Bugün sufi olmak İbn Arabi’nin insan-ı kamil kavrayışının Marks’ın yaratıcı emek düşüncesiyle ortaklığını görmeyi de gerektirir. Yani Marks’ı tasavvufa mal etmeyi. Zaten Marks da yaratıcı emeğin kutsal ‘arzu’sunu Spinoza’dan devralmıştı. Spinoza ise İbn Arabi’den... İslam’ın önümüzdeki 50 yıllık gündeminin ilk maddesi bu konudur.

Harsı korumak, içinde yaşadığımız medeniyete yeni bir biçim vermek, salt tarihi harsımızı bugüne taşıyarak olamayacaktır. Bize yepyeni bir hars gerekmektedir. Eğer İslami kişiliğimizi koruyacaksak bu hars bize dışarıdan bir yerden gelmez. Buna ihtiyaç da yoktur. O hemen yanı başımızdadır. O Kuran’dır.

Gerçek bir İslam iktisadı fıkıhçısı Kuran’ı ve sünneti bildiği kadar bu tarihsel doğayı, onun potansiyellerini, sınırlarını, nereye doğru dönüştürülmesi gerektiğini ve bu dönüşümün nereye kadar mümkün olduğunu bilebilen adamdır. Aksi takdirde Allah’ın iktisattan muradının ne olduğunu kavrama şansı bulamayacaktır. İslam kelamcısı olmak Derrida metafiziğine nüfuz edebilmek, İslam dervişi olmak Stefan Zweig’ın ruh tahlillerine hakim olmak anlamına gelir modern zamanlarda.

Türkiye İslam’ı bir anlamda İslam medeniyetinin geleceğini gösteren bir laboratuvardır. Türkiye Batı’nın ve İslam’ın en yoğun biçimde karşı karşıya geldiği coğrafyadır. Yaşanılan bu sekülerleşme sürecine kesinlikle İslami bir yanıt verilemelidir.

İsmail Özcan’ın cümlelerini tekrar etmek gerekirse “Kur’an’ı her çağda o çağın bilimsel, sosyal ve ekonomik gelişmelerine paralel olarak anlamak ve anlatmak Müslüman bilginlere yüklenmiş önemli bir görev ve sorumluluktur.” Ve eklemek gerekirse bu sorumluluk yerine getirilebilirdir. Çünkü Kant’ı, John Rawls’ı, Baudrillard’ı ve Muhammed’i yaratan; en gelişkin klasik eser olan Kuran’ın da yazarı olan Allah’tır.