20 Mayıs 2024 Pazartesi / 13 Zilkade 1445

Türkiye dengeleri değiştirdi! ''Syunik şeridi''ni kaybetme riskiyle karşı karşıyalar

İran, 'Syunik şeridi'nde oluşacak jeopolitik bir riskle karşı karşıya. İran'ın Güney Kafkasya'da Türkiye-Azerbaycan ittifakının artan gücü karşısında çaresiz kaldığı ifade edildi. Syunik şeridinde muhtemel değişikliklerin Tahran yönetiminin Gürcistan'a bir koridor inşa etme umutlarını boşa çıkaracağı kaydedildi.

Star Gazetesi2 Kasım 2022 Çarşamba 13:35 - Güncelleme:
Türkiye dengeleri değiştirdi! ''Syunik şeridi''ni kaybetme riskiyle karşı karşıyalar

Avrupa merkezli düşünce kuruluşu yayımladığı analiz yazısında, Türkiye ve Azerbaycan'a zemin kaybetmekten korkan İran'ın "Syunik şeridi"nde yaşanacak muhtemel değişiklik sebebiyle Ermenistan'ı giderek daha fazla desteklediğini belirtti.

İran'ın Güney Kafkasya'daki etkisini yeniden kazanmaya çalıştığı, İran'ın bölgedeki geniş çaplı askeri tatbikatın, Güney Kafkasya'da kötüleşen jeopolitik duruma karşı artan rahatsızlığının bir ifadesi olarak görülmesi gerektiği ifade edildi.

Aras nehrinde düzenlenen tatbikat tarihinin Azerbaycan'ın İran'ın kuzey sınırı boyunca Ermenistan'dan kaybettiği toprakları geri aldığı Ekim 2020'ye denk gelmesine dikkat çekildi.

2020'deki İkinci Karabağ Savaşı'nın ardından İran'ın bölgedeki gücünün azaldığı, Azerbaycan'ın askeri zaferine verdiği destek nedeniyle asıl kazananın Türkiye olduğu vurgulandı.

İran'ın en yakın ortağı Ermenistan'ın ciddi şekilde zayıflamış olduğundan endişelenirken, Azerbaycan'ın daha büyük toprak değişiklikleri için bastırdığından şüphelendiğinden bahsedildi.

Analiz yazısında şu ifadeler yer aldı;

İran'ın son hamlelerinin altında yatan duygu, kısmen Azerbaycan'ın yeni keşfedilen gücü ve kısmen de Türkiye'nin gücünden kaynaklanmaktadır. İkincisi, Türkiye 2020 savaşının ardından Güney Kafkasya'daki konumunu önemli ölçüde artırdı. Ankara, Azerbaycan'a insansız hava araçları da dahil olmak üzere modern silahlar sağladı, askerlerini eğitti, resmi bir ittifak anlaşması imzaladı ve bakışlarını Hazar Denizi'ne ve Orta Asya'ya, özellikle Türkmenistan'a çevirdi. NATO üyesi Türkiye'nin büyüyen rolü Batı'ya fayda sağlıyor gibi görünebilir, bu da İran'ın rahatsızlığına başka bir unsur ekliyor. Bazıları şimdi kuzey sınırları boyunca güçlü bir Türk devletleri ittifakı yayının ortaya çıkması ihtimalini görüyor.

2020 savaşında yenilgiye uğrayan Ermenistan'ın son yaşanan çatışmalarda Azerbaycan'ın askeri gücüne karşı koyamadığı net bir şekilde görüldüğü kaydedildi: İki ülke arasında eli kulağında olan barış anlaşmasıyla ilgili görüşmeler sürüyor ve bu İran için gerçek bir risk oluşturuyor. Ermenistan, doğu-batı Azeri koridoru üzerinde anlaşmaya zorlanabilir. Bu, İran'ın ülkenin Güney Kafkasya devletlerinin sınırlarında herhangi bir değişikliğe izin vermeyeceğine dair sert açıklamalarını açıklıyor.

İRAN'DA "SYUNİK ŞERİDİ" PANİĞİ!

İran'ın Ermenistan'ın Syunik bölgesinin merkezi olan Kopan'da yeni bir konsolosluk açmasının Tahran yönetiminin bölgesel statükoyu koruma konusunda ciddi olduğunun bir işareti olarak gösterildi.

Syunik şeridinin İran için jeopolitik riskler barındırdığı belirtilirken Ermenistan ile olan tek bağlantının kaybedilmesinin İran'ı Türk-Azerbaycan ittifakına daha fazla bağımlı hale getireceğinden söz edildi. Syunik şeridindeki değişiklerin Türkiye ve Azerbaycan'ı çok güçlü bir konuma getireceği, İran'ın Gürcistan'a bir koridor inşa etme umutlarını da boşa çıkaracağı dile getirildi.

Analiz yazısında şu ifadeler yer aldı;

İran, Nahçıvan'a ulaşmak için İran transit yollarını kullanmak zorunda olan Azerbaycan üzerindeki mevcut baskısını da kaybedecek. Dolayısıyla İran'ın son hamleleri bu daha geniş jeo-ekonomik prizma içinde görülmelidir. Türkiye ile rekabet sessiz ama yine de İran'ın duruşunu şekillendirmede itici bir güç görevi görüyor. Rusya, Çarlık döneminden beri Türklerin atılganlığından da endişe duyduğu için bir miktar destek sunabileceğine güvenilebilir. Ancak Kremlin'in Türkiye'ye, özellikle de Ukrayna'ya karşı savaşta tarafsızlığına ihtiyacı var

Star Gazetesi