Hıdırellez'in anlamı nedir? Hıdırellez'de gül ağacına bırakılan dilek ne zaman alınır?

Hıdırellez'de gül ağacına bırakılan dilek ne zaman alınır? Hıdırellezde 5 Mayıs gecesi dilekler bir kağıda çizilir ve gül ağacının altına konulur. Evlenmek isteyen ama bir türlü evlenemeyen kızların başlarının üzerinde yeni kilit açılır. Bu sayede kısmetlerinin de açılacağı düşünülür. Hıdırellez; halk arasında kışın sona erip, bahar mevsiminin başladığı gün olarak bilir. Her yıl 6 Mayıs’ta kutlanan Hıdrellez, Kültür ve Turizm Bakanlığınca yurt sathında “Hıdrellez Kültür-Bahar Bayramı” adı altında bir şenlik havası içerisinde kutlanmaktadır. Peki, Hıdırellezin anlamı nedir? Hıdırellez nereden çıkmıştır? Hıdırellez'de gül ağacına bırakılan dilek ne zaman alınır? İşte hıdırellez hakkında tüm merak edilenler.

Anadolu kültüründe önemli yeri olan Hıdırellez kutlamaları bu sene koronavirüs nedeniyle evlerde kutlandı ve gül ağacına dilekler bırakıldı. Birçok geleneği içerisinde barındıran Hıdırellez'de en yaygın ritüel ise gül ağacının altına kağıda çizilen dileği bırakmak. Doğanın canlanması ile bolluk ve bereket beklentisini simgeleyen Hıdırellez, Miladi Takvime göre her yıl 6 Mayıs’ta kutlanıyor. Hıdırellez 2017 yılında 'UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri' ne kaydedilmişti. Peki, Hıdırellezin anlamı nedir? Hıdırellez'de gül ağacına bırakılan dilek ne zaman alınır? İşte Hıdırellez ritüelleri

HIDIRELLEZ NEDİR, NE ANLAMA GELİR?

Hıdrellez, tüm Türk dünyasının mevsimsel festivallerinden biridir. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak bilinen Hıdrellez Günü, Hızır ve İlyas Peygamberlerinin yeryüzünde buluştukları gün olarak kutlanır. Hızır ve İlyas kelimeleri o zamandan beri kaynaşmış ve Hıdrellez olarak telaffuz edilmiştir.

5 Mayıs gecesi Hıdrellez ateşi yakılır ve üzerinden atlanır. Ateşin üzerinden atlanırken dilenen dileğin o yıl gerçek olacağına inanılır.

Türkiye ile Makedonya’nın birlikte hazırlayıp 2016 yılında UNESCO’ya sunduğu “Bahar Kutlaması: Hıdırellez” çok uluslu ortak dosyası, Güney Kore’nin Jeju Adası’nda gerçekleştirilen Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması 12. Hükümetlerarası Komite Toplantısı’nda değerlendirildi ve UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne kaydedildi.

GÜL AĞACINA DİLEK BIRAKMAK

Hıdırellezde yapılan batıl inançlardan olan gül ağacının dibine dilek bırakmak ise bir ritüel haline gelmiştir. Gül ağacının dibine bırakılan dileklerin gerçek olacağına inanılır.

Hıdırellez gelenekleri arasında en yaygın olanı gül ağacı altına dilek dilemektir. Bu gelenek Hıdırellez akşamında yani 5 Mayıs 2019 Salı akşam ezan vakti gerçekleştirilir. Dilekler bir kağıda yazılıp asılabileceği gibi şekil olarak da gül ağacının altına çizilebilir. Ev isteyen ev resmi, araba isteyen araba resmi çizebilir. Hıdırellez sabahı da ilk iş gül ağacının dibine gidilir ve o notlar alınıp suya bırakılır.

Hıdırellez akşamında bir diğer dilek dileme biçimi de gül ağacına para asmaktır. Asılan paralar ve dilekler 6 Mayıs 2017 Çarşamba sabahı erkenden geri toplanır. Para cüzdana konulur ve yıl boyunca o para harcanmaz. Hıdırellez parası kişiye o yıl boyunca darlık ve parasızlık yüzü göstermez.

HIDIRELLEZ'DE DİLEK TUTMA NASIL YAPILIYOR?

Hıdırellez akşamı gül ağacında dilek tutarken yapmanız gerekenlere ek olarak bir de duasını okumanız gerekir. Hıdırellez dilek duası dilekler gül ağacına asıldıktan sonra yapılır. Hıdırellez dilek duası şöyledir; Bismillahirahmanirahim, Bin bir adım bir adım /Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah /Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah muhammeden resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin hızır deryada erdim murada amin.

Hıdırellez günü 6 Mayıs sabahı neler yapılır : Hıdırıllezde sabah ilk iş yapılması gerekenlerin başında gül ağacının dibine gitmek vardır. Akşamında konulan para alınıp cüzdana yerleştirilir, yazılan dilek kağıtları da alıp suya atılır. Suya atılmasının sebebi kağıt ne kadar hızlı yok olursa dileğin o kadar hızlı gerçekleşeceğine inanılmasıdır. 6 Mayıs'ta dilekler gül ağacının altından alınır.

Hıdırellez günü sabahında erkenden kalkılıp kapıların açılması da bir adettir. Bu sayede hane halkı Hızırın dağıttığı bereket ve bolluktan nasiplendiği gibi evdeki bekarlara da güzel kısmetler çıkar. Hıdırellez günü, bazıları sabah gün doğarken kırlara, bağlara, bahçelere çıkıp buralarda Hızır'ın ayak izlerine basarak bolluğa ulaşmayı düşler.

HIDIRELLEZDE NELER YAPILIR?

Hıdrellez gününde kutlamalar özel seçilmiş mekanlarda yapılır. Bu mekanlar genellikle yeşillik, ağaçlık, ormanlık ve su kenarlarıdır.

Anadolu’da halk tercihen beyaz elbiseler giyerek gün doğmadan önce yeşil ve bol sulu kırlara gidilip eğlenilir.

Sofralar kurulur, yumurta pişirilir. Güreş düzenlenir, mendil kapma, ip atlama, salıncak gibi çeşitli oyunlar oynanır. Kır gezisi yapılır, at yarışları yapılır. Maniler söylenir, salıncakta sallanılır. Çeşitli yarışlar düzenlenir. Elma, yoğurt yeme, kaşıkla yumurta taşıma yarışları yapılır. Kesilen kurbanlar fakirlere dağıtılır.

Dargınlar barıştırılır ayrıca Hıdrellez kutlamaları sırasında Türk mutfak kültürünün zenginlikleri de sergilenmektedir. Sofralarda Hıdırellez çorbası, keşkek, sütlaç, un helvası, kete, çörek, baklava, börek, kuzu çevirme, yumurta, peynir, gözleme, dolma, lokum, pide, mantı, güveç, tavuk dolması, hamsi buğulama, mıhlama, bandırma, kaymakçina, sütpite, gölle gibi yemekler yapılır. Sofraların bu denli zengin olması insanların bolluk ve bereket dileğiyle ilgilidir.