Nehir gibi akarak bize doğru ilerliyor! 400 bin ışık yılı uzakta gizemli keşif

Samanyolu'nun eteklerinde bulunan iki cüce gökada olan Büyük ve Küçük Macellan Bulutları'ndan bir hidrojen gazı nehrinin dışarı doğru aktığı keşfedildi. Macellan Çayı adı verilen bu nehrin içeriği onlarca yıldır gökbilimcilerin kafasını karıştırıyor. Ancak şimdi, ilk kez bir araştırmacı ekibi, akıntının gaz bulutları içindeki yıldızların yerini tespit edebildi. Bu keşif, yalnızca nehrin ana galaksilerinin evrimini daha iyi anlamalarına yardımcı olmakla kalmayacak, aynı zamanda Samanyolu'ndaki maddenin dağılımını da daha iyi anlamalarına yardımcı olacak.

DÜNYA'DAN 400 BİN IŞIK YILI UZAKTA GİZEMLİ KEŞİF

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden gökbilimciler, yıldızları Şili'deki Las Campanas Gözlemevi'ndeki 6,5 metrelik Magellan Baade Teleskobu'nu kullanarak buldu. Avrupa Uzay Ajansı'nın Gaia uzay teleskobu tarafından oluşturulan ayrıntılı Samanyolu haritasının yardımıyla araştırmacılar, galaksinin en uzak noktalarında, Macellan Akıntısı yönünde bulunan 200 yıldıza odaklandı.

Bu yıldızlardan yayılan ışığın spektrumunu analiz etti ve 13 deneğin kimyasal bileşiminin Macellan Bulutlarınınkiyle eşleştiğini buldu. Ölçümler ayrıca bu 13 yıldızın Dünya'dan 150 bin 000 ila 400 bin 000 ışık yılı uzaklıkta, yani Macellan Akıntısı'nın beklenen mesafesine yakın olması gerektiğini de öne sürdü.

İlk olarak 1970'lerde keşfedilen akıntı, Güney Gökyüzü'nde Dünya'dan görülen 300 dolunay büyüklüğüne eşdeğer bir bölgeye yayılıyor. Ancak büyüklüğüne rağmen onu görmek için bazı hassas ekipmanlar gerekiyor.

'SAMANYOLU'NA DÜŞÜYOR GİBİ'

Gökbilimciler, akıntıyı oluşturan gazın Samanyolu'nun kütle çekim kuvvetiyle cüce gökadalardan koptuğunu düşünüyor. Yeni gözlemler akıntının doğası hakkında daha fazla bilgi verebilir ve onun galaksimizle nasıl etkileşime girdiğini anlamaya çalışan bilim adamlarına yardımcı olabilir. Bilim adamları, şu an itibariyle akıntının 'Samanyolu'na düşüyor gibi' göründüğünü söyledi.

Astronomi Profesörü Charlie Conroy, "Bu ve benzeri sonuçlarla, Macellan Akıntısı ve Macellan Bulutlarının oluşumunun yanı sıra bunların galaksimizle geçmiş ve gelecekteki etkileşimleri hakkında çok daha iyi bir anlayış kazanmayı umuyoruz." dedi.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi (CfA) ve araştırmanın ortak yazarı da bir açıklamasında şunları söyledi:

"Macellan Çayı'ndan farklı olarak Macellan Bulutları, çıplak gözle açıkça görülebildiği için antik çağlardan beri insanoğlu tarafından bilinmektedir. Ancak yine de gökbilimcilerin Samanyolu ile çarpışıyor gibi görünen bu iki gökadanın kökeni ve tarihi hakkında birçok sorusu var. Macellan Akıntısının haritalanması ve modellenmesi, gökbilimcilerin, geçmiş yörüngelerini takip ettiğine inanılan kaynak gökadalar hakkındaki anlayışını ilerletmelerine yardımcı olacak."

CfA'da Astronomi Ve Astrofizik Alanında Doktora Öğrencisi ve Çalışmanın Başyazarı Vedant Chandra, "Maellan Akıntısı gibi geniş bir yıldız akışına sahip olmanın güzelliği, artık onunla çok sayıda astrofiziksel araştırma gerçekleştirebilmemizdir. Spektroskopik araştırmamız devam ettikçe ve daha fazla yıldız buldukça, galaktik eteklerin bizim için ne tür sürprizler hazırladığını görmek bizi heyecanlandırıyor." dedi.

Bilim adamları, akıntıdan gelen hidrojen gazının Samanyolu'na düşmesiyle yıldız oluşumu için doğru koşulları ortaya çıkardığını düşünüyor. Araştırmacılar verileri analiz ederek akıntının düşündüklerinden yaklaşık iki kat daha büyük olduğunu buldular; bu da Samanyolu tarafından önceki hesaplamaların önerdiğinden çok daha fazla gazın yutulması gerektiği anlamına geliyor.

Araştırmanın ortak yazarı ve CfA'nın eski doktora sonrası araştırmacısı ve şu anda Carnegie Gözlemevleri'nde kadrolu bilim insanı olan Ana Bonaca, "Macellan Çayı, Samanyolu'nun yıldız kalorilerinin baskın kaynağıdır. Macellan Akıntısı için yeni, daha yüksek kütle tahminlerine dayanarak, Samanyolu başlangıçta düşünülenden daha fazla kilo alabilir." dedi.

Bilim adamları açıklamada, akışın kütlesini daha iyi sınırlandırarak ve Macellan Bulutları hakkında daha iyi bir anlayış kazanarak, gökbilimcilerin tüm Samanyolu'nun kütle dağılımını daha iyi tahmin edebileceklerini söyledi.

Bilim adamları, "Bu kütlenin büyük bir kısmı, yeterince anlaşılmamış, yerçekimi uygulayan bir madde olan karanlık madde biçimindedir. Galaksimizin uzak iç bölgelerindeki kütlesini daha iyi ölçmek, sıradan maddeye karşı karanlık madde içeriğini hesaplamaya yardımcı olacak ve ikincisinin olası özelliklerini kısıtlayacaktır." dedi.