© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları gazete ve haber kaynaklarına aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi iktibas edilemez.
Tüm Yazarlar
Adnan Küçük Yazıları
Hukuk ve insanlık için turnusol kağıdı olarak Gazze
Dünyada kendi ülkesine tecavüzde bulunan bir ülkeye karşı direnç göstermenin terör olarak gösterildiği bir örnek yoktur. Mesela Almanya Fransa'nın sınırını geçip işgal ederek, “bu topraklara kendi vatandaşlarımı yerleştireceğim” dese, Fransa buna müsaade eder mi? Fransa bu işgale karşı çıksa, işgalci Almanya Fransa'yı teröristlikle suçlayabilir mi?
‘Aday olamaz' demek hak gaspıdır
AYM içtihadına göre, Erdoğan'ın 2017 Anayasa değişikliği öncesi dönemde bir dönem Cumhurbaşkanlığı yapmış olması, değişiklik sonrası dönemde dikkate alınamaz. İki, hatta şartları oluşmuşsa üç defa Cumhurbaşkanı seçilebilme hakkı, 2017 Anayasa değişikliği sonrası dönem için, daha önce Cumhurbaşkanlığı görevini yapan ya da yapmayan herkese tanınan bir temel siyasî haktır.
CHP’nin İş Bankası’ndaki hisselerinin hazineye aktarılması anayasal zorunluluktur
AYM’nin malî denetim kapsamında Anayasanın 69/2. ve SPK’nun 67/1. Maddelerine açık aykırılık sebebiyle, CHP’nin, hem İş Bankası’na, hem de diğer ticari işletmelere olan ortaklık hisselerinin Hazineye aktarılması yönünde karar vermesi gerekir. Aksi halde, AYM, CHP’ye diğer partilerden farklı bir şekilde sağlanmış olan bu imtiyazı korumuş olur.
ABD’nin Brunson politikasının arka planı
ABD, bir başka ülkenin iç hukuk sistemi üzerinde hiyerarşik bir üstünlük kurmak istiyor. Bu, uluslararası arenada, hiçbir kayıt ve şart tanımayan, kendi menfaati için hiçbir şeyi yapmaktan kaçınmayan, uluslararası hukukla diğer ülkelerin iç hukukunu paçavraya çevirmeyi amaçlayan korsan devlet uygulamasıdır.
24 Haziran seçimleri ve Cumhurbaşkanlığı sisteminin kurumsallaşması
Cumhur İttifakı, 24 Haziran seçimlerinde galip gelerek Cumhurbaşkanlığı sistemini kurumsallaştıracak düzenlemeleri hayata geçirmenin hesaplarını yapmaktadır. Millet İttifakı partilerinin temel amacı ise kazanmaları halinde parlamenter sistemi yeniden getirmektir. Seçim bu nedenle yeni sistem için önemli bir dönemeçtir.
Sanatçılara tepki YPG'ye destektir
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sanatçılar ile birlikle Mehmetçiğe yaptığı moral ziyaretini “Rezillik” olarak nitelendiren Kılıçdaroğlu’nun, Afrin zaferine karşı koyduğu bu tavır ve YPG’ye olan desteği ilk değil. Üstelik CHP’li yöneticiler söylemleriyle sadece YPG/PYD/PKK’nın değil, FETÖ’nün de birçok kez arkasında durdu. Peki kullanılan bu dil, partiyi nereye taşıyor? CHP’li seçmen buna ne diyor?
Teröre karşı ama terörle birlikte
Bölgedeki adalet ve insani temelli politikaları Türkiye’yi, bu mazlum milletler nezdinde kurtarıcı rolüne büründürmektedir. ABD, bu pervasız, kibirli, hiçbir insani ve ahlaki temele dayanmayan, salt güç ve menfaat temelli politikaları ile şimdilik üstün imiş gibi görünse de yakın ve orta vadede kendi sonunu hazırlıyor.
