Ayasofya Zoe mozaiği ne anlama geliyor? Ayasofya'daki mozaikler ne zaman yapıldı?

86 yıl sonra Cuma namazıyla birlikte ibadete açılan Ayasofya'daki mozaikler ne zaman yapıldı? Ayasofya Zoe mozaiği ne anlama geliyor? Dünya mimarlık tarihinin günümüze kadar ayakta kalmış en önemli anıtları arasında yer alan yapı hakkında araştırmalar da hız kazandı. Peki Ayasofya Zoe mozaiği ne anlama geliyor? İşte Ayasofya Camii'ne dair tüm merak edilenler..

 Dünya mimarlık tarihinin günümüze kadar ayakta kalmış en önemli eserleri arasında yer alan Ayasofya-i Kebir Camii; mimarisi, Ayasofya Zoe mozaiği, büyüklüğü ve işlevselliği ile sanat dünyasında önemli bir yer tutuyor. Müslümanlar için oldukça önemli olan bugünde Ayasofya'daki mozaikler hakkında araştırmalar hız kazandı. Cuma namazı öncesinde Ayasofya'daki mozaikler perdeleme yöntemiyle kapatıldı. Peki Ayasofya'daki mozaikler ne zaman yapıldı? Ayasofya Zoe mozaiği ne anlama geliyor? İşte tüm merak edilenler..

AYASOFYA ZOE MOZAİĞİ NE ANLAMA GELİYOR?

İstanbul’da, Ayasofya’nın güney galerisinde yer alan Zoe ve Komnenos mozaikleri Bizans anıtsal resminin en önemli örneklerindendir. Zoe ve Komnenos mozaik panelleri Ayasofya güney galerisinin doğu duvarında bulunan bir pencerenin iki yanında yer almaktadırlar.

Ayasofya Zoe mozaiği; merkezde tahta oturan İsa sol elinde tuttuğu İncil ile betimlenmiştir. Onun sol tarafında elinde bir rulo ile İmparatoriçe Zoe’yi ve sağ yanında ise elinde bir para kesesi (apokombion) ile eşi İmparator IX. Konstantinos Monomakhos bulunmaktadır.

Mozaikteki imparator tasvirinin başının değiştirildiği tespit edilmiştir. İmparatoriçe Zoe üç evlilik yapmış ve evlendiği kişiler sırasıyla; III.

Romanos Argyros (1028–1034), IV. Mikhail Paphlagon (1034–1041) ve IX. Konstantinos Monomakhos (1042–1055) adlarıyla Bizans imparatoru olmuşlardı.

Yani mozaik ilk kez III. Romanos ya da IV. Mikhail döneminde yapılmış ve sonradan IX. Konstantinos’un başının bu öncekilerden biriyle değiştirilmiş olduğu düşünülmektedir.

AYASOFYA'DAKİ MOZAİKLER NE ZAMAN YAPILDI?

Ayasofya, Doğu Roma İmparatorluğu’nun İstanbul’da yapmış olduğu en büyük kilise olup aynı yerde üç kez inşa edilmiştir. İlk yapıldığında Megale Ekklesia (Büyük Kilise) olarak adlandırılmış, 5'inci yüzyıldan İstanbul'un fethine kadar Hagia Sophia (Kutsal Bilgelik) olarak isimlendirilmiştir. İmparator Konstantios tarafından 360 yılında yaptırılan Megale Ekklesia ve İmparator II. Theodosis’in 415 yılında yeniden inşa ettirdiği kilise halk ayaklanmalarında yıkılmıştır.

Günümüz Ayasofya-i Kebir Camii, İmparator Justinianos tarafından dönemin iki önemli mimarı Tralles’li (Aydın) Anthemios ve Miletos’lu (Balat) İsidoros’a yaptırılmıştır.

Kayıtlardan, iki baş mimar ile birlikte çalışan yüz mimar ve her mimarın emrinde yüz işçinin binanın yapımını 5 yıl 10 ay gibi kısa bir sürede tamamladıkları anlaşılmaktadır.

916 yıl kilise olarak ibadete açık olan yapı, Fatih Sultan Mehmed'in 1453'te İstanbul'u fethetmesiyle camiye çevrilmiştir.

Fetihten hemen sonra yapı güçlendirilerek en iyi şekilde korunmuş ve Osmanlı Dönemi ilaveleri ile birlikte cami olarak varlığını sürdürmüştür.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ayasofya Camii ziyareti sırasında çekilen fotoğraflarda freskleri kapatacak perde düzeni görüldü.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, akşam saatlerinde yarın ibadete açılacak olan Ayasofya Camii’nde incelemelerde bulunmuştu. Ziyareti sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın cami içerisinde çektirdiği fotoğraflarda Ayasofya’da freskleri kapatacak bir perde düzeneğinin kurulduğu görüldü.

AYASOFYA'NIN TARİHİ

Doğu Roma İmparatorluğu'nun İstanbul'a yaptığı en büyük kilise olan Ayasofya, aynı yerde üç kez inşa edildi.

Yunanların hakim olduğu (MÖ 660-MS 73) Byzantium şehrinde, bugünkü Ayasofya'nun bulunduğu yere yapılan dini yapı, Roma İmparatoru Septimius Severus tarafından tahrip edildi.

Roma İmparatorluğu hakimiyetindeki şehirde, I. Konstantin'in oğlu II. Konstantin tarafından 360 yılında aynı yere inşa edilen yapı, Hagia Sophia (Kutsal Bilgelik) olarak isimlendirildi.

1. Ayasofya, Doğu Roma İmparatoru Arkadios'un eşi Evdokia'nın Ayasofya önüne gümüş kaplamalı bir heykelinin dikilmesi üzerine çıkan ayaklanmada, yapılışından 44 yıl sonra büyük ölçüde yıkıldı.

Arkadios'un ardından başa geçen İmparator II. Theodosios tarafından mimar Ruffinos'a yeniden yaptırılan Ayasofya, 415'te ibadete açıldı. 2. Ayasofya, 532'ye kadar şehrin en büyük kilisesi olarak varlığını devam ettirdi.

2. Ayasofya, I. Justinianus döneminde çıkan "Nika İsyanı" sırasında açılışından 117 yıl sonra 532'de yakılıp yıkıldı.

AYASOFYA 5 YILDA YENİDEN İNŞA EDİLDİ

Nika İsyanından 39 gün sonra I. Justinianus tarafından Ayasofya'nın inşasına yeniden başlandı.

Bugüne kadar gelen Ayasofya'nın 532 yılında başlayan inşası, 537 yılında tamamlandı.

Ayasofya'nın yapımını, dönemin ünlü bilim insanları fizikçi Miletli İsidoros ve Trallesli matematikçi Anthemius yönetti. İki baş mimar ile birlikte çalışan 100 mimar ve her mimarın emrinde 100 işçi, binanın yapımını 5 yıl 10 ay gibi kısa bir sürede tamamladı.

3. Ayasofya'nın yapımında ahşap malzeme yerine güçlü, çevre şartlarına ve ateşe dayanıklı olduğu için tuğla kullanıldı.