3 Mayıs 2024 Cuma / 25 Sevval 1445

Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır

Kıdem tazminatı hesaplama son dakika yeni sistem nasıl? 2018 Kıdem ve ihbar tazminatı alma şartları nedir?

7 Kasım 2018 Çarşamba 07:00 - Güncelleme:
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır

Kıdem tazminatında reformla birlikte her çalışan için bir hesap açılacak. Bu hesaba yatırılacak aylık miktar en az 169 lira olacak. Yılbaşından itibaren bu miktar asgari ücretle birlikte artacak. Yeni Ekonomi Programı'nda yer alan kıdem tazminatı reformu 2019 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda da yer aldı. Sosyal tarafların anlaşması ile birlikte yapılacak çalışmaya göre her çalışanın Kıdem Tazminatı garanti altına alınacak. Bunu sağlamak amacıyla da her çalışan için bireysel bir kıdem tazminatı hesabı açılacak.

Böylece 1 günlük çalışmanın bile karşılığı olacağından tazminatı hak etmek için 1 yıl beklemek gerekmeyecek. Üstelik tazminat hesabı kişisel olduğu için istifa tazminat almaya engel teşkil etmeyecek. 1 yıl için brüt maaşa tekabül eden yüzde 8,33'lük ödeme bulunmakta ve burada işverenlerin ödeyecekleri oranlara Bireysel Emeklilik Sistemi'ndeki gibi devlet katkısı olması da bekleniyor.

Kıdem tazminatı yeni sistemle gelecek değişiklikler açıklandı.  Kıdem tazminatında yapılacak reformla birey hesabına dayalı fon sistemine geçilecek. 2019 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'na göre, sosyal tarafların mutabakatıyla tüm işçilerin erişebilirliğini güvence altına alan bireysel hesaba dayalı bir kıdem tazminatı reformu gerçekleştirilecek.

Tek gün çalışana da kıdem ödenecek! Yeni kıdem tazminatı sistemi yolda. Hükümet milyonlarca çalışanı ilgilendiren yeni kıdem tazminatı sistemiyle ilgili çalışmalarına başladı. 10 ayak üzerine oturtulan sistemde bir gün çalışana da kendi isteğiyle istifa edene de tazminat ödenecek.

Milyonlarca çalışanı ilgilendiren kıdem tazminatı sistemi 10 ayak üzerine oturtulacak. Aile, Sosyal Hizmetler ve Çalışma Bakanlığı'nca geçen yıl Ekonomi Koordinasyon Kurulu ve Bakanlar Kurulu'na sunulan model yeniden masaya yatırılacak.

Sabah gazetesinden Hazal Ateş'in haberine göre, sistemin önemli ayaklarını oluşturacak 10 başlık şöyle;

ÇALIŞANIN HAKKI KORUMADA: Bir gün çalışanın kıdemi ve kazanımları korunacak. Çalışanların hiçbir hakkı yanmayacak. Kıdem tazminatı planlanır hale gelirken, işverenin de maliyeti düşecek.

DÜŞÜK KIDEM OYUNU BİTECEK: Çalışanların düşük kıdemle işten çıkarılmasını önleyecek düzenleme yapılacak. Kıdem kazanmadan sözleşmesi bitenin de parası birikecek.

İŞ DEĞİŞTİRMEK KOLAYLAŞACAK: İşten ayrılma durumunda aynı hesap üzerinden kıdem sürecek.

BİREYSEL HESAP OLACAK: İşsizlik Fonu'nda olduğu gibi ortak hesap olmayacak. Her çalışanın görebileceği bireysel bir kıdem hesabı olacak. Çalışanlar her ayın sonunda birikimlerinin hangi noktada olduğunu takip edebilecek.

BİRİKİMLER DEĞERLENDİRİLECEK: Çalışanlara birikimlerini değerlendirmesi için yatırım araçları konusunda seçenekler sunulacak. Bu hesaba devlet de katkı sunacak. Çalışan herhangi bir tercihte bulunmazsa birikiminin bir bölümü kamu borçlanma araçlarında da değerlendirilebilecek.

İSTİFADA YANMAYACAK: İstifa edene de tazminat verilecek.

ŞİRKET İFLAS ETSE DE ÖDENECEK: Bir şirket iflas ettiğinde çalışanın kıdem hakkı yanmayacak.

