 milyon dolarlık silah satışını onaylaması Çin hükümetini kızdırdı. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian Perşembe günü bu tür anlaşmaların "tek Çin ilkesini ciddi şekilde ihlal ettiğini" açıkladı.

Cuma günü Singapur'da konuşan Wu, Çin'in bu silah anlaşmasına karşı olduğunu yineledi ve Blinken'in Pekin'in Tayvan Boğazı'nın istikrarını tehdit ettiği yönündeki iddialarını reddetti. Bunun yerine, herhangi bir olaydan "Tayvan bağımsızlığının ve yabancı güçlerin müdahalesinin" sorumlu olduğunu iddia etti.

TAYVAN MESELESİ

Japonya'nın 1895 yılındaki savaşta Çin'i yenilgiye uğratarak el koyduğu Tayvan Adası'ndan, mağlubiyetle ayrıldığı İkinci Dünya Savaşı sonrası çekildi. Savaş sonrası Çin'de, komünistlerle milliyetçiler arasında iç savaş başladı. 1949 yılında Mao Zedong öncülüğündeki Çin Komünist Partisi'nin iktidarı almasıyla, Milliyetçi Parti yanlıları kaçarak Tayvan Adası'na sığındı. Komünist Parti yönetimindeki Çin Halk Cumhuriyeti'nden adaya kaçan milliyetçiler 1912 yılında kurulan Çin Cumhuriyeti'nin burada devam ettiğini savunurken, Komünist Parti Tayvan'ı ülkenin özerk bir bölgesi olarak görmeye devam etti.

Ülkede ortaya çıkan iki farklı siyasi otoritenin neden olduğu gerilim ve karmaşa 1971'deki Birleşmiş Milletler (BM) kararıyla yeni bir boyut kazandı. BM siyasi otorite olarak tanıdığı Çin Cumhuriyeti (Tayvan) yerine siyasi otorite olarak Çin Halk Cumhuriyetini tanıma kararı aldı. Karar sonrası Tayvan, bağımsızlık arayışını dönemsel farklılıklarla sürdürdü. 2005 yılında Çin Ulusal Kongresi'nin yürürlüğe koyduğu 'ayrılma/bölünme karşıtı kanun' (Anti-secession Law) ile Tayvan'a karşı sürdüreceği tutumu açık bir şekilde ortaya koydu.

Son dönemde artan 'bağımsızlık' söylemi ve ABD'nin adaya verdiği destek, bölgede gerilimin had safhaya çıkmasına ve zaman zaman krizlere neden oluyor.

Star Gazetesi