Sosyal medyada dolaşan bir videoda sanki ilk defa tespit edilmiş gibi, "yıllık izin kullanan işçilerin yol izni olduğunu, ancak hiç kimsenin bundan haberi olmadığını ve patronların bunun bilinmesini istemediği" gibi bir açıklama görünce konuyu detaylarıyla yazalım istedim.
İzlenme/okunma uğruna yapılan bir haberin binlerce çalışanı yanlış bilgilendirmesi bir yana, işçi-işveren ilişkisinde de çeşitli olumsuzluklara sebebiyet veriyor.
***YILLIK İZİN SÜRELERİ
4857 sayılı İş Kanunu'nun 53. maddesine göre;
İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilecektir. Anayasal bir hak olan yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmayacaktır. Yer altı maden işlerinde çalışanlar için yıllık izin süreleri dörder gün arttırılarak 24 gün olarak uygulanmaktadır. 18 yaş ve altında olan küçüklerle, 50 yaş ve üzerinde olan çalışanların yıllık izin süreleri 20 günden az olamaz.
***ÜCRETSİZ YOL İZNİ
İş Kanunu'nun 56'ncı maddesine göre, yıllık ücretli izinlerini işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara talepte bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri şartıyla gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren tarafından toplam dört güne kadar ücretsiz yol izni verilmesi zorunludur. Ücretsiz yol iznine ilişkin düzenlemede iki husus önemlidir:
Birincisi, iznini işyerinin bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek işçinin talepte bulunmasına dairdir. Başka bir ifadeyle, ücretsiz yol izni işçinin talebine bağlıdır.
İkincisi ise, işçinin yıllık iznini işyerinin bulunduğu yerden başka bir yerde geçireceğini belgelemesine ilişkindir. Bu bağlamda işçinin söz konusu durumu belgelememesi halinde, ücretsiz yol izin talebi mümkün olamayacaktır.
Yıllık izinde kullanılabilecek yol izni ücretli bir izin olmayıp, çalışanın talep etmesi ve şartları sağlaması durumunda ücretsiz izin olarak kullanılabilecektir.
***MEMURA YILLIK İZİNDE YOL İZNİ VERİLİR Mİ?
62 Seri No'lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğin "A - Yıllık İzinler" başlıklı bölümün 3 numaralı sırasında, 'Yasanın 102 nci maddesinde, zorunlu durumlarda memurlara yıllık izinlerine ek olarak gidiş ve dönüş için en çok dört gün izin verilebileceği öngörülmüştür.