Partilerin geleceği ve ‘genç politikalar'
Türkiye nüfus artışı bakımından dinamik bir yapıya sahiptir. Genç nüfusun, hem genel nüfus içerisindeki oranı,
hem de genel manada nüfus artışı Batılı ülkelerden çok fazla olduğu için, her sene bazı Batılı ülkelerin nüfusundan fazla genç nüfus seçmen olmaktadır. Bu da siyasi partilerin genç seçmenler üzerinde yoğunlaşmalarını lüzumlu kılmaktadır.
Otoriter militan laiklik ve müftü nikahı
Demokratik laikliğin aksine, otoriter militan laiklikte devletin din ve vicdan hürriyetinin alanına müdahalesi en üst düzeye kadar çıkabilir. Yasaklayıcıdır, kişilerin özel hayatlarını şekillendirmesine müsaade etmez. Müftü nikahı tartışmasına “Laikliğe aykırı” diyerek taraf olanlar bu ikisi arasındaki ayrımın farkına varmalı.
OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu işlevsel olabilecek mi?
OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu hukuk devleti açısından önem arz etmektedir. Komisyonun müracaatlarını reddetmesi halinde kişiler idari yargıya başvurma, burada verilen kararı da istinaf ve temyiz mercilerine taşıma hakkına kavuşmuştur. Devamında AYM’ye ve en nihayetinde AİHM’ye müracaat edebileceklerdir. Bütün bu yargı yollarının açık olması Komisyonu, somut bulgu, veri ve delillere göre karar vermeye sevk edecektir.
15 Temmuz direnişine rağmen hâlâ darbe mümkün mü?
Bu soru Türkiye’de hala zihinleri meşgul etmekte. Bunun sebebi, Osmanlı Devleti’nden bu yana Türkiye’de, bir kısmı bilinen, bir kısmı tarihin derinliklerinde kalan çok sayıda askeri müdahalenin olmasıdır. Bu sorunun cevabının iki veçhesi bulunmaktadır. Birincisi, 15 Temmuz şanlı halk direnişinin ne manaya geldiği, ne tür neticelerinin olduğu; bu direnişin toplumda sahip olduğu tabanın genişliği ve etkinliği veçhesi. İkincisi, darbeci güçlerin ve zihniyetin ne halde, darbeleri tetikleyen kurumsal ve hukuki düzenlemelerin ne düzeyde olduğu veçhesi.
Türkiye’de partili cumhurbaşkanlığı dönemi
Türkiye’de partili cumhurbaşkanlığı yolunun açılmış olmasıyla, hem formel, hem de informel olarak anayasa ile uyumlu bir düzenin kurulması mümkün hale gelmiştir. Siyasi olarak etkin olmak zorunda olan Cumhurbaşkanı, ancak bu zeminde politikalarını etkin bir şekilde icra edebilecektir.
Mühürsüz pusulalar ve YSK'nın kararı
Mühürleme işlemlerini yapmayanların da mutlaka 298 sayılı kanunda öngörülen cezai yaptırımlara maruz bırakılmaları gerekir. Aksi halde, bu hükümlerin aynen kalması halinde, ileriki yıllarda yapılacak seçimlerde, sandık kurullarının, bilinçli olarak ya da hataen bu usul kurallarını ihlal etmeye devam etmeleri söz konusu olabilir. Kimsenin, seçmenin oy kullanmasına engel olmaya ve seçimleri şaibe altında bırakmaya hakkı yoktur.
Cumhurbaşkanlığı Sistemi’ni zorunlu kılan sebepler
Türkiye’nin ilerlemesinden ve büyümesinden ciddi manada rahatsız olan bazı Batılı devletler, bütün uluslararası teamülleri ve kuralları alt üst ederek hayır kampanyası yürütmektedir. Bu canhıraş çabalar bile, bu değişikliğin Türkiye’nin istikbali için ne derece lüzumlu olduğunu ayan beyan ortaya koymaktadır.
