1 Kasım seçimlerinin en önemli neticesi, burada bir “toplum” olduğunun bir kez daha teyid edilmesidir. Evet, burada bir toplum var. Büyük ekseriyetle meşru siyasetin yanında duran, sorunlarının çözümünü siyasette arayan, birinin yanlışını bir başkasının doğrusu olarak görmeyen bir toplum. 1 Kasım, AK Parti’den daha ziyade onu taşıyan sosyolojinin zaferidir.

AK Parti’den beklenen, başı sonu belli bir demokratikleşme projesiyle toplumun karşısına çıkmasıdır. Türkiye’nin ihtiyacı budur ve verili durumda bu ihtiyacı karşılama kapasitesi olan tek siyasî aktör AK Parti’dir. 13 yıl içinde inşa ettiği demokratik siyasî merkezi tahkîm ederek koruma görevi AK Parti’nin omuzlarındadır.

Çözüm Sürecinin başarısı, sadece Kürt meselesinin hâlli bakımından değil, aynı zamanda Türkiye’de devletin dönüşümü, devlet-toplum ilişkilerinin demokratikleşmesi ve temsil yerine statü üzerinden kurulan ‘eski’ iktidar kompozisyonunun tasfiyesi açısından da hayatî öneme sahiptir.

Türkiye’nin ötekileri, demokrasinin en çok kendilerine yaradığının idrâkindedir. Türkiye’de kutuplaşma iddiasında bulunanların ve daha fazla demokrasi arzulayanların ortak yükümlülüğü, demokratik meşru siyaseti ve “Özgürlük, ancak başkalarının özgürlüğüdür!” ilkesini canlı tutmaktır. Gerisi teferruattır.

Son büyük krizin mimarlarının anlamadığı husus, Türkiye’nin yeniden bir ‘merkez siyaset’ parantezine alınamayacağı gerçeğidir. Bu deneme, ‘eski Türkiye’nin toplumu hiçe sayan, devlet eksenli siyasî kavrayışıyla malûldür. Bunu planlayanlar, mevzî başarılar kazanabilir, kısmî tahribatlara yol açabilir, fakat son sözü söyleyecek olan yine toplumdur.

Yapılmaya çalışılan, siyaseti kötürümleştirmek, toplumsal meşruiyete dayanmayan siyaset dışı aktörlerin önünü açmak; birbirini takip eden, üzerine hukuk örtüsü örtülmüş operasyonlarla iş göremez hâle getirilecek hükûmeti, hukuk dışılığa zorlamaktır.

Siyasî hararetin yükseldiği, Türkiye’nin rejim krizine doğru yol aldığı 2007’sin 21 Mayıs’ında Milliyet’e konuşan Prof. Dr. Sencer Ayata, yankı uyandıran bir değerlendirme yapıyor, Cumhuriyet Mitinglerinde meydanlara çıkanları “yeni orta sınıf” olarak tanımlıyordu.