Ay'ın karanlık yüzünde 'su' savaşı! NASA, Rusya ve Çin'e karşı harekete geçti

ABD'nin Rusya ve Çin ile arasındaki rekabet Ay araştırmalarına da yansıdı. Ayın karanlık yüzündeki su keşfi ihtimaline karşı 3 ülke rekabete girişti. ABD merkezli NASA ve Avrupa Uzay Ajansı(ESA), su bulmak amacıyla Ay'ın daha önce keşfedilmemiş güney yarımküresine inmek için harekete geçti.

AY'DA REKABET KIZIŞTI

Günümüz uzay yarışında Ay'da su bulunması; hidrasyon, oksijen ve roketler için ihtiyaç duyulan yakıtı sağlayarak uzay görevi maliyetlerini düşüreceği öngörülüyor.

NASA, "Lunar Gateway" uzay istasyonunun Dünya ile Ay arasında bir fırlatma rampası olarak hizmet vermesiyle Ay'ın güney kutbunda kalıcı ve sürdürülebilir bir varlık oluşturmayı umuyor. Bu yılın sonlarına doğru bir uzay görevi başlatmayı ve 2026 yılına kadar Ay'ın güney kutup bölgesine inmeyi planladığı öğrenildi. Avrupa Uzay Ajansı'nın, Airline 6 roketini 2024 yılının ortasında Ay'a fırlatmayı hedeflediği ortaya çıktı.

Rusya, Çin, Hindistan ve Japonya da 2026 yılında Ay'ın güney bölgesine astronot göndermeyi planlıyor.

2009'DAKİ ŞAŞIRTICI KEŞİF

2009 yılında NASA, bir roketi kasıtlı olarak Ay'daki kraterlerden birine çarptırarak hidroksil adı verilen ve suyun önemli bir göstergesi olan madde bulutunu serbest bıraktıktan sonra, Ay'da su bulunabileceğine dair şaşırtıcı bir keşif yaptı. Gökbilimciler su belirtilerini gözden kaçırdı, çünkü ekipler tarihsel olarak gündüz sıcaklıklarının 120 santigrat dereceye (248 Fahrenheit) ulaştığı Ay'ın ekvatoruna iniş yaptı. Ancak kuzey ve güney kutuplarındaki sıcaklıklar -230 santigrat dereceye (-382 Fahrenheit) kadar düşüyor. Bu durum da su moleküllerinin milyarlarca yıl boyunca buz olarak birikmesi için yeterince düşük dereceye sahip.

AMAÇ AY'DA SU BULMAK

Ay yüzeyinde su bulunması ihtimali, Ay'da insan varlığını oluşturmaya yönelik uzun vadeli planlar açısından son derece faydalı olabilir.

NASA, nihayet astronotların Dünya'ya gidip gelmeleri için bir fırlatma rampası olarak hizmet verebilecek Lunar Gateway uzay istasyonunu inşa etmeyi planlamaya başladı. Ay'da su varsa, astronotlara roket yakıtı olarak da kullanılabilecek H2O moleküllerini parçalayarak oksijen sağlamak gibi değerli kaynaklar sağlayabilir. Aynı zamanda su, astronotlara ihtiyaç duydukları hidrasyonu sağlayarak Ay keşiflerinin maliyetini etkili bir şekilde azaltabilir. Şu anda Dünya'dan Ay'a bir litre su taşımak 1,2 milyon dolara mal oluyor.

ÇİN, NASA İLE YARIŞIYOR

NASA bu yıl Ay'ın güney kutbuna astronot göndermeyi başarırsa, ABD 2026'da ortak bir görev başlatmayı planlayan Japonya ve Hindistan gibi diğer ülkeleri bir kez daha geride bırakmış olacak. Ancak Çin'in aynı yıl Ay'ın güney bölgesine iniş yapmayı planladığı ve 2030 yılına kadar yüzeyinde bir araştırma istasyonu kurmayı planladığı bildirildi.

Tüm bu planlar, NASA'nın Odysseus adlı Ay'a iniş aracını başarısız fırlatmasının ardından bir ay sonra SpaceX Falcon 9 roketiyle ikinci kez fırlatmayı planlamasına ek olarak yapılıyor. Eğer ikinci deneme başarılı olursa, elli yıl sonra ilk kez bir ABD roketi Ay'a inmiş olacak.

Ay'a iniş aracını inşa eden Intuitive Machines'in CEO'su Stephen Altemus, Nasa'nın uzay aracı Odysseus'u Ay'a başarıyla indirme şansının yaklaşık yüzde 80 olduğuna inandığını belirtti. CNN'e verdiği röportajda Altemus, bunun sadece tek seferlik bir görev olmadığını söyledi. Altemus, "Bu tek seferlik bir operasyon değil. Ay'a düzenli olarak uçmak amacıyla bir "Ay Programı" oluşturduk" diye ekledi.