Türkiye Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile mi yönetilecek?
Anayasa değişikliğine göre Cumhurbaşkanının sahip olduğu kararnamelerle düzenleme yetkisine oranla oldukça geniş yetkilere sahip olan ABD başkanı için söylenmeyen diktatörlük yaftasının, bu kadar dar yetkili Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı için söylenmesinin gerçekliklerle bağdaşırlığı bulunmamaktadır.
Anayasa değişikliği ile yargı bağımsızlığı sona mı eriyor?
Türkiye’de anayasa değişikliği önerisi ile hükümet sistemi değişikliği yanında, yargı ile alakalı da esaslı değişiklikler yapılmaktadır. Bu değişikliklerden bir kısmına yönelik çok ciddi eleştiriler var. Burada önce yargıya ilişkin yapılan iyileştirmeler üzerinde duracağım; daha sonra da eleştirilere cevaplar vereceğim.
Cumhurbaşkanlığı sistemine yönelik eleştiriler
Cumhurbaşkanının, üyesi olduğu siyasi partinin genel başkanı da olması ve milletvekili adaylarının belirlenmesinde etkin rol oynaması tabii bir durumdur. Burada demokratiklik açısından önemli olan, adayların kim tarafından belirlendiği değil, milletvekillerinin kim tarafından seçildiğidir.
AYM’de OHAL KHK’larına ilişkin radikal içtihat değişikliği
AYM, CHP’nin OHAL KHK’ları hakkında yaptığı iptal başvurusuyla alakalı vermiş olduğu ret kararıyla hem anayasal olarak sahip olduğu yetki ve fonksiyon alanına rücu etmiş hem de OHAL döneminde çıkarılan KHK’larla alınan önlemlerin akim kalması teşebbüsüne mani olmuştur.
OHAL kararnameleri iptal edilebilir mi?
Nasıl ABD Federal Yüksek Mahkemesi, buhranlı zamanlarda başkanın anayasal yetkilerini zorlayarak yaptığı kararnameleri iptal etmekten imtina ediyorsa, Türk AYM de benzer bir içtihat değişikliği ile çıkarılan OHAL KHK’ları konusunda yürütmenin takdir yetkisini daraltıcı yönde karar vermemelidir. Böylece FETÖ mensuplarının Türk demokrasisine zarar vermesinin önüne geçmiş olur.
FETÖ’nün tasfiyesi toplumsal ittifakı güçlendirecek
Şu anda toplumun ve siyasi çevrelerin hemen hemen tamamında FETÖ’ye karşı bir ittifak ve fikir birliği oluşmuştur. Bu ittifak, bu kesimin tasfiye edilmesi akabinde toplumsal barışın temin edilmesine katkı da sağlayabilir. Siyasi ihtilaflardaki keskinliğin zayıflaması siyasi hayatta rahatlamaya vesile olabilir.
Demokrasi halkın bağrında kökleşti
ABD bu projeyle hem Türkiye’yi kendi güdümünde bir yönetime kavuşturmayı, hem FETÖ okulları vasıtasıyla ABD eğilimli nesiller yetiştirmeyi, hem de Gülen’i Türkiye’nin başına bir halife konumunda getirererek bütün Âlem-i İslam’ı kontrolü altına almayı amaçlanmaktaydı.
Başkanlık sistemini nasıl anlatmalı?
AK Parti’li seçmenler başta olmak üzere eğer Türk halkının geniş kesimleri yeni anayasa ve başkanlık sistemine geçiş sürecine sıkı bir şekilde sahip çıkarsa; bu yönde bilinçli bir çaba sarf ederse, bu anayasanın yapılması, bu kapsamda başkanlık sistemine geçilmesi muhakkaktır.
Sadece kürsü dokunulmazlığı ne kadar gerçekçi?
