7 Mayıs 2024 Salı / 29 Sevval 1445

Hedef yeni yılda 1.1 milyon kişiye iş

Başkan Erdoğan tarafından onaylanan 403 sayfalık 2020 programına göre ekonomideki toparlanmanın etkisiyle yeni yılda 1.1 milyon kişi iş bulacak. Büyüme ise ertelenmiş tüketim ve yatırımların devreye girmesiyle yüzde 5 olacak.

5 Kasım 2019 Salı 07:00 - Güncelleme:
Hedef yeni yılda 1.1 milyon kişiye iş

Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nca hazırlanan ve Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanan ‘2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’ Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. 403 sayfadan oluşan programda, Türkiye ekonomisi, büyüme, istihdam ve yatırımlar konusunda 2020 yılı hedefleri sıralandı. Buna göre bu yılın ikinci yarısında ekonomideki toparlanmanın ivme kazanması, 2019’da GSYH’nin yüzde 0.5, 2020’de de yüzde 5 büyümesi öngörülüyor. Bu büyüme ise ertelenmiş tüketim ve yatırımların devreye girmesiyle yaşanacak. 2020 GSYH büyümesine özel tüketim harcamalarının 3.1 puan, özel kesim sabit sermaye yatırım harcamalarının ise 2.8 puan katkı yapması hesaplanıyor.

İŞSİZLİK YÜZDE 11.8

2020’de, ekonomideki toparlanma sürecinin etkisiyle istihdamın bir önceki yıla göre yaklaşık 1 milyon 52 bin artması, işsizliğin ise yüzde 12.8’den yüzde 11.8’e gerilemesi planlanıyor. İş gücüne katılma oranının ise yükselişini sürdürerek 0.6 puan artışla yüzde 53,4’e ulaşması hedefleniyor. Cari işlemler açığının 2020’de 9.6 milyar dolar seviyesine yükselmesi, cari işlemler açığının GSYH’ye oranının ise yüzde 1.2 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor.

190 MİLYAR $ İHRACAT

Rapora göre, 2020 yılında kamu kesimi yatırımları tarım, enerji, ulaştırma ve eğitim alanlarında yoğunlaşacak. Rapora göre, 2020´de ihracat yüzde 4.7 artarak 190 milyar dolara ulaşacak, ithalat ise yüzde 11.4 azalarak 231.5 milyar dolara gerileyecek. Öte yandan, Tüketici Fiyat Endeksi´nin 2019 son çeyreğinde yüzde 12 olarak gerçekleşeceği raporda yer alırken, tüketici enflasyonunun 2020 yılı sonunda yüzde 8.5’e ineceği ifade edildi.

Milli elektrikli trende geri sayım başlıyor

Programa göre Türkiye Vagon Sanayi AŞ’nin (TÜVASAŞ), yabancı firma lisansı altında dizel tren dizisi üretimiyle elde ettiği bilgi birikiminin, milli elektrikli tren dizisi üretiminde kullanılması amaçlanıyor.      

Milli elektrikli tren dizisi üretimi kapsamında saatte 160 kilometre hıza uygun prototipin montajının bu yıl  sonuna kadar tamamlanması ve aracın raylara indirilmesi planlanıyor. Bu tren dizisinin test ve sertifikasyon sürecinin gelecek yıl sonuçlandırılarak, seri üretime geçilmesi öngörülüyor.      

Programa göre milli elektrikli lokomotifin tasarım çalışmaları da gelecek yıl tamamlanacak. TÜBİTAK tarafından projenin Ar-Ge faaliyetlerinin koordinasyonu ve kritik bileşenlerin prototip düzeyinde geliştirmelerine geçilecek. 2022 yılında milli elektrikli lokomotifin seri üretimine başlanması, 2023 yılında da milli yüksek hızlı trenin prototipinin tamamlanması hedefleniyor.    

BES’ten nakit çekme imkanı

2020 Yıllık Programı’na göre emekliliğe yönelik ve uzun vadeli tasarrufları artırmak amacıyla oluşturulan Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES), katılımcı tabanını genişletmeye yönelik bir dizi adım atılacak. Bazıları şöyle:

BES katılımcılarının kısa vadeli nakit ihtiyaçları nedeniyle sistemden çıkışlarının önlenmesi amacıyla sağlık, evlilik, eğitim, mülk sahibi olma gibi ihtiyaçlar nedeniyle bireylere sistemden çıkmadan birikimlerinin bir kısmını çekme olanağı tanınacak. 

Yurt dışı yerleşik Türk vatandaşlarına yönelik Dövizli BES uygulamasına geçilecek. 

Vatandaşın kumbara hesabı gibi uygulamalar ile finansal sisteme katılım ve tasarruf erken yaşta teşvik edilecek ve böylece sermaye piyasaları için uzun vadeli kaynak oluşturulacak.      

BES’i geliştirme çalışmalarına ek olarak yurt içi tasarrufları artırmak için lüks ve/veya ithal yoğunluğu yüksek ürünler listesi güncellenerek vergi düzenlemesi yapılacak.      

