Bayraktar TB2 dengeleri alt üst etti! Türkiye, ABD'nin tahtını yıktı

Amerika merkezli iş dünyasını konu alan Forbes, Bayraktar TB2'leri yakın markaja aldı. Forbes dergisinde yazar olan Paul Iddon, Türkiye'nin başarısıyla dünyada etki uyandıran Bayraktar TB2'leri konu alan bir makale kaleme aldı. Türk İHA'larının dünyanın birçok yerinde ilgi gördüğünü yazan Iddon, şimdiye kadar 28 ülkeye satılan Bayraktar TB2'lerin neden tercih edildiğini değerlendi.

DÜNYA BAYRAKTAR TB2'Yİ SEÇTİ

Dünyaca ünlü iş dergisi Forbes'te yer alan Bayraktar TB2 hakkındaki yazıda şu ifadelere yer verildi: Kuveyt geçtiğimiz günlerde Türkiye'nin ünlü Bayraktar TB2 insansız hava aracını sipariş eden 28. ülke oldu. Aynı zamanda, TB2'nin diğer yabancı işletmecileri daha büyük, daha gelişmiş ve daha pahalı Türk insansız savaş hava araçları (SİHA'lar) almaya devam ediyor.

Ocak ayında Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı Basın Servisi Başkanı Daiyrbek Orunbekov, ülkesinin Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) tarafından inşa edilen Aksungur ve Anka İHA'larını satın aldığını ve teslim aldığını iddia etmişti.

Aksungur ve Anka'nın satın alınması, Orta Asya ulusunun TB2 ve Akıncı'yı satın aldığına dair önceden raporlar ve göstergeler olduğundan, yeni görünmektedir.

Hava kuvvetlerinde savaş uçağı bulunmayan Kırgızistan, 2021'in sonlarında TB2'ler satın aldı. Ekim 2022'de Kırgız Ulusal Güvenlik Devlet Komitesi başkanı Kamçibek Tashiev'in bir Bayraktar Akıncı insansız hava aracının önünde poz verdiği ve "Akıncı bizim! " Bişkek'in de o SİHA'yı satın aldığını ileri sürdü.

Kırgızistan'ın dört insansız hava aracı türünün hepsini satın almamış olsa bile, TB2'den daha fazlasını satın almış olması, Ankara'nın katlanarak büyüyen uluslararası insansız hava aracı ihracatını sunmak için bu modelden çok daha fazlasına sahip olduğunu hatırlatıyor.

TÜRKİYE'YE TALEP YAĞIYOR

Katar Üniversitesi İbn Haldon merkezinde Türkiye uzmanı ve Atlantic Council'in Scowcroft Ortadoğu Güvenlik Girişimi'nde mukim olmayan Kıdemli Araştırmacı Dr. Ali Bakır, "Kırgızistan birden fazla Türk yapımı SİHA platformu işletiyor. Son zamanlarda Orta Asya'daki karayla çevrili ülkenin Bayraktar Akıncı SİHA'yı alacağına dair söylentiler var, ancak bu yakın zamanda olursa şaşırırım." Dedi.

Bununla birlikte, Pakistan ve Azerbaycan gibi halihazırda en az bir tür Türk yapımı SİHA kullanan bazı ülkeler Akıncı'yı aldı veya alacak. Muhtemel diğer ülkelerin listesi Ukrayna ve Katar'ı da içerebilir.

TB2'nin uluslararası pazardaki başarısı, temel olarak 2020'de üç çatışmada (Suriye, Libya ve Dağlık Karabağ) başarılı muharebe kullanımından geldi. Kullanımları için genellikle daha katı ön koşullarla gelen piyasada, nispeten düşük fiyatı, daha pahalı ve gelişmiş insansız hava araçlarını karşılayamayan ülkeler için cazipti. Ancak bu diğer daha büyük Türk SİHA'larında durum böyle değil.

Dünya genelindeki İHA fiyatlarını değerlendiren Bakır, "Akıncı, TB2'den çok daha gelişmiş ve onun kadar ucuz değil, ancak bunlar farklı türde görevler için iki farklı platform. Bayraktar TB2 gibi bazı Türkiye yapımı İHA'ların zorlu muharebe sahalarında düşük maliyet ve yüksek verimliliğin bir kombinasyonu ile kendilerini çoktan kanıtlamış olması, Türkiye'nin yükselen bir İHA gücü olduğunu zaten kanıtlamış olduğu anlamına geliyor." dedi.

Akıncı ve yakında çıkacak olan pilotsuz savaş uçağı Bayraktar Kızılma gibi Türkiye'nin daha gelişmiş dronları, birkaç nedenden ötürü muhtemelen TB2 kadar yaygın bir şekilde ihraç edilmeyecektir.

Bakır, "Türkiye'nin gelecekteki Akıncı veya Kızılma gibi diğer daha gelişmiş ve stratejik platformlara yönelik ihracat stratejisi, TB2'nin ihracat stratejisine kıyasla farklı olacaktır. Daha az sayıda ülke, Türkiye'nin daha gelişmiş SİHA'larını almaya hak kazanacaktır." dedi.

ABD DEVRİ RESMEN SONA MI ERİYOR?

Bununla birlikte, bu gelişmiş SİHA'ların (Bayraktar TB2), daha sınırlı sayıda uygun ülkeye bile olsa sunulması, Türkiye'nin daha ucuz, daha harcanabilir alternatifler sunarak pazardaki daha üst düzey insansız hava araçlarıyla rekabet etmek yerine doğrudan rekabet edebileceğini göstermektedir.

Bakir, "Birinci sınıf SİHA üreticileri sınırlıdır. Bu alanda rekabet eden bir avuç ülke var ve ABD dışındaki birçok batı ülkesi şu anda bu rekabetin dışında." dedi.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), silahlı insansız hava araçlarının çoğalmasını önlemeyi amaçlayan Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi (MTCR) tarafından önerilen sınırlara bağlı kaldığı için silahlı insansız hava araçlarını geniş çapta ihraç etmeyi yıllarca reddetti. Çin gibi ülkeler, alıcının nihai olarak onları nasıl kullandığına pek aldırış etmeden askeri insansız hava araçlarını ihraç ettiğinden, çoğalma yine de devam etti. ABD daha sonra insansız hava araçlarını ihraç edebilmek için MTCR'yi Trump yönetimi altında yeniden yorumladı.

Türkiye'nin insansız hava aracı ihracatçısı olarak başarısının, değinen Bakır, "Örneğin, düşük maliyet ve yüksek verimliliğin altın birleşiminin yanı sıra, TB2 kendi kategorisindeki bir boşluğu dolduruyor. Diğer Türk olmayan platformlar ya güvenilmez, çok pahalı, ciddi bir şekilde savaş testinden geçmemiş ya da sadece farklı bir kategoride." dedi.