Önce Anayasa’ya konulacak bir ek madde ile Anayasa Komisyonu’nda beklemekte olan dokunulmazlıkların tamamı kaldırılmalı. Daha sonra, yeni anayasa yapılacaksa, dokunulmazlık konusu buradaki öneri ile uyumlu olmalı. Yeni anayasanın yapılması ertelenecekse, bir anayasa değişikliği ile mevcut hükümler, öneri ile uyumlu hale getirilmeli. Bu
değişiklik, dokunulmazlık zemininde yürütülen spekülasyonlara son verecektir.
Vesayetçi zihniyetin demokrasi korkusu
Bütün anayasa hukukçularının üzerinde müttefik oldukları bir ilke vardır; buna göre, “demokrasilerde asli kurucu iktidarın yani yeni baştan bir anayasa yapma iktidarının sahibi halktır”. Bu ilkeye rağmen, Türk halkına yeni baştan bir anayasa yapma yetkisini vermek istememek sorunlu bir zihniyetin ürünüdür.
Yeni anayasa sürecinin yol haritası nasıl olmalı?
Yaklaşık 80-90 maddesi değiştirildiği halde, 1982 Anayasası otoriter ve çoğulculuğu zedeleyen ideolojik ruh ve muhtevadan kurtulabilmiş değildir. Hala, başlangıcında “yüce devlet”ten söz edilmektedir. Bir hukuk devletinin yüce olması söz konusu olamaz; bir devlet yüce ise, devlet iktidarı birey hakları karşısında baskın olmaya devam ediyorsa, o ülke hukuk devletinden uzak demektir.
Başkanlık modeli ve korku tüccarları
Türkiye’de olumlu yönde yapılacak hemen her çabaya, belli çevrelerin yersiz “korkuları” depreştirerek karşı çıkmaları maalesef olağan bir hal almıştır. Esasen bu çevrelerin somut önerileri de yoktur. Sadece “korku” temelli karşı çıkışları söz konusudur. Maksat statükonun ne pahasına olursa olsun sürdürülmesini sağlamak, her hal ve şartta değişime mani olmak.
Mevcut seçim sistemi ile istikrar sağlanamıyor
Türkiye’de tatbik edilmekte olan seçim sistemleri hep tartışılmıştır. 1946 yılında yapılan açık oy gizli tasnif ucubesinden sonra, 1950-1960 arası dönemde tek turlu listeli basit çoğunluk sistemi tatbik edilmiştir. 1946 seçimlerinde de uygulanan bu sistem, 1950-1960 arası dönemde muhalefet partilerinin çok ağır eleştirilerine muhatap olmuştur.
Koalisyon hükümetlerinin çıkmazı ve bir gensoru hikayesi
Koalisyon hükümetleri Türkiye’de bazı kesimlerce istikrar açısından çok büyük risk olarak görülmekte iken, bazılarının muhtemelen tek başına iktidar olma ümidinin olmaması vb. sebeplerle olsa gerek koalisyonlardan pek rahatsız olmadıkları görülmektedir. Koalisyon taraftarlarından bazıları, Almanya, İtalya vb. örneklere referans yaparak, bizde de koalisyon yönetimlerinden korkulmaması gerektiği vurgulanmaktadırlar.
Türkiye’ye özgü bir başkanlık sistemi niçin olmasın?
Türkiye’de de, demokrasi ve hukuk devleti ilkelerinden sapma olmamak şartıyla, kendisine özgü bazı özellikleri olan bir başkanlık modeli benimsenebilir. Bu modelin mutlaka ABD başkanlık modeli ile birebir örtüşmesi şart değildir. Çünkü her bir ülke, kendi tarihî, siyasî, sosyolojik, kültürel, felsefî vb. özellikleri esas alarak kendi hükümet modelini benimseyebilmektedir. Türkiye de kendi modelini üretebilmelidir. Bu aynı zamanda bir özgüven demektir.