Genç kesimde uzun dönemli tasarrufları cazip hale getirecek şekilde BES’teki mevcut devlet destekleri yaşa göre farklılaştırılacak.

Bireysel emeklilikteki otomatik katılım sistemi, sistemde kalış süresi ve fon tutarını artıracak şekilde yeniden düzenlenerek tamamlayıcı emeklilik sistemine dönüştürülecek. Bu kapsamda sosyal tarafların mutabakatı ile Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) hayata geçirilecek.      

Sektör, iş kolu veya meslek esaslı tamamlayıcı emeklilik kurumlarının iyi uygulama örnekleri doğrultusunda geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması sağlanacak. 

Soğuk depo zincirleri teşvik edilecek

2020 Programı’na göre gıda ürünlerindeki fiyat dalgalanmalarının önlenmesi için meyve ve sebze ile et ve süt ürünlerinde soğuk depo zincirleri ile taşımacılık sırasında oluşan zayiat oranlarını en aza indirmeye yönelik taşıma araçları modernizasyonu teşvik edilecek.

Taze meyve sebze piyasasında fiyat atışlarını dengelemesi için teknolojik örtü altı üretimi, modern sulama sistemleri ve yenilenebilir enerji kullanan seralar desteklenecek.

Tarım ürünlerinin pazarlanmasında aracı sayısının azaltılması için üretici birliklerinin ticari faaliyette bulunabilmelerinin kolaylaştırılması amacıyla düzenlemeler yapılacak .   

Beş adet deniz sondajı yapılacak

2020 Yıllık Programı’na göre, kamunun, gelecek yıl enerji sektörüne 13 milyar 864 milyon lira yatırım yapması öngörülüyor.

Program kapsamında kaya gazı ve metan gazında kapsamlı araştırma faaliyetlerinin yürütülerek bu alanda toplam 5 geleneksel olmayan kuyu açılması planlanıyor.      

Programda Türkiye’nin, KKTC deniz ruhsat sahaları dahil olmak üzere petrol ve gazda 2020’de 5 sondaj yapılması planlanıyor. Bu kapsamda 3 bin kilometre iki boyutlu ve 20 bin 707 kilometre üç boyutlu sismik arama faaliyetlerinin sürdürülmesi hedefleniyor.       

Yerli kömürün kullanımının artırılmasına yönelik çalışmalar çerçevesinde Eskişehir-Alpu, Trakya-Ergene, Afyon- Dinar, Afşin-Elbistan ve Karapınar-Ayrancı sahalarında santral kurulmasına yönelik yapılacak ihaleler öncesinde rezerv çalışmaları yapılacak. Bu kapsamda Eskişehir-Alpu’da 60 bin metre sondaj hedefleniyor.        

Saros Körfezi’ndeki devreye alınacak LNG depolama tesisinin iletim şebekesine bağlantısı sözleşmesinin imzalanarak yapım çalışmalarına başlanması da program dahilinde bulunuyor.        

İç turizmi ölçme sistemi kurulacak

Programa göre iç turizmi ölçme sistemi kurulacak. Kişisel verilerin mahremiyetine dikkat edilerek elde edilen verilerle, yerli turist profilini ve turizm hareketlerini ortaya koyan bir çalışma yürütülecek.      

Teknoloji destekli olarak ziyaretçi deneyimini artırıcı projeler oluşturulacak. Bu çerçevede ziyaretçi deneyimini artıran teknoloji tabanlı uygulamalar geliştirilecek. 

Yurt dışı menşeli mobil ve internet uygulamalarına yönelik mali hususlar başta olmak üzere ülke mevzuatının uyumlaştırılması sağlanacak.      

Bakanlıkça 4 bin sektör çalışanına eğitim verilecek.

Sağlık Vadisi hayata geçecek

2020 Programı’na göre ilaç ve tıbbi teknolojiler alanında, tüm paydaşlarının yer aldığı entegre bir sağlık ekosistemi olarak Sağlık Vadisi hayata geçirilecek. 

İlaç ve tıbbi cihaz üretim alanlarının yer alacağı, ortak kullanıma hizmet edecek şekilde teknolojik imkanların bulunduğu, kümelenmeye yönelik desteklerin sağlanacağı sağlık teknoloji geliştirme bölgeleri oluşturulacak.      

Başta insülin ve terapötik aşılar olmak üzere, kullanılan ilaçların yerli üretimi kapsayan ortaklıkların kurulması sağlanacak.

Çevre ve enerji mahkemesi yolda

Programa göre, Bölge Adliye Mahkemeleri’ndeki davalar için hedef süreler belirlenecek, Adli Tıp Kurumu’nda da hedef süre uygulaması başlatılacak.

Çevre, imar ve enerji gibi alanlarda yeni mahkemeler kurulacak. 

Alternatif çözüm yollarından uzlaştırmanın kapsamı genişletilecek, tüketici uyuşmazlıklarında da arabulucuya başvuru dava şartı haline getirilecek.

Yeni bir İnsan Hakları Eylem Planı hazırlanacak.