ÖDEMEYENE YAPTIRIM: Primi ödemeyen işverene yaptırımlar yer alacak.

ERİŞİME DEVLET GÜVENCESİ: Tüm işçilerin erişebilirliği güvence altına alınacak. Yeni sistemle kazanımlar aynen korunacak. Mevcut haklarına hiçbir şekilde dokunulmayacağının garantisi verilecek.

30 GÜN KORUNACAK: Kıdemde 30 gün esası korunacak. Kıdem tazminatı sisteminde fona yatırılacak prim oranı yüzde 8.33. Bir yıla karşılık 30 günlük ücret aynen korunuyor.

KIDEM TAZMİNATI İÇİN KOVULMAYI BEKLEMEYE GEREK YOK

Bu reformla her çalışanın kıdem tazminatı garanti altına alınacak. Yani kıdem tazminatı almak için işçinin kovulmayı beklemesine gerek kalmayacak. İstifa eden, kendisine işverinin ayırdığı fondan parasını alıp gidecek.

MEVCUT DURUM

-Tazminat için 1 yıl bekleniyor.

-Sadece işten atılan alabiliyor.

-Firmalar kaynak ayırmıyor.

-Çalışan tazminatını bilmiyor.

-Kendi ayrılan tazminatı bırakıyor.

-Mahkemeler tazminat dosyası ile dolu.

REFORM SONRASI

-1 gün bile çalışan tazminat alacak.

-Herkesin kıdem tazminatı garanti olacak.

-İşveren her ay bir ödeme yapacak.

-Her çalışan kendi hesabını görebilecek.

-İş değiştiren tazminat hesabını taşıyabilecek.

-İşveren-işçi arasında tazminat sorunu kalmayacak.

ASGARİ ÜCRETLİNİN PRİM HESABI

-Brüt asgari ücret 2.029,50 TL

-Yıllık asgari ücret 24.354,00 TL

-Aylık tazminat primi (% 8,33) 169,05 TL

-1 yıllık tazminat 2.028,60 TL

-Aylık tazminat primi ( % 5,84) 118,53 TL

-1 yıllık tazminat 1.422,28 TL

Kıdem tazminatında yüzde 8,33 formülü uygulanacak.

Söz konusu Bakan Albayrak tarafından açıklanan YEP içerisinde bulunan kıdem tazminatı reformu geniş yankı uyandıracak.

Sabah Gazetesi'nin haberine göre; Sosyal taraflarla beraber anlaşma sağlanmasıyla birlikte yapılacak olan çalışmalara göre her çalışan Kıdem tazminatını garanti altına alacak ve bunun sağlanması için her çalışana bireysel kıdem tazminatı hesabı açılacak.


Bununla birlikte 1 günlük çalışmalarda bile karşılığı olacağından dolayı tazminatı hak etmek için 1 yıl beklenmesi zorunlu olmayacak.

Bugün bakıldığında hiçbir şirketin kıdem tazminatı fonu bulunmadığı gerekçe gösterilerek işçi çıkarma sıkıntıları ile mücadele veriyor.

Yeni sistemde ise işverenler açısından bu sorun ortadan kalkmış olacak.

Bugün hiçbir şirketin kıdem tazminat fonu olmadığı için olası işçi çıkarmalarda sıkıntılar yaşanıyor. Yeni sistem her ay ödeme getireceği için işverenler açısından da büyük bir yük ortadan kalkacak. Böylece aylık küçük miktarlarda yapılacak ödemeler çalışanın hesabında birikecek ve bu biriken para tazminat olarak kendisine verilecek.

PARA İÇİN ÜÇ SİSTEM
1) Kıdem tazminatı mevcut durumda her yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden ödeniyor. Buna göre de aylık olarak ödenecek miktar brüt maaşın yüzde 8.33'ü oluyor. Bu yıl uygulanan asgari ücrete göre en düşük ödeme ise 169 lira. Her ay 169 lira ödenen bir çalışanın 1 yıl sonunda kıdem tazminatı hesabında 2.028,60 TL birikiyor. Bu da bu yılki asgari ücret miktarı.
2) İşveren sendikaları 30 günlük brüt ücret yerine 21 gün öneriyor. Bu durumda her ay brüt maaşın yüzde 5.84'ü hesaba aktarılmış oluyor. Söz konusu hesap aynı zamanda bazı fonlarda değerlendirilip nemalanacağından kaybın önleneceği ileri sürülüyor.
3) Bir başka formülde ise yine 1 yıl için bir brüt maaşa denk gelen yüzde 8.33'lük ödeme bulunuyor. Burada işverenin ödeyeceği orana Bireysel Emeklilik Sistemi'ndeki gibi devlet katkısı olması da bekleniyor.

