15 Aralık 2024 Pazar / 14 CemaziyelAhir 1446

İran ile Rusya Suriye'yi paylaşma savaşı veriyor

Esed rejimini destekleyen Rusya ile İran ülkede nüfuz ve savaş ganimeti için rekabet ediyor.

Star.com.tr4 Haziran 2021 Cuma 18:27 - Güncelleme:
İran ile Rusya Suriye'yi paylaşma savaşı veriyor

Suriye'nin büyük bölümünde çatışmalar yavaşlarken, Esed rejimi'nin iki ana destekçisi İran ile Rusya, nüfuz ve savaş ganimeti için rekabet etmeye başladılar.

Her iki ülke de rejimin hakim olduğu bölgelerdeki okullarda kendi ana dillerini yaymanın yanında Şiilik ve Hristiyanlığa teşvik için Esed rejimi ile un fabrikası ve santral konusunda sözleşme imzaladı.

Suriye'de rejim bloğu çatlıyor: Askerler arasında çatışma

Suriye Raporu'na göre, her iki ülke de petrol çıkarma, fosfat madenciliği ve milyonlarca dolarlık liman inşaatı sözleşmeleri için rekabet ediyor. Raporda "Aynı başarıyı elde edemeseler de aynı sektörleri hedefliyorlar" denildi.

Rus şirketleri bu rekabette üstün geldi. 2013 ve 2020 arasında beş petrol sözleşmesi kazandı. İran sadece geçen yıl ilk defa Suriye petrollerinden pay almayı başardı.

2019 baharında Suriye, Tartus limanını Rusya'ya kiralamayı ve Lazkiye limanındaki konteyner terminalini İran'a devretmeyi planladığını açıkladı, ancak ikinci sözleşme daha sonra suya düştü.

Esed'in başlangıçta İran'a fosfat madenciliği için bir anlaşma sözü verdiğini ancak daha sonra Rusya'yla masaya oturularak 50 yıllığına medenin gelirlerinin yüzde 70'inin Moskova'ya devredildiği bildirildi.

2018'de İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in en üst düzey askeri yardımcısı olan Tümgeneral Yahya Rahim Safavi, İran'ın Suriye'ye verdiği destek için petrol, gaz ve fosfat alanlarından pay almalı dedi.

Komşuda ortalık bir kez daha karıştı! Hükümet binalarını ele geçirdiler

Safavi ayrıca "İran'ın savaş masraflarını düşürmek için Suriye hükümetiyle uzun vadeli siyasi ve ekonomik anlaşmalar yapabilir. İran rejime çok daha fazla ekonomik destek sağladı ancak ekonomik kazançlar İranlılardan çok Ruslara gidiyor." dedi.

İran, Suriye'nin doğusunda ve Şam'da, ABD tarafından suikastla öldürülen Kasım Süleymani'nin yıl dönümü münasebetiyle bir fotoğraf sergisi vb. etkinliklerin düzenlendiği kültür merkezleri inşa etti.

İran basınında çıkan haberlere göre, İran ayrıca başkentin göbeğinde 12 katlı bir ticaret merkezi inşa ediyor ve 24 İranlı şirketin merkezi burada olacak.

Buna karşın Rusya, İran'ı rejimin okullarında Rusça'yı ikinci bir eğitim dili olarak Fransızca'ya alternatif olarak okutmaya başlatmasıyla eğitim hayatına etki etti.

Rus-İran rekabeti zaman zaman diplomatik alana da yayıldı. Aralık ayında, gelen Suriye dışişleri bakanı Faysal Mekdad, ilk uluslararası ziyareti için İran'ı seçti. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova, Rusya ile İran arasında gerginlik arayan "satır aralarını okuyanları" reddetti. Mekdad'ın Rusya'yı ziyaret etmeyi planladığını ancak Rus dışişleri bakanının yoğun programı nedeniyle ertelendiğini de sözlerine ekledi.

İran'ın stratejik çıkarları büyük ölçüde Suriye'nin doğu sınırından Akdeniz'e kadar uzanan bir kara koridorunu kontrol etmeye odaklanmış görünüyor. Bu koridor, İran'ın Lübnan'daki müttefiki Hizbullah'a silah ve diğer malzemeleri çok daha kolay tedarik etmesini sağlayacak.

İran'a bağlı milisler ile Rusya'nın finanse ettiği Esed'e bağlı milisler arasında stratejik alanları kontrol etmek için zaman zaman silahlı çatışmalar yaşanıyor.

Star.com.tr