Hıdırellez nedir, neden kutlanır? Hıdırellez ne zaman 2023?

Hıdırellez için geri sayım başladı. Anadolu, İran, Yunanistan ve Doğu Akdeniz ülkelerinin kültürünün bir simgesi olan Hıdırellez, her yıl olduğun gibi 2023'de de büyük bir coşkuyla kutlanacak. Hıdırellezde dilek dileyip, dua etmek isteyenler, hıdrellezin ortaya çıkış hikayesini araştırmaya başladı. Peki, bu yıl hıdırellez ne zaman 2023? Hıdırellez nedir, neden kutlanır? Hıdırellezde ne yapılır, ritüelleri nedir? İşte merak edilenler...

HIDIRELLEZ 2023 NE ZAMAN?

'Hıdırellez ne zaman, hangi güne denk geliyor?' soruları, Nisan ayını yarıladığımız bu günlerde sorgulanmaya başlandı.

Hızır ve İlyas peygamberlerin yeryüzünde buluştuğu günü simgeleyen, Hızır ve İlyas sözcüklerinin birleşmesiyle halk dilinde Hıdrellez olarak adlandırılan, doğanın canlanmasının karşılandığı Hıdrellez günü, ibadetlerden, temizliğe, yardımlaşmalardan, diğer hazırlıklara, adeta bir bayrama hazırlanır gibi hazırlanılan bir gündr. 6 Mayıs sabahı asırlardır coşkuyla kutlanmaktadır.

2023 yılında Hıdırellez Bayramı 5 Mayıs Perşembe akşamı başlayacak ve 6 Mayıs Cuma ikindi saatine kadar devam edecek.

HIDIRELLEZ NEDİR, NEDEN KUTLANIR?

Hıdırellez; Orta Asya, Ortadoğu, Anadolu ve Balkanlar'da kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdırellez günü, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğu düşünülen Hızır ile denizlerin hâkimi olduğuna inanılan İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür ve kutlanır.

Hızır ve İlyas kelimelerinin birleştirilmesi sonunda ortaya çıkan "Hıdırellez", Anadolu, Kırım ve Azerbaycan ile Orta Doğu ve Balkan ülkelerinde "bayram" olarak kutlanıyor. Mevsimlik bir bayram olarak belirli yörelerde kutlanan Hıdırellez'de geçmişten bugüne, gül fidanına dilek bağlamak ve ateşten atlamak gibi bazı ritüeller yapılıyor.

Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdırellez günü, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğu düşünülen Hızır ile denizlerin hakimi olduğuna inanılan İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür ve kutlanır.

HIDIRELLEZDE NASIL DİLEK TUTULUR, NE YAPILIR?

6 Mayıs günü kutlanan Hıdrellezde, insanlar çeşitli etkinliklerle bu özel günde ateşler yakıp, dualar edip, dilek tutacak. Yazdığı duaları ve dilekleri gül ağacı seramonisinde ağacın altına bırakacak. Hıdırellez sabahı da ilk iş, gül ağacının dibine gidip o notları akan suya (deniz) bırakmak olacak.

HIDIRELLEZ RİTÜELLERİ NELERDİR?

Hıdrellez gecesi ise Hızır'ın uğradığı yerlere ve dokunduğu şeylere feyiz ve bereket vereceği inancıyla çeşitli ritüeller yapılır.

Yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılır.

Ev, bağ-bahçe, araba isteyen kimseler, Hıdrellez gecesi gül ağacının altına istediklerinin küçük bir modelini yaparlarsa Hızır'ın kendilerine yardım edeceğine inanılır.

Aynı zamanda dileklerini kırmızı kurdaleye bağlayıp gül ağacına asarlar. Bir yıl boyunca dileklerinin yerine gelmesini beklerler.

Bazı kimseler de ateş yakıp, dilek dilerler. Ondan sonra yaktıkları ateşin üstünden atlarlar. Hıdrellezde baht açma törenleri de oldukça yaygın olarak uygulanan geleneklerimizdendir. Bu törene İstanbul ve çevresinde "baht açma", Denizli ve çevresinde "bahtiyar"; Yörük ve Türkmenlerde "mantıfar", Balıkesir ve çevresinde "dağara yüzük atma", Edirne ve çevresinde "niyet çıkarma", Erzurum'da "mani çekme" adı verilir.

HIDIRELLEZ DUASI

Bismillahirahmanirahim. Bin bir adım bir adım /Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah /Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah muhammeden resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin hızır deryada erdim murada amin.