MEVCUT DURUM
* Tazminat için 1 yıl bekleniyor.
* Sadece işten atılan alabiliyor.
* Firmalar kaynak ayırmıyor.
* Çalışan tazminatını bilmiyor.
* Kendi ayrılan tazminatı bırakıyor.
* Mahkemeler tazminat dosyası ile dolu.

REFORM SONRASI
* 1 gün bile çalışan tazminat alacak.
* Herkesin kıdem tazminatı garanti olacak.
* İşveren her ay bir ödeme yapacak.
* Her çalışan kendi hesabını görebilecek.
* İş değiştiren tazminat hesabını taşıyabilecek.
* İşveren-işçi arasında tazminat sorunu kalmayacak.

ASGARİ ÜCRETLİNİN PRİM HESABI
* Brüt asgari ücret 2.029,50 TL
* Yıllık asgari ücret 24.354,00 TL
* Aylık tazminat primi (% 8,33) 169,05 TL
* 1 yıllık tazminat 2.028,60 TL
* Aylık tazminat primi ( % 5,84) 118,53 TL
* 1 yıllık tazminat 1.422,28 TL

 

KIDEM TAZMİNATI NEDİR?

Kıdem tazminatı hesaplama işlemi, bu işlem ile ayrıldıkları iş yerinden ne kadar ücret alacağını öğrenmek isteyen vatandaşların araştırdığı konu oldu.

Kıdem tazminatı hesaplamalarında muhakkak sorulan sorulardan birisi olan tavan ücret, bu yıl yaklaşık 300 liralık bir artış ile 5.001,76 lira oldu. Aldıkları maaş ne kadar olursa olsun belirlenen tavan ücret üzerinden gerçekleştirilebilecek olan kıdem tazminatı talebi, çalışılan yıl üzerinden kolayca öğrenilebiliyor.

KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA İŞLEMİ NASIL YAPILIR?

"Çalışana; her bir yıl için, 30 günlük (aylık brüt ücret) tazminat ödeniyor. Toplam tazminat tutarı da, çalışanın son aldığı aylık brüt ücretin, o işyerinde çalıştığı yıl süresi ile çarpılması ile bulunuyor. Örneğin, son aldığınız brüt ücret 2 bin 500 liraysa, aynı işyerinde 7 yıldır çalışıyorsanız ve işvereniniz sizi işten çıkarttıysa; kıdeminiz 17.500 bin lira tutuyor. Ücretin içinde yer alan; yol yardımı, yemek, ikramiye, prim gibi tüm ödemeler de tazminat hesabına katılıyor.Peki, kıdem tazminatının bir limiti yok mu? Var; buna da tavan deniyor ve devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçemiyor. İşte, bu tutar, 2018 ile birlikte arttı ve 5.001,76 lira oldu. Geçen sene ise bu rakam, 4.732,48 liraydı. Yani bu sene emekli olanlar, geçen seneye oranla tazminatını yüzde 5,6 zamlı alacak. Bu rakam, 1 Ocak-30 Haziran arası için geçerli. Hazirandan sonra kıdem tazminatının tavanı daha da artacak.

Yeri gelmişken, çalışanların kıdem tazminatı hesaplamasında sıkça yaptıkları bir yanlışa da değineyim. Özellikle yüksek ücretle çalışanlar, aylık ücret ile çalıştıkları yılı çarparak, çıkan rakamı tazminat olarak alacaklarını zannediyor. Oysa tazminata konu olacak tavan aylık bu yıl için 5.001,76 liradır ve bunun üzerinde ne kadar maaş alınırsa alınsın tazminat hesabı 5.001,76 lira üzerinden yapılır. Örneğin, brüt ücretiniz 6 bin lira olsun, işyerinde de 5 yıldır çalışıyor olun. 6 bin liranın 5 yıl ile çarpılması sonucu çıkan 30 bin liralık kıdem tazminatı yanlış hesaptır. Doğrusu, 5.001,76 liranın, 5 yıl ile çarpılması sonucu çıkan 25.008,8 liradır."